Là chủ tịch Hiệp hội Chất thải rắn Quốc tế, ông Antonis Mavropoulos, người Hy Lạp, có bằng Kỹ sư hóa học và Quản lý nâng cao từ Trường Kinh doanh IESE. Ông đã hoàn thành hơn 150 dự án ở 15 quốc gia khác nhau và làm việc như một nhà nghiên cứu liên kết của Đại học Kỹ thuật Quốc gia Athens (NTUA).

Với công việc bận rộn như vậy, ngày 10/3, ông định đến Nairobi (Kenya) để dự cuộc họp thường niên của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc. Đáng lẽ ông sẽ lên chuyến bay ET302 của hãng hàng không Ethiopian Airlines nhưng lại bị lỡ vì đến muộn hai phút.

"Tôi đã rất bực mình vì không ai giúp tôi đến cửa ga đúng giờ", AFP trích bình luận của ông này trên Facebook cá nhân kèm ảnh chụp tấm vé máy bay cho chuyến bay ET302.

Ông Antonis Mavropoulos đã thoát chết vì muộn 2 phút.

Và sau đó Mavropoulos đã được đến một chốt cảnh sát tại sân bay. Viên sĩ quan bảo với ông rằng đừng giận dữ phản ứng nữa, thay vào đó hãy cầu nguyện với Chúa vì ông là hành khách duy nhất không có mặt trên chuyến bay ET302 vừa mất tích và đã gặp sự cố sau đó, rơi ở Ethiopia khiến 157 người thiệt mạng.

Giới chức sân bay khi đó nói rằng, họ muốn thẩm vấn ông Mavropoulos bởi ông là hành khách duy nhất đặt chuyến bay nhưng lại không lên. "Họ nói rằng, họ không thể thả tôi đi khi chưa kiểm tra chéo lý lịch của tôi cũng như lý do tôi không lên máy bay và nhiều thứ khác nữa", ông Mavropoulos nói.

Trong đăng tải trên Facebook, Mavropoulos gọi ngày 10/3 là "ngày may mắn" của mình.

Jitendra GC, đến từ Nepal cũng là một trường hợp may mắn. Tờ Nepal Khabar dẫn lời ông Jitendra GC viết trong một bài đăng trên Facebook cho hay mình đã may mắn sống sót vì không thể lên chuyến bay định mệnh do trục trặc khâu xuất vé.

Người đàn ông này có kế hoạch lên đường đến Kenya tham dự một hội nghị của Liên Hợp Quốc. Theo như thư mời được nhận và lịch trình sẵn có, lẽ ra Jitendra GC sẽ lên chuyến bay ET 302 của Ethiopian Airlines để đến Kenya. 

Nhưng do một số trục trặc trong việc xử lý và xuất vé từ phía đại lý nên anh bị chậm trễ, không thể đi chuyến bay như dự định. Tuy nhiên, chính điều đó lại giúp Jitendra GC may mắn thoát khỏi lưỡi hái của tử thần.

Còn Ahmed Khalid (một hành khách không kịp đi chuyến ET 302 và phải đi chuyến ngay sau đó) cho biết anh và nhiều người rất sốc khi hay tin chiếc máy bay gặp nạn: "Mọi người hỏi phi hành đoàn chuyện gì đã xảy ra, nhưng không ai nói gì cả. Họ đi tới đi lui cho tới khi một hành khách đọc tin trên điện thoại và biết rằng chuyến bay đầu tiên gặp nạn chỉ sau 6 phút cất cánh".

"Mọi người hỏi phi hành đoàn chuyện gì đã xảy ra, nhưng không ai nói gì cả..."

Theo hãng thông tấn Reuters, Khalid kể lại: "Chuyến bay của tôi có lịch trình là từ Dubai đến Addis Ababa, sau đó từ Addis Ababa đến Nairobi. Nhưng vì sự chậm trễ từ Dubai nên tôi đã bị lỡ chuyến bay đầu tiên đi Nairobi. Khi tôi đến Addis Ababa, họ bảo tôi đi chuyến bay thứ hai, lúc đó đã là 11 giờ và tôi thấy cũng ổn".

"Mọi người đều hỏi các nhân viên trong cabin điều gì đang xảy ra, nhưng không ai nói gì cả. Cho đến khi một trong những hành khách nhận được tin trên điện thoại di động của anh ta, chiếc máy bay đầu tiên đã cất cánh nhưng chỉ sau 6 phút nó đã bị rơi", Ahmed Khalid nói.

Ông Khalid Ali Abdulrahman, bố của Ahmed Khalid chia sẻ: "Tôi thực sự bị sốc. Nhưng ngay sau đó, con trai tôi đã liên lạc với tôi và nói rằng nó vẫn ở Addis và không lên chuyến bay đó. Nó đang chờ chuyến thứ hai bị hoãn để tới đây", theo thông tin từ AFP.

Sự cố rơi chiếc máy bay Boeing 737 Max8 ở Ethiopia là vụ tai nạn thứ hai có liên quan tới chiếc máy bay này trong vòng 5 tháng qua. Trong cả hai lần, chiếc Boeing 737 Max8 đều rơi sau khi mới cất cánh.

