Shark Phú – ông chủ tuổi Hợi tìm thành công từ gian bếp đỏ lửa

Nguyễn Xuân Phú, ông chủ của Tập đoàn Sunhouse, không còn là cái tên xa lạ trên thị trường Việt Nam, đặc biệt từ khi ông xuất hiện trong chương trình Shark Tank – Thương vụ bạc tỷ với vai trò nhà đầu tư “cá mập”. Sự thận trọng, tính toán và cả tâm huyết của Shark Phú dành cho kinh doanh không chỉ khiến các startup phải kính nể, mà những ai quan tâm cũng gật gù gọi Nguyễn Xuân Phú là “ông vua không ngai” của ngành hàng gia dụng Việt Nam.

Khởi nghiệp 20 triệu

“Bếp núc là lãnh địa của phụ nữ, đàn ông lo xây nhà, còn đàn bà xây tổ ấm” từ xưa đến nay đã trở thành quan niệm của không chỉ riêng người Việt mà còn ở hầu hết nước Á Đông khác. Nhưng doanh nhân Nguyễn Xuân Phú lại không nghĩ như thế. Ngay từ khi tốt nghiệp ra trường, ông đã đặt sứ mệnh cho riêng mình phải trở thành người mang hạnh phúc đến cho mọi gia đình, đặc biệt là căn bếp nhỏ - nơi sum vầy, gắn kết các thành viên lại với nhau.

"Nhiều người nói tôi căn cơ, tính toán, nhưng không liệu cơm gắp mắm, không tiết kiệm thì chỉ có thất bại mà thôi".

Sinh năm 1971, ở một làng quê cạnh thị xã Hà Đông, thuộc tỉnh Hà Tây cũ, thuở nhỏ nhà của Shark Phú nghèo lắm, bố mẹ ông phải bươn chải làm đủ nghề, tìm mọi cách để kiếm tiền nuôi con. Để có tiền đến trường, Nguyễn Xuân Phú khi đó cũng phải phụ bố mẹ đủ thứ nghề từ chăn nuôi, làm đậu phụ… Tốt nghiệp cấp ba, Phú đậu vào Đại học Kinh tế Quốc dân.

Ông chia sẻ cả làng ông ngày đó chỉ có mình ông đỗ đại học, cả trường cấp 3 ông học cũng chỉ có vài ba người. Chính sự nghèo khó, ý chí vươn lên đã thôi thúc ông phải nỗ lực học lập để làm kinh tế.

Tốt nghiệp ra trường, Phú được tuyển dụng vào Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam. Những năm sau đó, ông chuyển qua làm thuê cho các công ty, tập đoàn đa quốc gia như VMEP, Ford Việt Nam… Càng trải nghiệm nhiều ông càng nhận thấy năng lực, trí tuệ của mình cũng không thua kém ai nhưng thành quả nhận được thì thấp hơn hẳn người khác. Và ông ấp ủ khao khát được làm chủ, được chứng minh bản thân và làm giàu cho đất nước.

Với số vốn khoảng 20 triệu đồng tích cóp được sau quá trình làm thuê tại Ford, Nguyễn Xuân Phú đi vay thêm bạn bè, người thân để khởi nghiệp.

20 triệu đồng thời điểm năm 1999 là một xuất phát điểm rất khiêm tốn để kinh doanh. Shark Phú kể rằng với số tiền đó, ông chỉ có thể mua một lượng hàng rất nhỏ, nhưng nhờ dần dần tích lũy mà số tiền đó lớn lên. Với công hàng lớn đầu tiên, số tiền cần để nhập về là 10.000 USD - khoảng 180 triệu đồng. Khi đó, Shark Phú đã tích lũy đủ 100 triệu đồng. Thiếu 80 triệu đồng, ông phải đi vay vốn của bố mẹ, của anh chị em, hàng xóm láng giềng nhưng không đơn giản, vì hồi đó ai cũng nghèo. Trong số các chủ nợ Shark Phú đi vay có luôn cả phần của mẹ vợ ông.

“Không liệu cơm gắp mắm thì chỉ có thất bại mà thôi”

Chủ tịch Sunhouse cũng kể rằng khi còn ít vốn, để có thể vẫn nhập được hàng, ông thông qua các công ty nhận ủy thác, bằng cách trả một khoản phí để công ty đó nhận hàng cho mình, sau khi lấy hàng bán thì trả tiền lại cho họ. Làm ăn bằng cái tâm và đặt chữ tín lên hàng đầu, sau 2-3 năm làm việc với các công ty ủy thác, công ty Sunhouse của ông dễ dàng tiếp cận được các ngân hàng, có chỗ dựa để vay vốn nhiều nhưng lãi suất thì thấp hơn hẳn.

"Một số bạn trẻ hiện nay khởi nghiệp có ít tiền là mua xe đẹp, thuê nhà to dẫn đến mất cân đối, thất bại, dù ý tưởng rất hay".

