Tính đến cuối tháng 8/2023, các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 (giai đoạn 2) đã giải ngân được gần 26.800 tỷ đồng, đạt 59% kế hoạch vốn được giao.
Một số dự án có kết quả giải ngân chưa được như kế hoạch đăng ký như: dự án đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi của Ban Quản lý dự án Thăng Long đạt 84%; đoạn Chí Thạnh - Vân Phong của Ban Quản lý dự án 7 đạt 83%; đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn của Ban Quản lý dự án 2 đạt 84%; đoạn Quy Nhơn - Chí Thạnh của Ban Quản lý dự án 85 đạt 85%.
Một số nguyên nhân ảnh hưởng tới tiến độ giải ngân của các dự án do giải phóng mặt bằng chưa được như kỳ vọng. Theo báo cáo của các chủ đầu tư đến nay, các địa phương đã bàn giao được hơn 90% mặt bằng cho dự án. Song, năm 2023 mới giải ngân hơn 7.000 tỷ đồng, đạt 47% kế hoạch.
Bên cạnh đó, các yếu tố: thời tiết không thuận lợi, tiến độ bàn giao mỏ vật liệu cho nhà thầu thi công của các địa phương chưa đáp ứng yêu cầu cũng là lý do ảnh hưởng đến kết quả giải ngân chung của dự án.
Theo đại diện Ban điều hành dự án Bãi Vọt - Hàm Nghi (Ban Quản lý dự án Thăng Long), kết quả giải ngân chưa đạt được theo kế hoạch do phải chờ cấp phép mỏ vật liệu.
Cho đến ngày 14/7/2023, thủ tục cấp 4 mỏ đất, 1 mỏ cát mới của dự án mới được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Sau đó còn là các thủ tục liên quan đến chuyển đổi đất rừng, đất lúa, đền bù giải phóng mặt bằng khu vực khai thác mỏ vật liệu cho người dân, chủ thể liên quan.
Dự kiến, ngay đầu tháng 9 này, việc khai thác các mỏ sẽ bắt đầu. Vật liệu được khơi thông, dự án sẽ có đà bứt tốc, bù lại sản lượng đã bị chậm.
Trong khi đó, đại diện các Ban điều hành các dự án Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Chí Thạnh - Vân Phong đều xác nhận việc giải ngân chưa được như kỳ vọng do ảnh hưởng tiến độ giải ngân giải phóng mặt bằng/tiến độ cấp mỏ đất phục vụ thi công dự án.
Mặc dù khó khăn liên quan đến giải phóng mặt bằng, cấp mỏ vật liệu đặc thù cho nhà thầu khai thác trực tiếp chưa được giải quyết dứt điểm, song, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ Giao thông Vận tải, các chủ đầu tư, trên công trường dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, nhiều nhà thầu đang nỗ lực tận dụng nguồn lực, công địa đã được bàn giao để tăng tốc các hạng mục chính, luỹ tiến sản lượng.
Điển hình tại gói thầu XL1 dự án đoạn Bùng - Vạn Ninh, đại diện Tổng công ty 36 cho biết, nếu trong 3 - 4 tháng đầu năm, trung bình mỗi tháng, sản lượng thi công của đơn vị chỉ đạt khoảng 8 tỷ đồng thì 2 - 3 tháng gần đây, trong điều kiện thời tiết thuận lợi, con số này tăng lên 20 tỷ đồng/tháng.
Tại gói thầu dự án đoạn Vũng Áng - Bùng, lãnh đạo Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng giao thông Phương Thành cho biết, giá trị thi công của đơn vị cũng đang có sự cải thiện rõ rệt. Nếu 2 - 3 tháng đầu tiên, giá trị sản lượng xây lắp chỉ đạt trung bình 1% giá trị hợp đồng thì nay, con số này đã tăng lên 2 - 3%.
Trong khi đó, tại dự án thành phần đoạn Cần Thơ - Hậu Giang, ông Lê Đức Tuân, Phó giám đốc Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận cho biết, với diện tích công địa được bàn giao lớn, các nhà thầu liên tục mở rộng mũi thi công, hiện nay, trung bình mỗi tháng, dự án đạt giá trị xây lắp khoảng 50 tỷ đồng, tăng 250% so với thời điểm bắt đầu triển khai (20 tỷ đồng/tháng).
“Trong bối cảnh dự án còn khó khăn nguồn cung ứng vật liệu đắp nền, toàn thể cán bộ kỹ sư cũng như công nhân dự án giữ vững vị trí để tiếp tục triển khai thi công các hạng mục quan trọng của dự án bao gồm: các cầu trên tuyến chính và đường công vụ dự án”, ông Lê Đức Tuân cho hay.
Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 dài 729 km đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Cần Thơ, Hậu Giang, Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau) gồm các đoạn: Hà Tĩnh - Quảng Trị dài 267 km, Quảng Ngãi - Nha Trang dài 353 km và Cần Thơ - Cà Mau dài 109 km. Sơ bộ tổng mức đầu tư hơn 146.990 tỷ đồng.
Dự án được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập, cơ bản hoàn thành vào năm 2025 và đưa vào khai thác vận hành từ năm 2026; trong đó, 12 dự án thành phần được chia thành 25 gói thầu, gói thầu có giá trị lớn nhất là gần 8.000 tỷ đồng.