Khai thác cát lậu tràn lan tại Bắc Vân Phong, Khánh Hòa

Theo phản ánh của người dân, chúng tôi có mặt tại khu vực Tuần Lễ, xã Vạn Thọ, huyện Vạn Ninh thuộc khu vực Bắc Vân Phong, đã ghi nhận hàng loạt xe ben, xe tải chở cát thay nhau chở cát ở các triền đồi ven biển đem đi tiêu thụ.

Các xe múc hoạt động bất kể ngày đêm, mưa gió. Tại khu vực Tuần Lễ chúng tôi ghi nhận có ít nhất hai điểm múc cát lậu với các xe ben mang đủ biển số của các tỉnh Khánh Hòa (79), Phú Yên (78), Đăk Lăk (47)….

Đáng chú ý là khu vực khai thác lậu nằm gần khu vực thi công đường Vạn Thọ - Đầm Môn phục vụ cho Khu kinh tế Vân Phong. Lợi dụng các xe tải làm đường chở cát từ khu vực thi công ra bãi thải, các đối tượng khai thác cát lại chở cát trong khu vực này ra Quốc lộ 1 đến các điểm tập kết.

Theo tìm hiểu hiện nay cát sông dùng trong lĩnh vực xây dựng khoảng 180.000 đồng/m3. Các mỏ cát được nhà nước cấp phép phải có công tác khảo sát, đánh giá trữ lượng, công ty phải đấu giá nộp thuế đầy đủ.

Tuy nhiên các xe khai thác cát lậu không giấy phép và múc cát về trộn với cát sông bán với giá chưa đến 130.000 đồng/m3. Và mỗi xe khai thác cát lậu có thể đạt khoảng vài trăm khối mỗi ngày. Trong khi việc khai thác cát chui này "miễn phí" hoàn toàn, không tốn các chi phí về thuế, hợp đồng lao động…

"Cát ở khu vực Bắc Vân Phong đa số là cát đồi cát hạt rất mịn rất khó để thi công công trình xây dựng nên muốn bán cho các trạm bê tông phải trộn thêm cát sông. Tuy nhiên, việc này sẽ gây nguy hại nếu những trạm trộn bê tông tham rẻ mua các loại cát pha trộn này về để làm công trình.

Tôi cho rằng chính quyền địa phương cần phải xử lí quyết liệt để tránh tính trạng khai thác "lậu" không những thất thu tài nguyên, môi trường mà ảnh hưởng rất lớn đến các công trình xây dựng ở các thành phố lớn như Nha Trang, Tuy Hòa…", một người chuyên về xây dựng nhận định.

Theo người dân khu vực xã Vạn Thọ, xã Vạn Thạnh việc khai thác cát "lậu" diễn ra từ giữa năm 2019.

Trước đây cán bộ đồn biên phòng Đầm Môn có bắt được một số xe nhưng khi đưa về về đồn thì các đối tượng này trút hết cát trên đường đi để phi tang chứng cứ.

Chính quyền địa phương cho rằng việc xử lí đối tượng vi phạm rất khó khăn vì các điểm múc cát trái phép thường cử người "canh" chính quyền, khi có đoàn kiểm tra sẽ báo tin để thu dọn hoặc tạm ngưng hoạt động.

Ông Nguyễn Ngọc Thông, Phó chủ tịch UBND xã Vạn Thọ, huyện Van Ninh khẳng định khu vực xã Vạn Thọ không có điểm nào được cấp phép khai thác cát nên việc khai thác cát trên địa bàn đều trái phép.

"Chính quyền nhiều lần ra quân nhưng khu vực khai thác khá lộn xộn vì đang có công trình thi công đường. Từ UBND xã về khu vực khai thác cũng xa khoảng 9km nên khó kiểm soát. Qua tìm hiểu có một đối tượng ở Phú Yên đứng ra tổ chức việc khai thác này nhưng xã chỉ xử lí được phương tiện trực tiếp khai thác", ông Thông cho biết.

Ngoài ra, PCT UBND xã Vạn Thọ cho biết thêm, khi bắt quả tang rất khó để đưa phương tiện về xử lí, như máy múc thì phải có người biết lái, đưa xe vào cẩu về. Có khi vận động cả ngày mới đưa được 1 xe về xử phạt trong khi mức phạt chỉ 5 triệu đồng chưa đủ răn đe.

Liên quan đến vấn đề này, ông Võ Lục Phẩm, Phó chủ tịch UBND huyện Vạn Ninh cho biết, huyện đã yêu cầu chính quyền xã Vạn Thọ phải khẩn trương có biện pháp xử lí.

"Tôi đã yêu cầu đích thân chủ tịch UBND xã Vạn Thọ phải đứng ra xử lí. Tôi cũng sẽ trực tiếp đi xử lí, yêu cầu lực lượng chức năng xử lí nghiêm, xử phạt nặng để răn đe", ông Phẩm khẳng định.