Xử lý vấn đề phát sinh trong thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam

Tỉnh Vĩnh Long có hai dự án thành phần của dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía Đông đi qua địa bàn là dự án đầu tư xây dựng công trình Đường cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ và dự án đầu tư xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn hai đầu cầu.

Xác định đây là dự án trọng điểm quốc gia, sau khi hoàn thành sẽ là tiền đề vững chắc để giúp cho Vĩnh Long nói riêng và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long nói chung đẩy nhanh phát triển kinh tế-xã hội, thu hút đầu tư, đảm bảo quốc phòng an ninh, nhất là việc đi lại của người dân trong khu vực, do đó tỉnh đang quyết tâm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng cho các công trình này.

Dự án đầu tư xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn hai đầu cầu, nhằm mục đích kết nối hai tuyến đường cao tốc Trung Lương-Mỹ Thuận và Mỹ Thuận-Cần Thơ để hoàn thiện tuyến cao tốc từ Tp. Hồ Chí Minh đi Cần Thơ theo quy hoạch. Từ đó, tạo mạng lưới giao thông hoàn chỉnh, kết nối các đường trục chính đã và đang được đầu tư xây dựng tại khu vực Tây Nam Bộ.

Dự án có tổng chiều dài toàn tuyến 6,61 km, điểm đầu dự án tại Km101+126, khớp nối với dự án đường cao tốc Trung Lương-Mỹ Thuận tại nút giao An Thái Trung thuộc địa phận huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang và điểm cuối tại Km107+740, khớp nối với dự án đường cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ tại nút giao Quốc lộ 80 thuộc địa phận thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long.

Để thực hiện dự án này, tỉnh Vĩnh Long phải thu hồi 48.844,6m2 đất, với 108 hộ và 4 tổ chức bị ảnh hưởng, tổng giá trị bồi thường là 86 tỷ đồng. Phó Chủ tịch UBND thành phố Vĩnh Long Nguyễn Quốc Duy cho biết, tuy cũng gặp một số khó khăn nhất định trong việc di dời công trình hạ tầng kỹ thuật bị ảnh hưởng giải phóng mặt bằng, đến thời điểm này công tác giải tỏa đền bù, giải phóng mặt bằng đã diễn ra thuận lợi, đảm bảo việc bàn giao mặt bằng và tiến độ thi công các gói thầu của dự án đầu tư xây dựng Cầu Mỹ Thuận 2. Địa phương cũng đã thực hiện chi trả cho 112/112 hộ và 100% các hộ dân đã bàn giao mặt bằng.

Đối với dự án đầu tư xây dựng công trình Đường cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ, đoạn qua tỉnh Vĩnh Long có chiều dài khoảng 12,5 km, đi qua 4 địa phương là thành phố Vĩnh Long, thị xã Bình Minh, huyện Long Hồ, huyện Bình Tân. Tỉnh có 1.037 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án với diện tích đất giải phóng mặt bằng của dự án là 111,87 ha.

Hiện, tỉnh đã tiến hành chi trả bồi thường cho 843/963 hộ, đạt 87,54%; số tiền đã chi trả trên 805 tỷ đồng, đạt 90,36%. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Lê Quang Trung cho biết, việc giải phóng mặt bằng tỉnh Vĩnh Long thực hiện trong thời gian qua có chậm hơn so với tiến độ do nhiều nguyên nhân. Tuy nhiên đến nay, tỉnh cũng đã cơ bản bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công để thực hiện theo kịp tiến độ.

Đối với một số hạng mục di dời các hạ tầng kỹ thuật với tổng kinh phí dự kiến là 55 tỷ đồng; trong đó bao gồm di dời đường dây Trung, hạ thế 32,4 tỷ đồng; di dời đường dây 110KV là 10,6 tỷ đồng; di dời hệ thống chiếu sáng công cộng 1,8 tỷ đồng; di dời hệ thống cấp nước 10,2 tỷ đồng... hiện đã di dời được khoảng 50% khối lượng.

