Theo Cổng TTĐT Chính phủ trang TP Hà Nội, khu vực phía tây của Hà Nội gồm 4 huyện Hoài Đức, Thạch Thất, Quốc Oai và Chương Mỹ đã có những bước phát triển với điểm nhấn là Khu công nghệ cao Hòa Lạc và Đại học Quốc gia Hà Nội.
Trong đề án Quy hoạch Thủ đô Hà Nội, giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, TP Hà Nội định hướng xây dựng thành phố phía tây với khu đô thị Hòa Lạc là trung tâm đầu não về khoa học, giáo dục và kỹ thuật công nghệ cao.
Theo Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội, 4 huyện ngoại thành (Hoài Đức, Thạch Thất, Quốc Oai và Chương Mỹ) phía tây của TP Hà Nội có đặc điểm tự nhiên là vùng bán sơn địa, núi đá vôi xen lẫn đồng bằng, lãnh thổ rộng lớn, địa hình thấp dần từ Tây sang Đông.
Về hạ tầng giao thông khu vực phía tây của Thủ đô, có đại lộ Thăng Long kết nối trung tâm thành phố với các huyện trên cùng các quốc lộ 21, 32, 6 và đường vành đai 3,5, đường vành đai 4 đang xây dựng.
Đặc biệt, tại khu vực này còn có những khu chức năng, dự án cấp quốc gia như khu công nghệ cao Hòa Lạc và Đại học Quốc gia Hà Nội, cùng nhiều khu, cụm công nghiệp thu hút được đông đảo nhà đầu tư.
Ngoài ra, nhiều bộ, ngành và doanh nghiệp cũng dịch chuyển về phía tây, tạo thành địa điểm tập trung của hàng nghìn doanh nghiệp lớn, nhỏ trong và ngoài nước, từ đó hình thành làn sóng chuyển dịch về khu vực này để an cư.
Tại khu vực này, sự phát triển của các tuyến đường như Tố Hữu - Lê Văn Lương, vành đai 2, vành đai 3 và dự kiến vành đai 3,5 và vành đai 4, hay đại lộ Thăng Long kèm các dự án đường sắt đô thị số 2A, số 3 cũng đã tạo động lực cho việc phát triển các dự án bất động sản.
Khu vực phía tây vẫn còn hạn chế là nhiều điểm nghẽn. Cụ thể, cơ sở hạ tầng chậm và không có nhiều phát triển so với quy hoạch (hiện mới có Đại lộ Thăng Long chưa được hoàn thiện mặt cắt trên toàn tuyến để đảm bảo kết nối) và các trục giao thông như QL 6, QL 21 … bị quá tải.
Hệ thống giao thông đường bộ của 4 huyện đã cũ, không đáp ứng tốt cho nhu cầu. Các tuyến đường liên xã nhỏ và chất lượng cũng đang dần xuống cấp.
Tốc độ triển khai quy hoạch rất chậm, ảnh hưởng đến việc thực hiện đầu tư xây dựng tại khu vực các xã. Định hướng quy hoạch với nhiều chức năng di dời giảm tải trong nội đô như giáo dục, y tế... nhưng chưa hoàn thành do nhiều bất cập. Nguồn lực đầu tư phát triển còn hạn chế, chính sách phát triển chưa có đột phá…
Để hiện thực hóa khát vọng đô thị thông minh khu vực phía tây, nhiều chuyên gia cho rằng, cần xem xét lại chủ trương di dời các cơ sở chức năng trong nội đô ra các đô thị vệ tinh và thị trấn sinh thái để phù hợp với nguồn lực đầu tư.
Bên cạnh đó, xem xét lại mô hình phát triển và giai đoạn đầu tư đối với các đô thị vệ tinh; phát triển các thị trấn sinh thái với trục không gian bám theo QL 6 và Đại lộ Thăng Long, cùng với hệ thống đường sắt tạo thành hành lang đô thị dọc tuyến.
Đại diện Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế - Xã hội Hà Nội cho biết, phương án phát triển khu vực phía tây được xây dựng với chủ đạo là mô hình thành phố phía tây là trung tâm kết nối trí tuệ toàn cầu, thành phố khoa học công nghệ, giáo dục và đào tạo chất lượng cao, đô thị sinh thái gắn với dịch vụ du lịch, làng nghề và nông nghiệp hữu cơ.
Trong đó, tập trung chủ yếu phát triển đô thị Hòa Lạc là hạt nhân chính để phát triển thành phố phía tây bằng các cơ chế riêng và hạ tầng kết nối hoàn chỉnh. Giữ nguyên trục Hồ Tây - Ba Vì, chỉ vi chỉnh để bảo bảo tính khả thi nhằm hình thành không gian và trung tâm văn hóa mới của Thủ đô.
Ngoài ra, vùng không gian giữa sông Tích và sông Đáy cần đề xuất mô hình chuỗi cụm làng nghề, lưu giữ được bản sắc văn hóa xứ Đoài nhưng vẫn hội nhập với kinh tế tri thức, công nghệ và có tính bổ trợ cho hạt nhân là khu Công nghệ cao Hòa Lạc.
Trong khi đó, đại diện Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội đề nghị, đơn vị tư vấn cần rà soát lại một số chức năng của thành phố phía tây dựa trên thực tế nhu cầu các địa phương như y tế, giáo dục, thương mại để xác định rõ nét hơn phát triển khu vực này.
Đồng thời, làm rõ hơn những tiêu chí của mô hình phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái; quy mô phát triển đô thị với quy mô dân số được xác định đến năm 2050.
Lãnh đạo huyện Thạch Thất kiến nghị cần nghiên cứu, xem xét các chỉ tiêu, tiêu chí sử dụng đất, đặc biệt là với những khu vực đất cần giữ lại có tính khả thi trong quy hoạch, phù hợp với khu đô thị vệ tinh Hoà Lạc…