Vừa qua, NHNN đã ban hành dự thảo sửa đổi Thông tư 43/2016/TT-NHNN qui định hoạt động cho vay tiêu dùng tại công ty tài chính. CTCP Chứng khoán TP HCM (HSC) đánh giá, nếu dự thảo được thông qua, ngành cho vay tiêu dùng sẽ chứng kiến một sự giảm tốc rõ rệt.
Hoạt động cho vay tiêu dùng tại các CTTC sẽ bị siết chặt. (Ảnh: The Bank).
Dự thảo chia cho vay tiêu cùng của các Công ty tài chính (CTTC) thành hai loại, một là cho vay giải ngân gián tiếp, cho vay tiền mặt dành cho cá nhân phục vụ một số mục đích tiêu dùng. Loại hai là cho vay giải ngân trực tiếp chủ yếu gồm cho vay mua xe hai bánh và cho vay mua hàng điện máy gia dụng.
Dự thảo nêu rõ, đối với các khoản cho vay gián tiếp, các CTTC phải giải ngân tiền trực tiếp cho bên bán hàng và không giải ngân cho người vay. Đối với các khoản cho vay tiền mặt, các Công ty tài chính có thể giải ngân trực tiếp cho người vay.
Tuy nhiên, cho vay tiền mặt chỉ có thể thực hiện với những khách hàng vay có lịch sử tín dụng tốt và không có nợ xấu. Như vậy, theo dự thảo mới, các CTTC không được phép cho vay tiền mặt với những khách hàng mới không có thông tin tín dụng. Dự thảo cũng đề xuất, tỉ trọng cho vay tiền mặt trong dư nợ cho vay của các CTTC tối đa là 30%.
Theo nhận định của CTCP Chứng khoán TP HCM (HSC), hiện tại, chưa có thông tin cụ thể về thời điểm dự thảo sẽ được ban hành và có hiệu lực. Trước những tác động đáng kể của dự thảo đối với toàn ngành cho vay tiêu dùng, HSC cho rằng, hoạt động kinh doanh của FE Credit có thể bị ảnh hưởng đáng kể.
HSC phân tích, FE Credit có danh mục cho vay khá đặc thù, tập trung cao vào cho vay tiền mặt đối với khách hàng cá nhân. Bên cạnh đó, NHNN cũng có chủ trương áp hạn mức tín dụng chặt hơn cho các công ty tài chính trong năm 2019.
Tỉ trọng cho vay tiền mặt của ba TCTD: HD Saison, Home Credit, FE Credit.
Theo nghiên cứu của HSC, FE Credit Có thể có tỉ trọng cho vay tiền mặt cao nhất trong số ba CTTC lớn nhất (HD Saison, Home Credit, FE Credit) với khoảng 80% dư nợ cho vay, cách xa so với mức tối đa 30% qui định trong dự thảo. Trong khi đó tỉ trọng cho vay tiền mặt tại HD Saison và Home Credit thấp hơn nhiều, lần lượt khoảng 40% và 50%.
HSC cho hay, hiện NHNN chưa có hướng dẫn cụ thể về cách thức và thời điểm mà những CTTC có tỉ trọng cho vay tiền mặt cao hơn mức qui định phải giảm tỉ lệ.
"Mặc dù chưa rõ về nội dung cuối cùng cũng như thời gian ban hành dự thảo nên hiện còn sớm để định lượng ảnh hưởng đối với toàn ngành cho vay tiêu dùng nói chung. Tuy nhiên có vẻ như chắc chắn ngành cho vay tiêu dùng của Việt Nam sẽ chứng kiến sự giảm tốc nhằm nâng cao chất lượng tài sản trước khi có thể tăng tốc trở lại", HSC khẳng định.