Đề nghị bổ sung tội lũng đoạn thị trường bất động sản vào Bộ luật Hình sự

Tối ngày 21/2, VTV1 đưa tin thực trạng các doanh nghiệp bỏ thầu giá cao rồi bỏ cọc là một trong những nội dung được đề cập tại phiên họp thứ 8 của Ủy ban thường vụ Quốc hội vừa qua.

Bên cạnh đó, theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, ngoài hiện tượng trên còn xuất hiện tình trạng gian lận khi mua bán trên giấy tờ để tạo dòng tiền giả, nâng cao lợi nhuận và cải thiện hình ảnh trên thị trường chứng khoán. 

Mặt khác, dạng hợp đồng "Hứa mua - Hứa bán" (hợp đồng tương lai) cũng bắt đầu xuất hiện những bất ổn trong quá trình thực hiện.

Theo nhiều đại biểu Quốc hội, hành vi đẩy giá đất rồi bỏ cọc có khả năng ẩn chứa những hành vi trục lợi. Do đó, nhiều đại biểu cho rằng cần bổ sung thêm tội danh mới trong bộ luật hình sự là tội lũng đoạn thị trường bất động sản. 

Đồng thời, công tác giám sát tổ chức thi hành các chính sách liên quan đến quản lý đất đai cần được quan tâm, đặc biệt khi một trong những nhiệm vụ quan trọng tới đây là sửa Luật Đất đai.

Cụ thể, ông Lê Thanh Vân, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Tài chính, Ngân sách của Quốc Hội cho hay: "Các hành vi bỏ cọc đấu giá đất cần được xem xét, tổng kết lại thực trạng để bổ sung trong Bộ Luật hình sự một tội danh "lũng đoạn thị trường bất động sản", cũng giống như tội danh "lũng đoạn thị trường chứng khoán" đã được ghi nhận trong Bộ Luật hình sự".

Ông Hoàng Văn Cường, Uỷ viên Uỷ ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội cho hay: " Việc doanh nghiệp bỏ giá cao sau đó bỏ cọc không phải mới và đã diễn ra ở nhiều nơi, tuy nhiên quy mô chỉ ở những dự án nhỏ với mức giá vừa phải. Còn trường hợp đấu giá đất Thủ Thiêm là trường hợp đột biến, vừa đẩy lên một mức giá cao bất thường lại vừa ở quy mô giá trị lớn, tác động rất mạnh lên toàn thị trường bất động sản cả nước".

Phó GS. TS Nguyễn Quang Tuyến - Trường đại học Luật Hà Nội cho rằng phiên đấu giá đất Thủ Thiêm vừa qua được đấu giá theo phương thức đưa ra giá khởi điểm thấp nhất, nhưng lại không có quy định về mức giá cao tối đa. 

Ngoài ra, Luật Đấu giá tài sản (2016) chưa có quy định về việc cá nhân/doanh nghiệp tham gia đấu giá phải nộp kèm các tài liệu chứng minh năng lực tài chính, tạo nên lỗ hổng của luật.

Theo ông Tuyến, các quy định về đấu giá quyền sử dụng đất chỉ là một chế định trong Luật về đấu giá tài sản, chịu sự quy chiếu và điều chỉnh không chỉ từ Luật đấu giá tài sản mà còn Luật đất đai, Luật kinh doanh bất động sản, thậm chí cả bộ Luật dân sự. Trong khi các đạo luật này do các cơ quan khác nhau ban hành, do đó khó tránh khỏi sự thiếu thống nhất.

Theo ông Nguyễn Duy Nguyên, Luật sư thuộc Liên đoàn Luật sư Việt Nam, cần phải rà soát lại Luật Đấu giá tài sản và các văn bản hướng dẫn. Ngoài ra, cần phải tìm cách sửa những lỗ hổng, các nhà đầu tư vào phải công khai minh bạch và tránh lũng đoạn thị trường bất động sản.

Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng rút ngắn thời gian trả tiền đặt cọc trong khoảng 3-5 ngày sau khi có kết quả trúng đấu giá để phản ánh tiềm lực, khả năng tài chính của bên trúng đấu giá và hạn chế nguy cơ bỏ cọc.