“Tôi khởi nghiệp bằng lòng nhiệt huyết và khát khao làm giàu. Lúc đó, kiến thức chỉ bằng con số 0, phải mày mò, tự học từ quản trị dòng tiền, về tài chính, nhân sự, vì chẳng còn cách nào khác cả. Tôi thận trọng lắm. Khi làm tôi phải lo lợi thế cạnh tranh. Tôi phải phân tích kỹ. Khi đã phân tích xong, tôi sẽ quyết tâm làm bằng được Nhiều người nói tôi căn cơ, tính toán, nhưng không liệu cơm gắp mắm, không tiết kiệm được thì chỉ có thất bại mà thôi”, doanh nhân họ Nguyễn chia sẻ.

Ông nói thêm, khi khởi nghiệp bằng đồng tiền của chính mình thì buộc phải tính toán. Nhiều năm nay, Shark Phú đầu tư không bao giờ thua lỗ, vì bí quyết sử dụng nguồn lực hiệu quả, cân đối. Bản thân ông khởi nghiệp khi còn khá trẻ, từ những năm 2000, khi đó mới ở tuổi 30. Nhưng 18 năm qua chưa có dự án nào lỗ, chưa tháng nào lỗ. Với Sunhouse, trong suốt 6 tháng trời, ông vừa làm bốc vác, vừa làm sale, vừa làm giám đốc.

Cách duy nhất muốn không lỗ khi khởi nghiệp, ông khuyên giới Startup là sử dụng nguồn lực hiệu quả, cân đối. Nhiều bạn trẻ hiện nay khởi nghiệp thiếu kiến thức, không quản trị được dòng tiền, có ít tiền nhưng mua xe đẹp, thuê nhà to dẫn đến mất cân đối, âm dòng tiền, không có lãi, thất bại dù ý tưởng rất hay.

“Chẳng hạn như khi có 10 đồng thì chia bao nhiêu cho hàng hoá, chia bao nhiêu trả lương cho nhân sự. Rồi khi công ty phát triển, đến một mức nào đó mới tính đến việc xây văn phòng riêng, rồi khi nào nên mua ô tô…”, Shark Phú tính.

Đặc biệt với doanh nhân thế hệ đầu 7X này, trong lúc khởi nghiệp thì không nên nghĩ quá nhiều, hãy làm những sản phẩm thị trường cần để đáp ứng nhu cầu thị trường. Nhưng mỗi giai đoạn khác nhau cần có những thay đổi khác nhau, và mơ ước hay kế hoạch cũng thay đổi.

“Cứ tốt nhất trong giai đoạn đó. Đừng tham vọng quá lớn, nhưng cũng đừng quá nhỏ. Điều quan trọng là phải nhận ra đâu là thời kỳ phải thay đổi, muốn thay đổi và dám thay đổi”, cá mập Nguyễn Xuân Phú khẳng định.

Tôi chỉ hạnh phúc khi người xung quanh mình hạnh phúc

Khởi nghiệp thuận lợi với mảng thương mại - nhập khẩu trong giai đoạn đầu những năm 2000, lúc thị trường Việt Nam mở cửa, đã giúp công ty Sunhouse luôn đạt mức tăng trưởng cao. Năm 2003, ông Phú mời một đối tác Hàn Quốc, có 50 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực hàng gia dụng, cùng liên doanh đầu tư sản xuất, với tỉ lệ góp vốn 70-30.

"Nhiều người nói doanh nhân phải làm từ thiện cách này hay cách khác. Tôi thì chỉ thấy hạnh phúc khi những người xung quanh mình hạnh phúc".

Năm 2004, công ty của ông Phú chính thức liên doanh với Công ty TNHH Sunhouse Hàn Quốc, thành lập Công ty TNHH Sunhouse Việt Nam và xây dựng nhà máy liên doanh sản suất đồ gia dụng, ứng dụng công nghệ Anodized lạnh. Giữa năm 2004, nhà máy tại Việt Nam ra mắt sản phẩm đầu tiên là bộ nồi inox và chảo chống dính mang thương hiệu Sunhouse. Sản phẩm sau đó chiếm đến 50% thị phần chảo chống dính toàn quốc. Cái tên “vua chảo” mà mọi người gọi Shark Phú cũng xuất phát từ đây.

Những năm sau, công ty của Shark Phú tiếp tục ra mắt các bộ sản phẩm khác như nồi cơm điện, ấm đun nước, bình nước nóng lạnh, bếp gas, máy lọc nước… chiếm thị phần cao trên thị trường đồ gia dụng, dẫn dắt thị trường với mức giá hợp với chi tiêu của người Việt Nam.

Sunhouse giờ đã lớn mạnh, ông Phú cũng mở rộng ra các ngành nghề khác ngoài sản xuất đồ gia dụng. Ông tham gia vào sản xuất và phân phối bánh kẹo, logistics và một công ty chuyên về đầu tư có tên là Sunhouse Invest.

