Đề xuất bỏ hoàn toàn hình thức xin phép xây dựng tại TP HCM

Nội dung trên được Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường nêu trong văn bản gửi UBND TP HCM ngày 30/6, nhằm góp ý cho đề xuất cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng.

Theo Viện, ngày 29/6 vừa qua, Sở Xây dựng TP HCM có văn bản trình UBND thành phố đề xuất miễn giấy phép xây dựng với 112 trên 356 dự án nhà riêng lẻ trong khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500. Viện cho rằng, đề xuất này không mang tính cải cách thực chất vì luật hiện hành đã quy định rõ miễn giấy phép trong các trường hợp này.

Cụ thể, Viện dẫn chứng rằng từ năm 2003 đến nay, việc cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ tại TP HCM chủ yếu căn cứ theo quy định quản lý kiến trúc đô thị, chứ không phụ thuộc vào việc phủ kín quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc 1/2.000. Luật Xây dựng cũng đã cho phép miễn giấy phép tại khu vực có quy hoạch 1/500, song thực tế việc này chưa được thực hiện đồng bộ trong nhiều năm, làm hạn chế quyền lợi của người dân.

Viện đánh giá đề xuất trên của Sở Xây dựng là không cần thiết, vì "đã là quy định mang tính hiển nhiên của pháp luật". Do đó, Viện kiến nghị UBND TP HCM cần chỉ đạo quyết liệt để các cơ quan cấp sở tuân thủ đúng quy định pháp luật hiện hành, không lặp lại chính sách đã có dưới hình thức "đề xuất mới".

Thay vào đó, thành phố nên nhanh chóng triển khai cơ chế đăng ký xây dựng thay cho cấp phép, phân quyền cho cấp phường – xã thực hiện, dựa trên hệ thống quản lý kiến trúc xây dựng theo Quyết định 56. Viện nhấn mạnh, yếu tố cốt lõi trong quản lý xây dựng đô thị tại TP HCM là quản lý kiến trúc, chứ không phải điều kiện về quy hoạch chi tiết 1/500.

Viện cũng cho rằng, với những khu vực đã có quy hoạch 1/2.000 hoặc 1/5.000, việc áp dụng hình thức đăng ký xây dựng là hoàn toàn phù hợp, không trái với quy định pháp luật. Riêng đối với các công trình đặc biệt như an ninh, quốc phòng, tôn giáo hoặc các dự án trọng điểm, có thể xem xét cơ chế riêng về cấp phép, theo hướng tạo điều kiện cho khu vực tư nhân phát triển đúng định hướng Nghị quyết 68.

Bên cạnh kiến nghị cải cách thủ tục, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường cũng đề xuất điều chỉnh Quyết định 56 theo hướng linh hoạt hơn về chỉ tiêu xây dựng. Cụ thể, Viện kiến nghị thành phố xem xét cho phép tăng thêm một tầng đối với công trình nhà ở riêng lẻ có chiều ngang mặt tiền lớn hơn 5,5 m và chiều dài từ 12 m trở lên. Việc điều chỉnh này nhằm tăng hệ số sử dụng đất trong bối cảnh đô thị hóa ngày càng gia tăng, hạ tầng giao thông đã được cải thiện đáng kể trong 5 năm qua.

Việc tăng chiều cao này, nếu áp dụng có chọn lọc, sẽ không gây áp lực lên giao thông nội khu, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng đất, đặc biệt tại các quận – huyện đang trong quá trình chuyển đổi mô hình phát triển đô thị.

Chủ trương miễn giấy phép xây dựng với dự án có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc thuộc khu thiết kế đô thị được nêu trong Công điện ngày 29/5 của Thủ tướng. Chủ tịch UBND TP HCM sau đó yêu cầu Sở Xây dựng trong tháng 6 phải ban hành hướng dẫn cụ thể cho quy trình này, căn cứ vào lộ giới hẻm và quy định kiến trúc theo quy chế quản lý của thành phố.