Nhà sản xuất máy bay Mỹ Boeing đã và đang phải đối mặt với nhiều chỉ trích lớn. 

Đáng chú ý, trước khi sự cố hôm 10/3 xảy ra, từ tháng 10/2018, đã có ít nhất 5 phi công báo cáo về vấn đề với hệ thống lái tự động trên máy bay Boeing 737 Max8 với Cục Hàng không Liên bang Mỹ, theo nguồn tin từ tờ Dallas Morning News.

Trong một báo cáo sự cố, một phi công máy bay thương mại của Mỹ nói rằng ông gặp vấn đề trong quá trình cất cánh khi sử dụng máy bay 737 Max8.

Đây là những báo cáo được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu về sự cố của Cục Hàng không Liên bang Mỹ - hệ thống cho phép các phi công báo cáo ẩn danh về vấn đề họ gặp phải khi điều khiển máy bay.

Những báo cáo này đều nhấn mạnh tới vấn đề liên quan tới hệ thống lái tự động của 737 Max8 - máy bay đang rơi vào diện nghi vấn khi liên quan tới vụ tai nạn hôm 10/3 của Ethiopian Airlines và tháng 10 năm ngoái của hãng hàng không Lion Air.

Hộp đen tìm được trong vụ tai nạn của Lion Air cho thấy máy bay đã liên tục bị chúi mũi sau khi cất cánh từ Jakarta, Indonesia. Cơ quan điều tra nhận định các cảm biến tự động trên máy bay này có thể đã bị trục trặc. Vụ tai nạn khiến 189 người thiệt mạng.

Giới quan sát đã nêu ra nhiều điểm tương đồng giữa hai vụ tai nạn. Trong đó, giám đốc điều hành của Ethiopian Airlines - Tewolde GebreMariam nói với CNN rằng những điểm tương đồng của hai vụ tai nạn là "nhiều đáng kể".

"Phi công đã phải vật lộn với hệ thống điều kiển máy bay, vì vậy ông ấy đã yêu cầu được trở lại sân bay", GebreMariam nói.

Trong một báo cáo sự cố, một phi công máy bay thương mại của Mỹ nói rằng ông gặp vấn đề trong quá trình cất cánh trên máy bay 737 Max8. Khi ở chế độ lái tự động, máy bay bất ngờ bị chúi mũi. Vấn đề chỉ được khắc phục sau khi tắt hệ thống lái tự động.

Nhà sản xuất máy bay Mỹ Boeing đang đối mặt với chỉ trích lớn với dòng phi cơ 737 Max8 sau 2 vụ tai nạn thảm khốc xảy ra liên tiếp trong chưa đầy nửa năm qua. 

Một báo cáo khác vào tháng 11/2018 nói rằng các phi công vẫn được bay dù không được đào tạo kỹ về 737 Max8 và những khác biệt về hệ thống của máy bay này so với các phiên bản trước đó, tờ Politico cho biết.

Tại thời điểm này, nhiều quốc gia và hãng hàng không trên khắp thế giới đã tuyên bố đình chỉ hoạt động của Boeing 737 Max trên vùng trời nước mình hoặc tạm ngưng khai thác dòng máy bay này để chờ kết quả điều tra.

Đồng thời, theo điều tra của báo Seattle Times, quy trình cấp phép cho dòng máy bay Boeing 737 MAX đã bị rút ngắn, phần lớn những quy trình này được Cục hàng không liên bang Mỹ (FAA) giao phó cho Boeing thực hiện.

Cụ thể, đó là hệ thống tăng cường tính năng Điều khiển bay (MCAS) trên dòng 737 MAX8 chỉ có duy nhất một cảm biến thay vì có một cảm biến thứ hai để dự phòng trong trường hợp cảm biến kia phát sinh lỗi.

Về phần mình, Boeing tuyên bố "hoàn toàn tin tưởng" vào độ an toàn của máy bay 737 Max8

Khi chế tạo dòng máy bay tiết kiệm nhiên liệu hơn, Boeing lắp động cơ lớn hơn ở vị trí cao hơn trên cánh của 737 Max8 và nhô hơn về phía trước. Thiết kế này giúp tăng hiệu suất bay, nhưng lại khiến máy bay có xu hướng ngóc đầu lên và có thể rơi vào tình trạng mất kiểm soát tốc độ, khi lực nâng gần như mất hoàn toàn và máy bay rơi tự do mất kiểm soát.

Do thiết kế động cơ nằm ở vị trí cao hơn bởi vậy Boeing 737 Max8 có tính năng điều khiển khác hẳn các mẫu 737 trước đây, nhưng Boeing quảng cáo dòng máy bay 737 Max8 không yêu cầu huấn luyện thêm nhiều cho phi công nếu các hãng hàng không đã khai thác phiên bản trước của dòng 737.

Phần hướng dẫn sử dụng không đề cập rõ ràng đến hệ thống MCAS và nhiều phi công học sử dụng hệ thống mới chỉ trong một giờ trên chiếc iPad.

