Điểm qua loạt vụ kiện cáo của phe Trump về kết quả bầu cử

Chiến dịch tranh cử của ông Trump đang theo đuổi các vụ kiện tại một số bang quan trọng dù chưa cung cấp được bằng chứng thuyết phục về gian lận.

Thông thường vụ kiện ở bang nào thì sẽ do bang ấy xử lí, nhưng Bộ trưởng Tư pháp William Barr đã cho phép công tố viên liên bang điều tra các cáo buộc.

Dưới đây là tổng hợp của BBC về các hành động pháp lí ông Trump đưa ra. 

Pennsylvania

Ông Biden được cho là người chiến thắng bang này.

Ngày 4/11, phe ông Trump đệ đơn kiện với cáo buộc những người quan sát điểm kiểm phiếu bị cản trở tiếp cận.

Quan sát viên là những người theo dõi việc đếm phiếu bầu với mục đích là đảm bảo sự minh bạch. Hầu hết các bang đều cho phép sự hiện diện của quan sát viên, miễn là họ đăng kí trước ngày bầu cử.

Năm nay, một số khu vực đặt ra các hạn chế trước ngày bầu cử, một phần vì lo ngại Covid-19. Ngoài ra cũng có những giới hạn về số lượng quan sát viên nhằm tránh hiện tượng dọa dẫm.

Khu vực kiểm phiếu ở Philadelphia đặt ra khoảng cách 6m giữa quan sát viên và nhân viên bầu cử. Tuy nhiên, phán quyết của tòa án ngày 5/11 nói rằng khoảng cách này nên được giảm xuống còn 2m, miễn là các quan sát viên tuân thủ qui định phòng chống Covid-19.

Cùng ngày, chiến dịch của ông Trump cáo buộc quan chức bầu cử vi phạm lệnh của tòa án và yêu cầu ngừng đếm phiếu bầu ở Philadelphia nhưng bị từ chối.

Các quan chức bầu cử khẳng định họ cư xử đúng đắn và đã kháng cáo lên Tòa án Tối cao bang Pennsylvania.

Cuộc chiến pháp lí ở Pennsylvania cũng xoay quanh việc bang này chấp thuận những phiếu bầu được đóng dấu bưu điện vào Ngày bầu cử 3/11 nhưng được gửi đến chậm tối đa ba ngày.

Vào ngày 6/11, Đảng Cộng hòa đã kháng cáo phán quyết của toà án bang Pennsylvania và yêu cầu tất cả các lá phiếu qua bưu điện nhận được sau 3/11 đều bị loại bỏ.

Tòa án Tối cao Mỹ đã bế tắc về tranh chấp này từ trước Ngày bầu cử, nhưng đó là trước khi Thẩm phán Amy Coney Barrett được bổ nhiệm. Do bà Barrett là người được ông Trump đề cử, rất có thể bà sẽ ra quyết định có lợi cho Đảng Cộng hòa và loại bỏ các lá phiếu đến chậm.

Nhưng dù Tòa án Tối cao có về phe ông Trump đi nữa thì kết quả cũng không thay đổi. Vox cho biết khi ông Biden được tuyên bố chiến thắng Pennsylvania thì số phiếu đến chậm này vẫn chưa được tính vào con số chính thức. 

Một tranh chấp khác đang diễn ra là cử tri nên được cấp bao nhiêu thời gian để bổ sung bằng chứng nhận dạng nếu thông tin này bị thiếu hoặc không được ghi rõ trên lá phiếu của họ.

Hiện cử tri được gia hạn đến 12/11, nhưng chiến dịch ông Trump đã đệ đơn kiện để giảm bớt ba ngày.

Ngày 9/11, chiến dịch ông Trump tiếp tục khởi kiện để ngừng xác nhận kết quả, lập luận rằng bang này kiểm tra các lá phiếu được bỏ trực tiếp vào hòm chặt chẽ hơn lá phiếu gửi qua thư.

Tổng chưởng lí Pennsylvania nhận xét vụ kiện trên là "vô nghĩa", các chuyên gia đánh giá nó có ít khả năng thành công.

Wisconsin

Chiến dịch của ông Trump tuyên bố sẽ yêu cầu kiểm phiếu lại ở Wisconsin "dựa trên những bất thường đã được chứng kiến" vào Ngày bầu cử.

Không rõ khi nào cuộc kiểm phiếu lại sẽ diễn ra, vì thông thường chúng chỉ được tổ chức sau khi các quan chức xem xét xong mọi phiếu bầu. Hạn chót của Wisconsin cho việc kiểm phiếu lại là vào ngày 17/11.

