Mới đây, tại hội thảo về quản lý giá bất động sản (BĐS), Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với Ủy ban Định giá Hàn Quốc (KAB) để xây dựng dữ liệu giá BĐS.
Theo các chuyên gia, kết quả thống kê giá BĐS có thể được sử dụng làm dữ liệu trong quá trình thực hiện quy định chính sách đất đai, định giá và điều chỉnh thời điểm định giá đất.
Dữ liệu giá nhà đất sẽ cập nhật từng giây
Ông Hak Kyou Kim, Chủ tịch KAB, cho biết đơn vị này sẽ cùng với Cục Quản lý giá có những hoạt động hợp tác hỗ trợ và mở rộng các lĩnh vực hợp tác. Các bên sẽ thúc đẩy các dự án ODA, đào tạo bồi dưỡng chuyên gia vì mục tiêu phát triển các chính sách về giá và thị trường BĐS Việt Nam.
Theo KAB, quy trình định giá một thửa đất chuẩn để đưa ra bảng so sánh cho một thửa đất cụ thể là cách quản lý, ứng dụng cơ sở dữ liệu giá BĐS trên hệ thống công nghệ thông tin, điện thoại di động. Dẫn chứng tại Hàn Quốc, kể từ tháng 7/2014 KAB đã phát triển ứng dụng điều tra hiện trường, đến tháng 9/2016 KAB đã hoàn tất mở rộng đối với toàn bộ nghiệp vụ điều tra, thống kê.
Cơ sở dữ liệu giá đất sẽ giúp người dân có thêm thông tin để so sánh, đối chiếu trước khi mua nhà. Ảnh: Q.HUY
“Những cơ sở dữ liệu này giúp cho các cơ quan tại Hàn Quốc phát hiện được việc đầu cơ BĐS để phân vùng khu vực đầu cơ và khu vực được cấp phép giao dịch đất đai” - đại diện KAB cho biết.
Ngoài ra, cơ sở dữ liệu này còn được dùng làm công cụ để định mức bồi thường theo thỏa thuận hoặc quyết định của tòa án; định mức chi để thực hiện dự án đầu tư phát triển; căn cứ để nhận định mức độ phù hợp của giá đất công khai. Công tác thống kê giá BĐS tại Hàn Quốc còn công bố các dữ liệu điều tra xu hướng nhà ở, giá nhà ở qua từng tuần và từng tháng. Đồng thời còn có thể điều tra xu hướng cho thuê BĐS thương mại để thiết lập trật tự giao dịch… Kết quả của việc giám sát này giúp cho cơ quan hữu quan có thể chia các khu vực đó thành các khu vực tăng trưởng hoặc nguy cơ để từ đó xây dựng các chính sách ứng phó.
Bài học cho Việt Nam
Từng mục sở thị cơ sở dữ liệu giá BĐS này tại Hàn Quốc, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP HCM (HoREA), cho hay có thể thực hiện tương tự tại Việt Nam mà trước mắt là các TP lớn.
“Khảo sát tại Hàn Quốc, Bộ Hạ tầng đất đai giao thông của nước này có hẳn một cơ quan thẩm định giá đất quốc gia. Cơ quan này chia Hàn Quốc thành 37 khu vực để thẩm định giá đất. Với việc áp dụng các ứng dụng công nghệ thông tin, thuật toán khoa học, cơ sở dữ liệu giá BĐS tại Hàn Quốc đã cập nhật được theo thời gian thực, có nghĩa là giá BĐS tại 37 khu vực này được cập nhật từng giây” - ông Châu hào hứng.
Ông Lê Hoàng Châu
Vẫn có băn khoăn
Trên thế giới cũng có một số nước công bố chỉ số giá BĐS. Chỉ số giá nhà ở tại Mỹ do Cơ quan Tài chính nhà ở liên bang và Cơ quan Giám sát doanh nghiệp nhà đất liên bang công bố điều chỉnh theo quý. Cơ sở xây dựng chỉ số giá là sử dụng dữ liệu từ các khoản thế chấp để mua nhà và tái tài trợ thông qua hai công ty cho vay thế chấp lớn nhất nước. Ngoài ra, Mỹ còn có chỉ số nhà ở quốc gia, sử dụng số liệu dựa trên giá mua của gia đình, giá nhà ở riêng lẻ tại 20 khu vực đô thị chính.
Ở Việt Nam, ông Nguyễn Duy Minh, Tổng giám đốc Công ty BĐS L&L, cho rằng dù rất cần thiết nhưng thực tế khó mà xây dựng được cơ sở dữ liệu giá BĐS tại Việt Nam. Lý do là giá cả sẽ do thị trường cung cầu quyết định và thay đổi từng phút, từng ngày, từng thời điểm. “Trước mắt, người dân, nhà đầu tư, doanh nghiệp và thị trường muốn ổn định thì việc cần kíp hơn chính là cơ sở dữ liệu về quy hoạch và pháp lý. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu này không chỉ giúp người dân, doanh nghiệp nắm thông tin mà còn phục vụ tốt quản lý nhà nước về đất đai” - ông Minh nói.
Đánh giá về việc xây dựng cơ sở dữ liệu này, ông Lê Hoàng Châu cho rằng rất cần thiết. Có dữ liệu giá, cơ quan quản lý sẽ có thể điều chỉnh, thay đổi và đưa ra chính sách quản lý phù hợp. Người mua nhà hưởng lợi, họ có thể biết được thông tin giá cả trước khi mua. Ngoài ra, có cơ sở dữ liệu giá BĐS sẽ trị được tình trạng cò đất, đầu nậu thổi giá ảo, gây nhiễu loạn thị trường.
Đại diện một công ty nghiên cứu thị trường cho biết hiện nay đơn vị này đã xây dựng được dữ liệu BĐS, thu thập thông số theo từng ngày nhưng chỉ tại một số tỉnh, thành. Tại Việt Nam cũng đã có một số công ty làm công việc xây dựng cơ sở dữ liệu giá phục vụ kinh doanh để khách hàng, nhà đầu tư tham khảo. Dữ liệu tính toán chỉ số giá BĐS cũng chỉ được thu thập trong phạm vi hạn hẹp, chủ yếu là ở từng phân khúc như căn hộ, căn hộ cho thuê, văn phòng cho thuê… Việc thu thập này sẽ thuận lợi hơn rất nhiều với sự giúp sức của công nghệ.