Ăn mừng bàn thắng, một thanh niên đột quỵ

	Thuốc lá là ‘thủ phạm’ gây ra bệnh đột quỵ?
	Hút thuốc lá mỗi ngày, một doanh nhân trẻ nguy kịch

Theo thông tin ban đầu được biết, đây là nam thanh niên 27 tuổi (ngụ tại TP HCM), người bệnh có tiền sử bệnh lý tim mạch. Trong lúc nhiệt tình cổ vũ nhiệt tình, ăn mừng bàn thắng của đội nhà ở cuối trận, bất ngờ thanh niên này ngã quỵ xuống với biểu hiện ngưng tim, ngưng thở. Dù được gia đình khẩn trương đưa đi cấp cứu nhưng người bệnh vẫn không qua khỏi.

Vui hay buồn quá mức đều bị đột quỵ

Vui mừng hay đau buồn quá mức cũng đều có thể là nguyên nhân gây đột tử. (Nguồn Internet)

TS BS. Nguyễn Bá Thắng – Trưởng đơn vị Đột quỵ (Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM) cho biết: Đột quỵ có thể do các mạch máu lớn bị tắc nghẽn, thường là do xơ vữa động mạch, hoặc do bệnh tim (như rung nhĩ) tạo cục máu đông làm tắc mạch não, hoặc do tăng huyết áp làm tổn thương tắc các mạch máu nhỏ.

Đột quỵ hầu hết không có dấu hiệu báo trước, trừ một số người có thể có cơn thiếu máu não thoáng qua, triệu chứng giống như đột quy gồm méo miệng, yếu tay yếu chân, nói đớ, xảy ra đột ngột nhưng sau đó hồi phục trở lại bình thường một các nhanh chóng, thường chỉ trong vòng 60 phút. Muốn phòng ngừa đột quỵ, cách tốt nhất là tìm các yếu tố nguy cơ và kiểm soát chúng thật tốt, đặc biệt là những người đã có cơn thiếu máu não thoáng qua.

Độ tuổi dễ mắc bệnh đột quỵ nhất là từ 50 60 tuổi do tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, bệnh tim. Ở trường hợp nạn nhân mới 27 tuổi thì có thể bị tác động bởi bệnh lý tim bẩm sinh.

Cụ thể, khi trận đấu quá hấp dẫn sẽ lôi cuốn người xem có cảm giác hồi hộp, căng thẳng, nhất là những người bị bệnh tim sẽ phải đối mặt với tình trạng rối loạn nhịp tim. Bệnh phát sinh ngoại tâm thu thất, dẫn tới rung thất (tim chỉ rung, không co bóp, không có mạch nên không thực hiện được chức năng đẩy máu đi nuôi cơ thể).

Bà nội VĐV cử tạ người Thái Sinphet Kruaithong đột quỵ khi ăn mừng cháu trai giành huy chương tại Olympic hồi tháng 8/2016. (Nguồn Internet)

Trên thế giới đã từng ghi nhận những trường hợp vì vui quá hoặc buồn quá dẫn tới tình trạng đột quỵ như hồi tháng 8 năm nay, bà nội 84 tuổi của VĐV cử tạ người Thái Sinphet Kruaithong đã qua đời vì đột quỵ khi đang ăn mừng cháu trai giành huy chương đồng tại Olympic Rio. Hoặc trước đó là Bruno Baiao, thủ quân đội trẻ Benfica, đã qua đời sau bốn ngày hôn mê. Anh đột quỵ sau buổi tập khi nghe xong cú điện thoại thông báo được ký hợp đồng thi đấu chuyên nghiệp.

Trong một nghiên cứu của các bác sĩ tại trường Đại học Y Zurich (Thuỵ Sĩ) khi tiến hành thu thập dữ liệu về các trường hợp đột quỵ trên giới đã cho thấy: Đa phần các ca đột quỵ đều có nguyên nhân từ những trạng thái cảm xúc tiêu cực ở mức cao như đau khổ, sợ hãi và giận dữ. Nhưng cũng có một số trường hợp được chẩn đoán là đột quỵ do những sự kiện vui vẻ, chẳng hạn như tiệc sinh nhật, tiệc cưới, lễ chia tay bất ngờ, đội bóng ưa thích giành chiến thắng trong một trận đấu và ngược lại.

Ở một khía cạnh khác, về các loại chất kích thích như rượu, ma túy cũng khiến cho tinh thần người ta hứng khởi quá mức nhưng kèm theo đó là cảm giác buồn chán quá độ, mệt mỏi thân thể, hao tổn sinh khí. Do đó, vui mừng hay đau buồn quá mức cũng đều có thể là nguyên nhân gây đột tử.

Cách xử trí ban đầu cho người bệnh đột quỵ

Trong trường hợp đột quỵ vì rung thất thì phương pháp tối ưu nhất là sốc tim. (Nguồn Internet)

- Hồi sức tim phổi: Luôn cần thiết nếu người bệnh bị ngưng thở hoặc ngưng tim, phương pháp tối ưu nhất là sốc tim. Trong trường hợp đột quỵ vì rung thất có thể đấm vào trước ngực trái của người bệnh với lực mạnh vừa đủ để giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng nguy kịch nhưng hiệu quả rất thấp.

- Tư thế người bệnh: Để người bệnh nằm ở tư thế thoải mái nhất nếu họ tỉnh, hoặc nằm nghiêng về phía nửa người bị ảnh hưởng (yếu liệt) nếu họ không tỉnh táo hẳn. Lý do nằm nghiêng là để ngừa hít sặc do nôn ói, lý do nghiêng về phía bên liệt là để phía không liệt còn có thể cử động ra hiệu được khi cần.

- Cố định các phần cơ thể khi di chuyển, quan trọng nhất là đầu cổ và tứ chi. Nếu không có cáng chuyên dụng thì tốt nhất là để người trên mặt phẳng cứng, nằm ngửa, tay chân xuôi theo mình, dùng giày nặng hoặc chăn cố định 2 bên đầu tránh chấn thương cột sống cổ lúc di chuyển.