Theo ông Lê Quang Trung, tỉnh Vĩnh Long xác định, đây là một trong những vướng mắc của công tác giải phóng mặt bằng do có nhiều hạng mục hạ tầng kỹ thuật bị ảnh hưởng bởi công trình. Do đó, thời gian qua, tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt trong công tác di dời, yêu cầu các đơn vị liên quan tập trung hỗ trợ đơn vị thi công di dời trước các hạ tầng kỹ thuật để ưu tiên thực hiện công trình. Đồng thời, thực hiện các thủ tục tiếp theo có liên quan theo đúng quy định pháp luật.

Mặc dù tỉnh Vĩnh Long đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, tập trung thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng phục vụ dự án, nhưng công tác này ở nhiều địa phương vẫn còn chậm so với tiến độ. Lý giải nguyên nhân này, Phó Chủ tịch UBND thành phố Vĩnh Long Nguyễn Quốc Duy cho biết, để thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình Đường cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ, tháng 12/2020, thành phố đã thực hiện xong công tác niêm yết dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Tuy nhiên, do Ban quản lý dự án Mỹ Thuận có thay đổi phạm vi thu hồi với địa bàn phường Tân Hòa, nên tỉnh phải phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải để thống nhất phương án xử lý. Đến đầu tháng 3/2021, tỉnh mới có thông báo kết luận giữ nguyên phạm vi thu hồi đã được kiểm đếm và lập phương án bồi thường, từ đó mất nhiều thời gian hơn so với kế hoạch.

Ngoài ra, thành phố Vĩnh Long vẫn còn 50 hộ dân chưa bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án với nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là còn khiếu nại giá bồi thường, đất có tranh chấp, đất vướng thủ tục thừa kế… Mặt khác, hạng mục xây dựng khu tái định cư phục vụ cho dự án hiện đang thực hiện công tác giải phóng mặt bằng nên chưa giao nền cho các hộ đủ điều kiện.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Lê Quang Trung, năm 2021, Ban quản lý dự án Mỹ Thuận đã phân khai vốn giải phóng mặt bằng là 635 tỷ đồng. Hiện các địa phương đã giải ngân được 376 tỷ đồng, đạt 59,2%.

Để đẩy nhanh việc bồi thường, giải phóng mặt bằng phục vụ thi công xây dựng dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông qua địa phận, UBND tỉnh Vĩnh Long đã yêu cầu các sở, ban, ngành và địa phương có đường cao tốc đi qua thực hiện quyết liệt công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, nhanh chóng triển khai thực hiện xây dựng khu tái định cư để giao nền tái định cư cho các hộ đủ điều kiện; thành lập các tổ công tác tập trung giải quyết các trường hợp khiếu nại, kiến nghị của người dân để giải quyết dứt điểm theo thẩm quyền, theo quy định pháp luật.

Cùng với đó, các các sở, ban, ngành và địa phương tập trung tuyên truyền vận động, thuyết phục để người dân hiểu đúng chủ trương, đây là công trình trọng điểm Quốc gia, phải hoàn tất mọi thủ tục bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư triển khai thi công nhằm tạo sự đồng thuận của người dân trong việc di dời bàn giao mặt bằng.

Dự án đầu tư xây dựng công trình đường cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ có điểm đầu tại Km107+363,08 thuộc địa phận phường Tân Hòa, thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long. Điểm cuối tại Km130+337 (nút giao Chà Và, kết nối QL1 hiện hữu), thuộc địa phận xã Thuận An, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long.

Chiều dài tuyến khoảng 23 km. Dự án được xây dựng với quy mô tuyến chính đạt tiêu chuẩn đường cao tốc vận tốc thiết kế 100km/h để phù hợp với giai đoạn xây dựng hoàn chỉnh đường cao tốc 6 làn xe. Giai đoạn 1 phân kỳ đầu tư với quy mô 4 làn xe. Vận tốc thiết kế 80 km/h. Tổng mức đầu tư dự án là 4.826 tỷ đồng.