5 giải pháp khắc phục qui hoạch treo gắn với thị trường bất động sản

Không để tình trạng "muốn sửa cái nhà cũng không được"

Phó Thủ tướng cho biết, qui hoạch xây dựng nói chung, trong đó có qui hoạch đô thị, qui hoạch hạ tầng, các qui hoạch khu chức năng đặc thù… đều có giai đoạn của nó, 10 năm hoặc hơn 10 năm, tầm nhìn 10 năm, 20 năm hoặc xa hơn.

Qui hoạch có vai trò đặc biệt để định hướng không gian phát triển. Đây cũng là công cụ để quản lí vấn đề phát triển bền vững.

Tuy nhiên, hiện nay tình trạng qui hoạch treo, dự án treo vẫn xảy  ra ở nhiều nơi, làm ảnh hưởng đến lợi ích của người dân và của nhà nước, và gây bức xúc trong xã hội. 

"Nhiều nơi người dân không thể đầu tư xây dựng, phát triển kinh tế do vướng qui hoạch. Muốn xây dựng lại cái nhà, muốn sửa cái nhà, muốn phát triển một nhà hàng… cũng không làm được.

Trong khi đó, qui hoạch thì không được thực hiện do nhà nước không có nguồn lực để đầu tư. Chúng ta cũng không huy động được các nhà đầu tư vào thực hiện dự án ở một số khu vực đã có qui hoạch vì những khu vực này qui hoạch chưa hấp dẫn…", Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói.

Theo Phó Thủ tướng, những vấn đề trên dẫn đến qui hoạch treo, tức đất không được khai thác, sử dụng có hiệu quả.

Về nguyên nhân dẫn đến qui hoạch treo, Phó Thủ tướng cho biết, "Trước hết là chất lượng của một số qui hoạch còn thấp, chưa phù hợp với lợi thế, tiềm năng của từng vùng, từng khu vực, không cân đối được nguồn lực để thực hiện qui hoạch.

Chúng ta qui hoạch theo phong trào, qui hoạch rất rộng, nhưng không tính toán đến nguồn lực, dẫn đến không đủ nguồn lực để đầu tư.

Mặt khác, công tác lập qui hoạch, chưa gắn với công tác xây dựng kế hoạch thực hiện qui hoạch, nhằm xác định lộ trình, nguồn lực đầu tư phù hợp trong từng giai đoạn.

Chúng ta cần cho người dân đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh dịch vụ trong thời gian chưa thực hiện qui hoạch. Ví dụ, qui hoạch 10 năm sau mới thực hiện thì trong 10 năm trước đó phải cho người dân thực hiện đầu tư xây dựng công trình trong phạm vi dưới 10 năm. Nhưng hiện nay, cứ có qui hoạch, động vào là chính quyền không cho làm.

Qui hoạch treo cũng một phần do nhà nước chưa chủ động được nguồn vốn đề bồi thường giải phóng mặt bằng, tạo quĩ đất sạch, đồng thời thực hiện tái định cư để ổn định đời sống cho nhân dân.

Ngoài ra, trong các pháp luật về đầu tư xây dựng, đặc biệt là Luật Đầu tư công chưa phân định rõ giải phóng mặt bằng là một dự án độc lập mà chỉ khi có dự án thực hiện trên một khu đất thì mới thực hiện được công tác giải phóng mặt bằng nên mất rất nhiều thời gian".

Qui hoạch phải kèm kế hoạch thực hiện, gắn với thị trường bất động sản

Về giải pháp khắc phục tình trạng qui hoạch treo trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết, trước hết phải đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng lập qui hoạch; qui hoạch phải thực sự trở thành động lực cho phát triển bền vững; phải rà soát lại các qui hoạch để điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện phát triển, cân đối được các nguồn lực, thực hiện theo từng giai đoạn.

Thứ hai, sau khi có qui hoạch, các ngành, các địa phương phải lên kế hoạch thực hiện qui hoạch. Trong đó xác định rõ lộ trình, nguồn lực đầu tư, vốn ngân sách, vốn xã hội hóa và các dự án ưu tiên để triển khai thực hiện. 

Thứ ba, gắn việc xây dựng kế hoạch thực hiện qui hoạch với việc phát triển thị trường bất động sản (bất động sản nhà ở, công nghiệp, du lịch...), đặc biệt là các chương trình nhà ở (trong đó có nhà ở xã hội, nhà ở của công nhân, người lao động)…

Thứ tư, cần tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện qui hoạch, phát hiện những bất cập, những vi phạm để xử lí.

Thứ năm, tiếp tục hoàn thiện pháp luật về đầu tư xây dựng, đặc biệt là Luật Đầu tư công, trong đó cần phải coi bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư, là những dự án độc lập. Điều này sẽ giúp các ngành, các địa phương chủ động quĩ đất sạch để đấu giá đất, hoặc để huy động đầu tư các dự án phát triển kinh tế xã hội. Từ đó, có đủ điều kiện để chuyển người dân trong vùng qui hoạch sang các khu đô thị mới với cuộc sống tốt hơn.