Để giảm thiểu chi phí, Boeing đã không đưa đèn cảnh báo lỗi cảm biếm khi máy bay được cất ánh thành một trang bị mặc định cho sự an toàn mà biến thiết phị đó vào tùy chọn tính thêm phí.

Về phần mình, Boeing tuyên bố "hoàn toàn tin tưởng" vào độ an toàn của máy bay 737 MAX song vẫn ủng hộ quyết định của FAA. Giám đốc điều hành Boeing Dennis Muuilenburg nói: "Chúng tôi ủng hộ bước đi tiên phong này như là một trong số những biện pháp phòng ngừa. An toàn là giá trị cốt lõi đối trong suốt sự nghiệp chế tạo máy bay của Boeing và sẽ luôn như vậy".

Boeing cho biết đã tham vấn với FAA, Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Mỹ (NTSB) và giới chức hàng không cùng các khách hàng trên toàn thế giới trước khi đề nghị FAA tạm ngừng hoạt động của 371 máy bay Boeing 737 Max trên toàn thế giới.

Đồng thời, Boeing đang hoàn thiện việc phát triển bản cập nhật phần mềm và sửa đổi quy trình đào tạo phi công đã được công bố trước đây nhằm đối phó với các đầu vào cảm biến mắc lỗi.

Cho đến thời điểm này, nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ đã cấm bay đối với Boeing 737 Max8 vì nỗi lo về tính an toàn của nó trong đó có Trung Quốc, Mỹ, Châu Âu và Việt Nam…

Reuters dẫn thống kê của trang mạng Flightglobal ngày 12/3 cho biết, khoảng 40% trong tổng số 371 chiếc Boeing 737 Max được các hãng hàng không khai thác trên toàn cầu đang bị tạm ngưng hoạt động, trong đó bao gồm 97 máy bay tại thị trường lớn nhất là Trung Quốc.

Cho đến thời điểm này, nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ đã cấm bay đối với Boeing 737 Max 8 vì nỗi lo về tính an toàn của nó trong đó có Trung Quốc, Mỹ, Châu Âu và Việt Nam…

Tại Mỹ, tuyên bố của Cơ quan Quản lý Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) nêu rõ: "Lệnh cấm sẽ có hiệu lực trong khi chờ kết quả điều tra thêm, bao gồm việc kiểm tra thông tin thu được từ dữ liệu chuyến bay cũng như ghi âm trong buồng lái". FAA cũng cho biết sẽ phải mất "vài tháng" sửa chữa phần mềm để máy bay Boeing 737 Max được hoàn thiện.

Nhiều hãng hàng không trên thế giới cũng có những động thái độc lập về việc ngừng bay với loại máy bay này, trong đó có Ethiopian Airlines (Ethiopia), Eastar Jet (Hàn Quốc), Comair Airways (Nam Phi), Aerolineas Argentinas (Argentina), Aeromexico (Mexico), Norwegian Air (Na Uy), Turkish Airlines (Thổ Nhĩ Kỳ).

Trước đó, dòng Boeing 737 Max8 được Boeing đưa ra với dự tính cạnh tranh với máy bay dòng Airbus A320 neo trong "cuộc đấu" ở thị trường máy bay phân khúc thân hẹp toàn cầu.

Hơn 10.000 chiếc 737 Max đã được sản xuất, khiến nó trở thành dòng máy bay phản lực bán chạy nhất mọi thời đại (theo thống kê đơn đặt hàng từ 13/12/2011 tới 18/7/2018 đã có 2.831 chiếc máy bay thuộc dòng 737 Max, 1.716 chiếc trong số đó là mẫu 737 Max8).

Doanh thu khủng của những đơn hàng do mẫu Boeing 737 Max8 đem về là lý do chính đẩy giá cổ phiếu của hãng này lên mức cao kỷ lục và dự kiến mang về dòng tiền lên tới 15 tỉ USD trong năm nay.

Tuy nhiên, ngay sau vụ tai nạn của hãng hàng không Ethiopian Airlines, Boeing đã ra thông cáo "ủng hộ việc tạm dừng hoạt động mẫu 737 Max do có nhiều cảnh báo và nhằm trấn an hành khách".

FAA cho biết sẽ phải mất "vài tháng" sửa chữa phần mềm để máy bay Boeing 737 MAX được hoàn thiện.

Theo ước tính của Melius Research và Jefferies, hai công ty nghiên cứu ở phố Wall, việc đình bay 737 Max có thể khiến lợi nhuận của Boeing giảm 1-5 tỉ USD. Những ước tính này dựa trên dự báo việc đình bay sẽ kéo dài 3 tháng. Cổ phiếu Boeing đã mất hơn 11% giá trị, tương đương hơn 25 tỉ USD.

Việc các hãng hàng không trên thế giới phải dừng bay đối với phi đội 737 Max được cho là sẽ còn khiến Boeing thiệt hại thêm nhiều tỉ USD nữa. Chưa kể, các hãng hàng không bị ảnh hưởng bởi quyết định ngừng bay Boeing có thể kiện tập đoàn Boeing yêu cầu bồi thường thiệt hại.--

Bài: Đức Khương

Trình bày: Cô Trịnh

Theo Đời sống & Pháp lý