Nạn đói ở Mỹ trong đại dịch Covid-19

Đại dịch chết người tàn phá nước Mỹ đúng lúc bác sĩ thú y Hải quân Aaron Crawford đang ở trong giai đoạn khủng hoảng. Anh đang tìm việc làm, vợ anh cần phẫu thuật, rồi Covid-19 bắt đầu gặm nhấm giờ làm và tiền lương của người vợ.

Gia đình Crawford không có tiền tiết kiệm, chỉ có các hóa đơn chồng chất và nỗi lo ngày càng lớn: Chuyện gì sẽ xảy ra khi họ hết thức ăn? Cặp vợ chồng và hai người con trai nhỏ của họ sẽ ra sao?

Theo AP, đói là một thực tế khắc nghiệt ở quốc gia giàu có nhất thế giới. Ngay cả trong thời kì thịnh vượng, các trường học Mỹ vẫn phát hàng triệu bữa ăn mỗi ngày cho trẻ em. Những người Mỹ cao tuổi tuyệt vọng đôi khi buộc phải lựa chọn: hoặc là mua thuốc men, hoặc là mua thực phẩm.

Giờ đây, với làn sóng bệnh tật, sa thải và phá sản, hàng triệu người Mỹ đang lo lắng về những chiếc tủ lạnh trống rỗng. Các ngân hàng thực phẩm đang phân phối bữa ăn với tốc độ chóng mặt. 

Phân tích của AP cho thấy lượng thực phẩm được phân phát tăng mạnh so với năm ngoái. Cùng lúc đó, vẫn có những người phải nhường bữa ăn của mình cho con cái, số khác phụ thuộc vào đồ ăn rẻ và thiếu dinh dưỡng.

Những người đang chống chọi với nạn đói nói rằng họ chưa bao giờ thấy Mỹ rơi vào tình trạng tồi tệ như hiện nay, ngay cả trong cuộc Đại Suy thoái 2007-2009.

Nơi đầu tiên mà nhiều người Mỹ tìm kiếm sự cứu trợ là kho lương thực trong khu phố, chúng hầu hết được kết nối với mạng lưới tổ chức phi lợi nhuận rộng lớn. Hàng tấn thực phẩm được chuyển đến kho chứa mỗi ngày từ đống đồ bị các cửa hàng tạp hóa loại bỏ và đồ ăn chính phủ phân phát, rồi sau đó đến tổ chức từ thiện của khu phố.

Gia đình Crawford tìm đến Trung tâm Tài nguyên Gia đình và Thực phẩm. Hàng tháng họ nhận được những hộp thực phẩm tươi sống, sữa, đồ nguội, thịt và những nhu yếu phẩm khác - đủ để chất đầy hai xe đẩy. Nếu số đồ ăn này hết, họ có thể nhận được một gói cứu trợ khẩn cấp để sống sót đến cuối tháng.

Những người mới bị đói cũng có câu chuyện tương tự nhà Crawford: Công ty sụp đổ, họ mất việc hoặc giờ làm bị cắt giảm, họ lỡ mất một cơ hội quí giá vì bệnh tật.

Tấm bảng ghi "đóng cửa" nhanh chóng xuất hiện trên các cửa hiệu và nhà hàng sau khi đại dịch ập đến Mỹ. Tiền lương giảm hoặc biến mất hoàn toàn trong bối cảnh tỉ lệ thất nghiệp nhảy vọt lên 14,7%, một con số chưa từng thấy trong gần cả trăm năm qua.

Các ngân hàng thực phẩm cảm nhận được áp lực gần như ngay lập tức.

Feeding America, tổ chức chống nạn đói lớn nhất nước Mỹ phải vật lộn để hoàn thành nhiệm vụ trong nạn phong tỏa và trường học đóng cửa. Thông thường, nhiều ngôi trường ở Mỹ cung cấp bữa sáng và bữa trưa miễn phí. Đến cuối tháng 3, khoảng 20% trong số 200 ngân hàng thực phẩm của Feeding America rơi vào nguy cơ cạn kiệt lương thực.