Tuy nhiên, khi hỏi về thành quả, bí quyết đưa Sunhouse trở thành thương hiệu gắn bó với người tiêu dung, doanh nhân tuổi Tân Hợi này luôn nói rằng mình may mắn, xây dựng doanh nghiệp đúng thời điểm, chứ không phải là người tài giỏi gì.

Xuất hiện trong chương trình Shark Tank – Thương vụ bạc tỷ gần đây, với những màn đầu tư tập trung nhiều vào lĩnh vực ngành hàng tiêu dùng, thực phẩm như dấm gạo, hồ tiêu ngâm, nước mắm… Shark Phú cho biết sứ mệnh của ông không chỉ đơn thuần tạo ra các sản phẩm đồ gia dụng cho căn bếp, mà còn làm một cuộc cách mạng nấu nướng, từ thực phẩm, gia vị sạch, đến nồi niêu, xoong, chảo, máy lọc nước...

“Bất cứ ai cũng muốn được sống một cuộc sống hạnh phúc, gia đình yên ấm. Tôi chỉ thấy hạnh phúc khi nhìn người xung quanh mình hạnh phúc. Nhiều người nghĩ rằng doanh nhân thì phải đi từ thiện bằng cách này hay cách khác. Nhưng tôi lại quan niệm, ngoài các hoạt động thiện nguyện, trọng trách của tôi là phải nỗ lực hơn nữa, tiếp tục cố gắng xây dựng căn bếp ấm áp cho mọi người; mở rộng công ty để tạo thêm sản phẩm, tạo thêm việc làm cho con người Việt Nam, làm cho nhiều gia đình có thu nhập cao hơn, hạnh phúc hơn”, Shark Phú chia sẻ.

Khó có thể phủ nhận vai trò của Sunhouse trong quá trình thay đổi cuộc sống bếp núc của người phụ nữ Việt. Sản phẩm Shark Phú định vị cho Sunhouse tập trung vào phân khúc giá vừa túi tiền. Nhưng trong hơn chục năm qua, những bộ đồ nấu nướng, thiết bị gia dụng do doanh nghiệp này làm ra đã được hàng triệu gia đình trung lưu và người dân nông thôn đón nhận.

Ông Phú nói khi bắt tay làm đồ gia dụng, ông tự hỏi: Tại sao người dân mình còn nghèo mà phải dùng đồ với giá cao như vậy? Mình hoàn toàn có thể làm được đồ tương tự với chi phí chỉ bằng 50% so với nhiều thương hiệu toàn cầu.

“Xây dựng thương hiệu thực thụ Made in Vietnam là ước mơ cả đời của tôi, tôi hy sinh tất cả vì nó", cá mập Nguyễn Xuân Phú nói.

Một gia đình hạnh phúc là khi có căn bếp luôn đỏ lửa, những món ngon có người thưởng thức, bữa cơm nhà luôn đầm ấm quây quần.

“Cá mập” Nguyễn Xuân Phú cũng là một trong những doanh nhân truyền cảm hứng mạnh mẽ với tinh thần khởi nghiệp bền bỉ, chắc chắn và nâng tầm khát vọng quốc gia.

Chỉ thành công khi giữ được căn bếp gia đình đỏ lửa

Cũng như nhiều ông chủ doanh nghiệp Việt, doanh nhân Nguyễn Xuân Phú luôn bận rộn với hàng nghìn công việc từ sáng đến tối. Ông nói hầu như sau mỗi buổi họp dài cuối ngày, khi mọi người quay về với gia đình thì ông lại bận rộn tới các buổi hẹn với đối tác. Khi tham gia Shark Tank Việt Nam, ông càng phải dè xẻn chia sẻ thời gian với các dự án đầu tư lớn nhỏ khác.

Tuy nhiên, với Shark Phú, gia đình vẫn là nơi được ông ưu tiên trên hết. Bởi với doanh nhân này, bữa cơm là nơi gắn kết, là sức mạnh kéo mọi thành viên trong gia đình lại gần nhau sau ngày quay cuồng tất bật công việc.

“Một gia đình hạnh phúc là khi có căn bếp luôn đỏ lửa, những món ngon có người thưởng thức, bữa cơm nhà luôn đầm ấm quây quần. Tôi không có thói quen áp đặt hay bắt con phải nghe theo lời mình, mà thông qua những câu chuyện kinh doanh, xã hội thường nhật trong mỗi bữa cơm để hai cậu con trai có thể hiểu về cuộc sống, từ đó tự định hình lý tưởng sống cho riêng mình”, Shark Phú nói.

Trong Shark Tank, Shark Phú từng hóm hỉnh chia sẻ, nhờ ông tham gia chương trình này mà các con mới biết bố đang làm gì.