Hạt đác (một số nơi gọi là hạt đát) là loại hạt khá quen thuộc với người miền Trung, đặc biệt là ở Nha Trang. Hạt đác được lấy từ quả đác, là một loại quả giống như quả dừa nhưng nhỏ hơn.
Quả đác nhìn giống quả dừa non, chỉ nhỏ bằng nắm tay, kết thành từng chùm như buồng cau. Loại quả này chủ yếu có ở Nha Trang. Để lấy được hạt bên trong, phải trải qua nhiều công đoạn phức tạp. Nhựa quả đác gây ngứa nên muốn ép hạt đác bên trong ra, người làm phải châm củi đốt cháy đen vỏ ngoài rồi đợi nguội để tách lấy hạt.
![]() |
Hạt đác có màu trắng trong, ăn mát, giòn sần sật. |
Được biết, mùa đác rộ nhất từ tháng 4 đến tháng 8. Sau tháng 8, hạt đác già nên cứng hơn. Hiện giờ đang là đầu mùa hạt đác. Hạt đác khi thu mua về thường được người dân địa phương sơ chế sạch vỏ, rửa sạch bằng nước nhiều lần, hạt non sờ thấy mềm dẻo, màu trắng đục, còn hạt cứng thường già.
Chị Đàm Hồng Nhung, người kinh doanh hạt đác tươi ở Ngọc Hồi (Hà Nội) cho biết: “Tôi bán chủ yếu là loại đác tươi, cứ hàng về đến đâu là hết đến đó, gần như hạt đác không bao giờ tồn đến ngày hôm sau.”
Năm 2017, Nha Trang có trận bão lịch sử khiến nhiều cây đác chết, xong sự khai thác triệt để hạt đác để cung cấp đủ cho thị trường nên năm nay hạt đác không có nhiều để bán. Năm ngoái vào mùa đác, chị Nhung bán được 5-7 tạ/ngày, có ngày chị bán được cả tấn hạt đác. Nhưng đến năm nay, mỗi lần nhập hạt đác chị Nhung chỉ nhập được 2 - 4 tạ, hàng về đến đâu hết ngay tới đó, chị Nhung cho biết thêm.
Theo tìm hiểu của PV, hạt đác có nhiều công dụng rất tốt cho sức khỏe, có thể kể đến như ngăn ngừa loãng xương, điều trị viêm khớp, điều hòa huyết áp, hỗ trợ tiêu hóa… Đồng thời, ăn hạt đác còn là giải pháp giúp đẹp da, giữ dáng nên nhiều chị em vô cùng ưa chuộng.
![]() |
Hạt đác rim vị dâu có màu khá đẹp mắt . |
Sau nhiều ngày săn tìm hạt đác, chị Minh Phương (Ba Đình, Hà Nội) chia sẻ: “Năm nào cũng vậy, cứ đến mùa đác mình lại tìm mối bán đề mua về cho gia đình ăn. Bởi hạt đác rất tốt cho sức khỏe, mẹ mình lớn tuổi, bị loãng xương và huyết áp cao nên ăn hạt đác sẽ rất tốt, cải thiện sức khỏe. Còn đối với mình thì ăn hạt đác thấy da dẻ, dáng vóc đẹp lên nhiều”.
Hạt đác có vị mát, bùi, béo, giòn dai, sần sật. Tuy nhiên, hạt đác không có mùi vị đặc trưng và khá nhạt, khiến người thưởng thức rất dễ ngán. Người ta đã sử dụng nhiều nguyên liệu khác để chế biến ra các món ăn hấp dẫn từ hạt đác. Và hạt đác rim là món được nhiều người mê. Hạt đác thường được rim với đường và các loại hương vị trái cây trở thành món ăn vặt hấp dẫn. Ngoài ra, hạt đác có thể chế biến được nhiều món giải khát như: chè, sữa chua…
![]() |
Hạt đác rim có vị dứa là một trong số những vị được nhiều người ưa thích. |
Chị Hồng Nhung, cho hay: “Giá thành của hạt đác tươi năm này đắt hơn năm ngoái, tôi bán giá 70.000 đồng/kg, giá sỉ là 58.000 đồng/kg, còn hạt đác rim có giá là 130.000 đồng/kg. Hạt đác rim thì vị dứa, chanh leo và dâu là được nhiều người ưa chuộng”.
Chị Nhung cũng chia sẻ, mỗi ngày chị bán được 250kg - 330kg/ ngày, tùy vào lượng hàng về. Hạt đác năm nay khan hiếm nên chị đặt nhiều nhưng không có đủ hạt đác để đáp ứng được đơn đặt hàng của chị. Đa số là bán buôn, người mua nhiều nhất thì 110kg và cũng có một số người mua 1-2kg.