Hà Nội muốn có gần 100 km đường sắt đô thị đến năm 2030

UBND TP Hà Nội vừa xin ý kiến Bộ Giao thông Vận tải về dự thảo Đề án tổng thể đầu tư hệ thống đường sắt đô thị của Thủ đô. Trong đó, đường sắt đô thị được xác định là trục xương sống của hạ tầng giao thông vận tải.

Cụ thể, đến năm 2030, UBND TP Hà Nội phấn đấu xây dựng, đưa vào khai thác khoảng 96,8 km đường sắt đô thị; lập đề xuất chủ trương đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt đô thị có lộ trình đầu tư trước năm 2035.

Đến năm 2035, Hà Nội sẽ hoàn thành xây dựng, đưa vào khai thác khoảng 301 và đến năm 2045 sẽ hoàn thành toàn bộ 14 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài khoảng 550 km theo quy hoạch chung Thủ đô.

Trên cơ sở mục tiêu đầu tư, UBND TP Hà Nội đề xuất "một kế hoạch, ba phân kỳ" để hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị.

Theo đó, giai đoạn đầu đến năm 2030, UBND TP Hà Nội cần khoảng 14,6 tỷ USD để xây dựng 96,8 km đường sắt. Nếu hoàn thành, đường sắt đô thị sẽ đảm nhận 7-8% lượng hành khách công cộng và có thể vận chuyển 2,2-2,6 triệu chuyến đi mỗi ngày đêm.

Đến năm 2035, Hà Nội cần khoảng 22,5 tỷ USD để đầu tư 301 km đường sắt. Nếu đạt mục tiêu này, đường sắt đô thị sẽ đảm nhận 35-40% lượng khách và có thể vận chuyển được 9,7-11,8 triệu chuyến đi mỗi ngày đêm.

Đến năm 2045, Hà Nội phấn đấu hoàn thành hệ thống đường sắt đô thị được điều chỉnh, bổ sung theo Quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung Thủ đô điều chỉnh.

Lãnh đạo UBND TP Hà Nội đánh giá phương án "một kế hoạch, ba phân kỳ" sẽ đáp ứng mục tiêu hoàn thành mạng lưới đường sắt đô thị vào năm 2035 và vận tải hành khách công cộng đạt 50-55%, nhưng khối lượng công việc lớn, đòi hỏi nguồn lực cao. Nhu cầu vốn lớn, thời gian thu xếp ngắn nên thành phố sẽ gặp khó khăn trong việc huy động, bố trí nguồn vốn, cộng với chi phí vận hành, bảo dưỡng sẽ gây áp lực lên ngân sách.

Để hoàn thành các mục tiêu trong dự thảo Đề án tổng thể Đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị thủ đô là thách thức lớn, đòi hỏi thành phố cần tính đột phá trong việc huy động nguồn vốn và tổ chức triển khai.

Theo quy hoạch chung Thủ đô trước đây, Hà Nội có 10 tuyến đường sắt đô thị, gồm 9 tuyến chính và một tuyến nối các đô thị vệ tinh, tổng chiều dài 397 km. Quy hoạch chung Thủ đô điều chỉnh mới được thông qua, TP Hà Nội đã bổ sung 4 tuyến: Ngọc Hồi - Thường Tín - Cảng hàng không số 2; Mê Linh - Cổ Loa - Yên Viên - Dương Xá; Cát Linh - Lê Văn Lương - Vành đai 4 và Vĩnh Tuy - Minh Khai - Trường Chinh - Láng - Nhật Tân dài khoảng 150 km.

Tuy nhiên, đến nay thành phố mới hoàn thành được 13 km tuyến 2A Cát Linh - Hà Đông và sắp hoàn thành 12,5 km của tuyến số 3 đoạn Nhổn - ga Hà Nội.

Sau gần 3 năm vận hành, tàu điện Cát Linh - Hà Đông thu hút đông đảo người dân, mỗi ngày có khoảng 35.000 hành khách đi lại. Trong đó 47% là người đi làm, 45% là người đi học và 8% đi lại với các mục đích khác.