Vấn đề với cung đã dịu bớt, nhưng cầu thì không. Feeding America chưa bao giờ cung cấp nhiều thức ăn và nhanh chóng đến vậy: tổ chức này đã phân phối 4,2 tỉ bữa ăn từ tháng 3 đến tháng 10. Trung bình trong đại dịch, số người sử dụng ngân hàng thực phẩm của họ tăng 60%: cứ 10 người thì có 4 người lần đầu tiên phải xin thức ăn.

Phân tích của AP về dữ liệu từ 181 ngân hàng thực phẩm trong mạng lưới của Feeding America cho thấy tổ chức này đã phân phối thêm gần 57% thực phẩm trong quí III năm 2020 so với cùng kì năm 2019.

Tỉ lệ này sẽ không nhanh chóng giảm xuống trong bối cảnh đại dịch tiếp tục hoành hành ở Mỹ.

Feeding America ước tính số người đối mặt với nạn đói sẽ tăng từ 35 triệu người vào năm 2019 lên hơn 50 triệu người vào cuối năm nay.

Những người lao động lương thấp chịu tác động nặng nề trong đại dịch. Nhưng sự thiếu thốn của họ đã lan tỏa vào lực lượng lao động nói chung.

Báo cáo tháng 9 được ủy quyền bởi Trung tâm Nghiên cứu & Hành động Thực phẩm cho thấy 25% những người báo cáo rằng họ không đủ ăn thường có thu nhập trên 50.000 USD/năm trước khi dịch bệnh bùng phát.

Dù ngân hàng thực phẩm đã trở thành tổ chức thiết yếu trong đại dịch, chúng chỉ là một trong nhiều phương tiện để chống lại nạn đói. Với mỗi bữa ăn ngân hàng thực phẩm cung cấp, Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) cung cấp 9 bữa qua các tem phiếu.

Các nhóm chống nạn đói đã vận động Quốc hội Mỹ tăng 15% trợ cấp tem phiếu tối đa. Trong cuộc Đại suy thoái, biện pháp tương tự đã góp phần giúp nước Mỹ vực dậy.

Ông Luis Guardia, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu & Hành động Thực phẩm cho biết: "Các ngân hàng thực phẩm và kho thực phẩm đang làm rất tốt. Nhưng chúng không thể giải quyết nhu cầu quá lớn như hiện nay".

Nhiều người đến kho thực phẩm cũng được nhận tem phiếu. Nhiều người nhận ra rằng họ không thể sống sót nếu không được cứu trợ thực phẩm, ngay cả khi có An sinh xã hội hoặc các phúc lợi khác.

Khi năm 2020 gần kết thúc, gia đình Crawford cảm thấy tự tin hơn, dù họ phải trải qua những tháng đầy biến động. Cả hai vợ chồng đều mắc Covid-19 nhưng chỉ phải trải qua các triệu chứng nhẹ. Người vợ đã phẫu thuật cắt bỏ tử cung và không có việc làm trong 6 tuần.

Nhưng họ cũng đã phục hồi. Aaron Crawford có hai việc làm bán thời gian. Vợ anh quay lại làm việc tại nhà trẻ. Hai người con của họ được ăn sáng và trưa tại trường học của chúng.

Các rắc rối tài chính của họ chưa kết thúc. Họ còn nhiều hóa đơn quá hạn phải trả và một chiếc xe ô tô hỏng. Nhưng sau nhiều tháng đen tối, họ cuối cùng cũng có những thời khắc nhẹ nhõm. Khi hai vợ chồng đều nhiễm Covid-19, trường học của con họ gửi đồ ăn và sữa đến để giúp đỡ.

Một người bạn tặng họ con gà tây hơn 8 kg cho bữa tiệc Lễ Tạ ơn. Con gà lớn đến mức họ phải cố xoay sở để xếp vừa phần thừa vào tủ lạnh giờ đã chật ních đồ ăn.

Tủ lạnh đầy ắp là một cảnh tượng đáng mừng, anh Crawford nói. "Nó giúp bạn cảm thấy an tâm. Mang lại cảm giác yên bình".