Giá nhà đang cao gấp 25 lần thu nhập bình quân

Việc thiếu sản phẩm nhà ở thương mại loại vừa và nhỏ từ một đến hai phòng ngủ và có giá dưới 2 tỉ đồng, thiếu nhà ở xã hội, nhà cho thuê giá thấp đang khiến nhiều người gặp khó khăn trong việc tạo lập ngôi nhà của mình.

Giá nhà cao, gấp từ 20-25 lần so với thu nhập bình quân. Trong khi ở các nước phát triển giá nhà chỉ gấp từ 5-7 lần thu nhập bình quân cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) phân tích.

Giá nhà cao gấp 20-25 lần thu nhập bình quân khiến nhiều người chư thể tạo lập căn nhà cho mình. (Ảnh tư liệu: Khải An).

Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu phát triển thành phố, có khoảng 81.000 hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội giai đoạn 2016-2020. Trong đó, 65% đến 94% số người được khảo sát có nhu cầu thuê mua (mua trả góp dài hạn) nhà ở xã hội.

Hiệp hội cho biết, người có thu nhập thấp đô thị chiếm khoảng hơn 50% dân số, bao gồm cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, công nhân, lao động, người nhập cư. 

Trong đó, có 274.622 công nhân, lao động đang làm việc tại 17 khu công nghiệp, khu chế xuất. Số lượng công nhân ngoại tỉnh là 189.489 người, chiếm 69% tổng số lao động. Số lượng công nhân làm việc trong các doanh nghiệp FDI là 194.757 người, chiếm tỉ lệ 71%. Đáng lưu ý là Công ty Giày Pouyuen tại phường Tân Tạo, quận Bình Tân, nằm ngoài khu công nghiệp, có số lượng công nhân rất lớn, hơn 100.000 người (khoảng 80% là người ngoại tỉnh). 

Thống kê cho thấy, hàng năm có khoảng 50.000 cặp kết hôn mới. Có hơn 500.000 sinh viên đại học, cao đẳng. Hầu hết đều có nhu cầu nhà ở thương mại vừa túi tiền, nhà ở xã hội, nhà cho thuê giá rẻ, nhất là loại căn hộ một đến hai phòng ngủ, giá bán khoảng trên dưới 1 tỉ đồng/căn và được trả góp tối thiểu 15 năm.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Thỵ Hải Ly - nguyên Phó Trưởng phòng Phát triển đô thị Sở Xây dựng đã khảo sát (mẫu) 298 người có thu nhập thấp (năm 2012) thì xu hướng mua nhà được phân ra như sau: 

39,3% lựa chọn tạo lập nhà liền thổ ở các quận ven, huyện ngoại thành. Có 17,7% là lao động, người nhập cư, các cặp vợ chồng trẻ lựa chọn ở nhà thuê với mức giá khoảng 1-4 triệu đồng/tháng. 43% ở chung nhà với cha mẹ, người thân nhưng đang tích lũy vốn chờ cơ hội mua nhà.

HoREA đưa ra nhận định, điểm đặc sắc nổi bật là khi quyết định mua nhà, thì người thu nhập thấp có thể để dành đến 40-50% thu nhập hàng tháng để chi trả (cao hơn mức bình quân 20-30% của thế giới).

Tại TP HCM đang thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở cho một số đối tượng cán bộ công chức, viên chức nhà nước, với suất được vay lên đến 900 triệu đồng, lãi suất vay 4,7%/năm trong thời hạn 15 năm để mua nhà (Suất vay năm 2006 là 400 triệu đồng, sau lên 600 triệu đồng và hiện nay là 900 triệu đồng). Đến nay, đã giải ngân được khoảng 1.500 tỉ đồng cho hơn 4.000 người (chủ yếu là ngành y tế, giáo dục).

HoREA kiến nghị cần nhân rộng chính sách này, nếu trở thành chính sách chung và áp dụng cho tất cả những người có thu nhập thấp tạo lập căn nhà đầu tiên thì sẽ góp phần đảm bảo an sinh xã hội về nhà ở.