Gặp người cựu chiến binh hơn 40 năm 'canh giấc' cho các liệt sĩ

Mặc dù đã ở cái tuổi xế chiều, nhưng ông Lê Đăng Đại (SN 1931), trú tại khối 7 phường Đại Nài (T.P Hà Tĩnh) vẫn hàng ngày trên con xe đạp cũ đến tại nghĩa trang Liệt sĩ Núi Nài cắt cỏ, chăm nom hương khói cho hàng nghìn ngôi mộ Liệt sĩ.

45 năm với tôi còn ngắn

Gặp ông vào một buổi chiều tại nghĩa trang Liệt sĩ Núi Nài, mặc dù khá bận rộn với công việc hằng ngày, nhưng ông Đại vẫn vui vẻ tiếp chúng tôi bằng những câu chuyện ngày xưa. Ông kể, vào năm 1949 ông lên đường nhập ngũ tại Tiểu đoàn 290 Quân khu IV. Sau một thời gian huấn luyện, năm 1951, ông được điều động vào Đại đội 50, Tiểu đoàn 291 trực tiếp sang Lào tham gia kháng chiến chống Pháp.

Đến năm 1952 - 1953, nhiệm vụ cấp bách đặt ra đối với cách mạng 2 nước có chung dãy Trường Sơn là “giúp bạn là tự giúp mình”, cùng chiến đấu chống thực dân Pháp xâm lược. Sau thời gian lăn lộn nơi chiến trường đạn bom khói lửa, ngày trở về quê hương dù mang trên mình nhiều vết thương chiến tranh, nhưng ông Đại vẫn tiếp tục tham gia hoạt động ở xã Thạch Hoà nay là phường Đại Nài - TP Hà Tĩnh.

Công việc của ông Đại là cắt cỏ, chăm nom hương khói cho hàng nghìn ngôi mộ liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ Núi Nài. (ảnh Hoài Nam).

Từng phụ trách công tác giao thông thuỷ lợi và chính sách xã hội tại địa phương, có lẽ ông là người thấu hiểu hơn ai hết về những đóp góp lớn lao, sự hy sinh xương máu của các anh hùng liệt sĩ, những gia đình có công với cách mạng.

Năm 1974, vào thời kỳ bao cấp, người dân nơi đây đã chắt góp mỗi người một ít công sức, làm khu chôn cất các anh hùng chiến sĩ đã hi sinh trên mảnh đất Hà Tĩnh. Để tri ân, tưởng nhớ những đồng chí, đồng đội đã ngã xuống, năm 1976, ông Đại đã tự nguyện xin cấp uỷ, chính quyền nhận quản lý và chăm lo hương khói tại nghĩa trang liệt sĩ Núi Nài. Ban đầu chỉ có khoảng 300 hài cốt, nhưng đến nay đã có gần 2.000 hài cốt liệt sĩ được chôn cất tại đây.

Dù tuổi đã nhiều nhưng ông Đại vẫn hàng ngày đạp xe đến nghĩa trang chăn nom mộ liệt sĩ. (ảnh Hoài Nam)

Dù đã ở cái tuổi gần đất, xa trời nhưng người đàn ông với dáng người gầy gò, ốm yếu không quản nắng mưa, hằng ngày vẫn trên con xe đạp cũ đến quét dọn, cắt cỏ, chăm nom hương khói cho hàng nghìn ngôi mộ Liệt sĩ tại nghĩa trang Núi Nài. Ngoài công việc bảo vệ ông còn tận tình hướng dẫn, giúp đỡ các thân nhân liệt sĩ mỗi lần đến dâng hương tại nghĩa trang.

“Tính đến thời điểm hiện tại đã 45 năm trông coi tại đây. Đối với tôi, thời gian này vẫn còn ngắn, nếu còn sống, tôi vẫn sẽ làm việc, canh giữ cho những đồng chí đồng đội được yên nghỉ tại đây. Hàng tháng, tôi vẫn được nhận một ít tiền phụ cấp, nhưng tôi làm đây là vì cá tâm của mình, chứ không đòi hỏi gì hết", ông Đại chia sẻ.

Tận tình với đồng đội

Suốt thời trai trẻ cống hiến tuổi thanh xuân cho Tổ quốc, cho tình hữu nghị Việt - Lào mãi bền vững, xanh tươi, trở về với với quê hương, đậm chất hình ảnh bộ đội cụ Hồ, ông Đại vẫn luôn giản dị, cần mẫn với công việc, nhưng trong con người ấy lại có những khí chất đáng trân trọng.

Thấu hiểu công việc thầm lặng, nhưng đầy ý nghĩa đó, bà Dương Thị Quế (vợ ông Đại) luôn tự hào và động viên ông Đại tiếp tục gắn bó với nghĩa trang, đem tâm nguyện của mình phục vụ nhiều hơn cho xã hội.

Ngoài công việc bảo vệ ông còn tận tình hướng dẫn, giúp đỡ các thân nhân liệt sĩ mỗi lần đến dâng hương tại nghĩa trang. (ảnh Hoài Nam)

Hạnh phúc đơn giản của đôi vợ chồng già là khi được sống, được làm việc với cái tâm của mình. Tài sản quý giá nhất mà bấy lâu nay cả 2 người cùng nâng niu, gìn giữ đó chính là những hồ sơ, tài liệu về các anh hùng liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ Núi Nài.

Ông Đại tâm sự: “Như trước đây, ngày nào tôi cũng có mặt tại nghĩa trang để dọn dẹp, chăm sóc các ngôi mộ, nếu mà không tới trong người cứ bứt rứt không chịu được. Giờ sức khỏe yếu hơn nên nhiều khi vợ tôi lên thay tôi trong nom, như mình trả công, mình làm việc vì những đồng chí đồng đội đã ngã xuống giành độc lập cho dân tộc”.

Nghĩa trang liệt sĩ Núi Nài, có gần 2.000 hài cốt liệt sĩ được chôn cất tại đây. (ảnh Hoài Nam)

Làm công việc quản trang, mặc dù khoản tiền phụ cấp không đáng kể, nhưng ông Đại không lấy đó làm thước đo mà luôn hết mình vì công việc. Với ông, làm việc trước hết là vì nghĩa cử cao đẹp với đồng chí, đồng đội đã ngã xuống. Trong thời gian canh giữ chăm nom tại đây, không ít lần, vì nhiều lý do, hoàn cảnh khác nhau, ông cũng đã phải tự tay cấp táng cho nhiều hài cốt liệt sĩ được khai quật từ các chiến trường trở về.

Ông Nguyễn Xuân Hương, Chủ tịch UBND phường Đại Nài TP Hà Tĩnh cho biết, ông Đại dù đã ở tuổi cao, nhưng là người tận tình với những việc công ích.

“Ông Đại là người trong nom tại nghĩa trang liệt sĩ Núi Nài từ lúc mới xây dựng đến nay. Dù tuổi đã cao, nhưng ông Đại luôn tận tình vì công việc. Cuộc sống không mấy khá giả nhưng bản thân ông đều luôn tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua mà cấp uỷ, chính quyền và hội Cựu chiến binh phát động”, ông Hương cho biết.