Giáo sư Richard Briffault của Đại học Luật Columbia cho biết Wisconsin từng kiểm phiếu lại vào năm 2016, nhưng việc này "chỉ thay đổi được khoảng 100 phiếu bầu".

Michigan

Ông Trump thắng Michigan vào năm 2016 chỉ với chênh lệch 10.700 phiếu bầu. Ông Biden được dự đoán là người giành được bang này vào năm 2020.

Ngày 4/11, chiến dịch ông Trump đâm đơn kiện nhằm ngừng kiểm phiếu, tuyên bố không có đủ quyền tiếp cận nhằm quan sát quá trình. Quan tòa bác bỏ vụ kiện này với lí do không có đủ bằng chứng.

Một vụ kiện khác được trình lên tòa ngày 9/11, với mục tiêu chặn việc chứng nhận kết quả ở quận Wayne, viện dẫn những bất mãn của các quan sát viên.

Nevada

Đảng Cộng hòa Nevada đăng trên Twitter rằng: "Hàng nghìn cá nhân có vẻ đã vi phạm pháp luật với việc bỏ phiếu sau khi chuyển đi khỏi Nevada. "

Một vụ kiện được đệ trình vào ngày 5/11, cáo buộc rằng "các qui trình xác minh lỏng lẻo" đã làm nảy sinh 3.000 trường hợp cá nhân bỏ phiếu dù không đủ điều kiện.

Đội ngũ pháp lí của ông Trump đã soạn sẵn danh sách những người họ cho là "không đủ điều kiện" nhưng vẫn bỏ phiếu.

Con số 3.000 nghe có vẻ lớn nhưng thực chất không có nhiều ý nghĩa. Theo số liệu từ Vox, ông Biden đang dẫn trước ông Trump tại bang này với 22.000 phiếu bầu. Như vậy, dù ông Trump có thắng vụ kiện này thì cũng không giành được Nevada.

Georgia

Hôm 4/11, Đảng Cộng hòa đã khởi kiện ở Hạt Chatham, bang Georgia nhằm ngừng kiểm đếm phiếu bầu.

Chủ tịch Đảng Cộng hòa Georgia tweet rằng những quan sát viên của họ đã phát hiện một phụ nữ "trộn lẫn 50 lá phiếu vào chồng phiếu gửi qua thư chưa được đếm".

Ngày hôm sau, một thẩm phán đã bác bỏ vụ kiện này, nói rằng "không có bằng chứng" chứng minh cáo buộc trên.

Arizona

Ông Trump khởi kiện ở Arizona vào ngày 7/11, tuyên bố một số lá phiếu hợp lệ bị loại bỏ. Một số quan sát viên và hai cử tri nói rằng họ gặp vấn đề với máy bỏ phiếu.

Vụ kiện này đang được xem xét, nhưng Tổng Thư kí bang Arizona nói rằng nó gần như không có cơ hội thành công.

Tòa án Tối cao liệu có can thiệp?

Ngày 4/11, ông Trump tuyên bố có gian lận phiếu bầu và nói: "Chúng tôi sẽ đến thẳng Tòa án Tối cao".

Nếu kết quả bầu cử bị tranh cãi, thông thường bước đầu tiên là đội ngũ pháp lí của ứng viên sẽ khởi kiện lên tòa án bang. Thẩm phán bang sẽ tiếp nhận vụ kiện và ra lệnh kiểm phiếu lại. Sau đó Tòa án Tối cao có thể được yêu cầu phân xử.

Giáo sư Briffault cho biết: "Mỹ không có qui trình chuẩn để đưa các tranh chấp bầu cử lên Tòa án Tối cao. Việc này rất bất thường và phải liên quan đến một vấn đề rất nghiêm trọng".

Cuộc bầu cử năm 2000 là lần duy nhất kết quả được phán quyết bởi Tòa án Tối cao Mỹ. Ứng viên Đảng Dân chủ Al Gore đã thua ở bang Florida - và theo đó là cả cuộc bầu cử tổng thống – chỉ với 537 phiếu bầu trong tổng số gần 6 triệu lá phiếu ở bang này.

Quyết định này được đưa ra sau một qui trình kiểm phiếu lại bị tranh cãi rất gay gắt. Rốt cuộc sau một tháng, Tòa án Tối cao yêu cầu ngừng đếm lại phiếu và ủng hộ ứng viên George W. Bush (Bush con).