Cổng thông tin điện tử tỉnh Đồng Nai dẫn thông tin từ UBND tỉnh cho biết, theo thống kê, có hơn 2.900 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, trong đó gần 2.500 hộ thuộc diện phải bố trí tái định cư (TĐC). Quy mô chỉ sau dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành.
Hiện nay, TP Biên Hòa đã chọn hai vị trí đất làm Khu TĐC cho người dân. Đó là khu 49 ha tại phường Phước Tân và gần 32 ha tại phường Tam Phước. Khi hai khu TĐC này hoàn thành sẽ có từ 2.500 - 3.000 lô đất bàn giao cho người dân. Không chỉ đủ bố trí TĐC cho dự án đường cao tốc mà còn có dư suất TĐC để dành cho các dự án khác.
Lãnh đạo TP Biên Hòa cho biết, thành phố đang khẩn trương làm các thủ tục để sớm triển khai hai dự án trên. Ngoài các dự án này, thành phố đang có sẵn hơn 400 lô TĐC nằm rải rác ở các phường. Trong đó, có khoảng 300 lô trong bán kính khoảng 10 km, có thể giải quyết ngay nếu người dân đồng thuận di chuyển chỗ ở. Còn tại huyện Long Thành, một trong hai khu TĐC phục vụ dự án đường cao tốc này đã được khởi công.
Lãnh đạo huyện Long Thành thông tin, Khu TĐC gần 30 ha tại xã Long Đức đã được huyện khởi công đầu tháng 2 vừa qua, dự kiến cuối năm 2024 hoàn thành hạ tầng. Còn khu gần 34 ha tại xã Long Phước, huyện đang bổ sung hồ sơ để lập thủ tục đầu tư.
Thực tế thời gian qua, nhiều dự án vướng mặt bằng, chậm tiến độ, phát sinh các khiếu nại, khiếu kiện một phần cũng vì TĐC chưa đáp ứng được nguyện vọng của đại đa số người bị thu hồi đất phục vụ dự án.
Mặt khác, mặc dù đã có 4 Khu TĐC, nhưng theo các sở, ban, ngành, địa phương, rất khó triển khai xây dựng ngay. Hiện mới có 1/4 khu làm lễ khởi công, còn lại chưa hoàn thành các thủ tục theo quy định của Luật Đất đai, Luật Lâm nghiệp, Luật Đầu tư.
Theo UBND TP Biên Hòa, hai khu đất thành phố đề xuất đều phù hợp quy hoạch nhưng còn phải thực hiện thêm nhiều thủ tục. Cụ thể, khu đất tại phường Phước Tân chưa lập quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 trình UBND tỉnh phê duyệt, chưa lập các thủ tục trình HĐND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư dự án. Sau đó, dự án còn phải trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang đất khác.
Còn dự án tại phường Tam Phước, Tổng Công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai đang quản lý và sử dụng đất theo hình thức Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm. Thành phố đã đề nghị công ty tự nguyện trả lại đất nhưng chưa đồng thuận và yêu cầu thực hiện thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai.
Đối với các khu đất tại huyện Long Thành, một khu có liên quan đến lâm nghiệp phải trình HĐND tỉnh thống nhất chủ trương chuyển mục đích sử dụng đất rừng sang đất khác. Khu đất còn lại làm lễ khởi công nhưng chưa hoàn thành việc áp giá, công khai phương án bồi thường, trình thẩm định và phê duyệt theo quy định.
Đại diện Ban Quản lý Dự án Bồi thường, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ TĐC tỉnh cho rằng, mặt bằng của dự án thành phần 1, đặc biệt là đoạn qua TP Biên Hòa rất đáng lo ngại vì quy trình làm hồ sơ dự án TĐC phải mất cả năm.
Đối với dự án tại phường Phước Tân vừa có đất ở của dân, vừa có đất lúa. Đối với đất ở, phải bố trí TĐC cho hơn 100 hộ dân mới có đất làm hạ tầng TĐC cho người dân bị thu hồi đất thực hiện dự án đường cao tốc. Đối với đất lúa, phải đưa ra khỏi quy hoạch, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Theo HĐND tỉnh, để triển khai các dự án TĐC nói trên, UBND tỉnh cần rà soát trình tự các thủ tục, hồ sơ pháp lý từng dự án và hoàn thiện. Đối với các dự án phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất, lập hồ sơ trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Các địa phương liên quan chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành hoàn thành các thủ tục, bố trí nguồn vốn đầu tư xây dựng hạ tầng Khu TĐC, đảm bảo kết nối đồng bộ giao thông và các hạ tầng xã hội.