Công ty vũ trụ SpaceX vẫn trở thành siêu kì lân trị giá 46 tỉ USD dù đang 'đốt tiền'

Reuters đưa tin SpaceX vừa huy động thành công 1,9 tỉ USD trong vòng gọi vốn mới nhất, Đây là một trong những số tiền lớn nhất mà một doanh nghiệp tư nhân từng huy động trong lịch sử, theo dữ liệu của Crunchbase. Với số vốn mới, mức định giá của SpaceX đã vọt lên 46 tỉ USD.

Hiện tại SpaceX xếp thứ ba trong danh sách "kì lân" (doanh nghiệp tư nhân có mức định giá trên 1 tỉ USD) trên toàn thế giới, theo dữ liệu của công ty phân tích vốn đầu tư mạo hiểm CB Insights. 

Hai startup có mức định giá lớn hơn SpaceX đều thuộc về người Trung Quốc - tập đoàn Didi Chuxing (gọi xe) và ByteDance (sở hữu ứng dụng TikTok).

Định giá doanh nghiệp tư nhân giống như việc phỏng đoán, bởi họ không có nghĩa vụ công bố dữ liệu tài chính, và thường giữ bí mật về hoạt động gọi vốn. SpaceX chưa bao giờ công bố những thông tin về tình hình tài chính của họ. 

Giới phân tích Phố Wall ngày càng tỏ ra thận trọng hơn trước những "kì lân" có mức định giá tăng phi mã khi còn là doanh nghiệp tư nhân, để rồi lộ nguyên hình là "kì lân giấy" khi niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán.

Nhưng ngay cả khi mức định giá của SpaceX đang tăng quá nhanh, một số nhà phân tích ở Phố Wall nhận định mức định giá 46 tỉ vẫn chưa phản ánh đủ tiềm năng của công ty.

Chẳng hạn, các nhà phân tích của Morgan Stanley dự báo trong một biên bản tháng trước rằng mức định giá của SpaceX có thể lên tới 200 tỉ USD nếu dự án Internet vệ tinh mang tên Starlink thử nghiệm thành công. Trong trường hợp tệ nhất, Morgan Stanley vẫn nhận định mức định giá của SpaceX có thể tăng lên 50 tỉ USD.

Các mảng kinh doanh khác của SpaceX - đưa phi hành gia và hàng hóa lên quĩ đạo cho NASA, chế tạo những nguyên mẫu cho tên lửa bay tới sao Hỏa, phóng vệ tinh cho quân đội Mỹ - đều khiến giới đầu tư cảm thấy họ muốn nắm cổ phần của công ty. Đó là nhận xét của Chad Anderson, một nhà đầu tư vào SpaceX kiêm giám đốc công ty đầu tư Space Angels.

Vị giám đốc tiết lộ Space Angels tham gia vòng gọi vốn mới nhất của SpaceX để tăng cổ phần trong công ty, song ông không tiết lộ số vốn mà Space Angels đầu tư.

"Mỗi khi SpaceX huy động vốn, số người hay tổ chức muốn góp vốn luôn lớn hơn số cơ hội đầu tư, và thực tế đó diễn ra trong vòng gọi vốn mới nhất. Thực trạng ấy khiến các nhà đầu tư hiện tại cảm thấy vui vì nó cho thấy giá trị cổ phần của họ trong SpaceX sẽ tiếp tục tăng", Anderson bình luận.

Nhưng nếu các nhà đầu tư không bán cổ phần cho các quĩ đầu tư mạo hiểm, họ sẽ không có cơ hội cầm tiền mặt từ các khoản vốn vào SpaceX. Tỉ phú Elon Musk từng tuyên bố ông không có ý định đưa cổ phiếu SpaceX lên sàn chứng khoán trong tương lai gần.

Để thắp sáng chút hi vọng cho những nhà đầu tư muốn thoái vốn sớm, ông Gwynne Shotwell, chủ tịch SpaceX, từng nói Starlink có thể tách ra và lên sàn chứng khoán với tư cách là công ty riêng.

Anderson nói thêm rằng SpaceX vẫn chưa có lãi vì công ty vẫn đang chi những khoản tiền lớn cho các mảng kinh doanh mới - bao gồm mạng lưới Internet vệ tinh và tên lửa Starship (để phóng tàu lên sao Hỏa). Vì thế, nhiều người có lí do để nghi ngờ rằng mức định giá của SpaceX đang quá cao.

"Đương nghiên dư luận sẽ có hai luồng ý kiến về mức định giá của SpaceX, và rất nhiều người sẽ không muốn đầu tư vào SpaceX", ông bình luận.