Khó hoàn thành dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo Nghị quyết Quốc hội

(Ảnh minh họa: PL&XH)

Liên quan đến Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, Ủy ban Kinh tế (Quốc hội) vừa có báo cáo.

Cụ thể, theo Ủy ban Kinh tế, hiện Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GTVT phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện được một số công việc.

Đối với 8 dự án thành phần đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) đã hoàn thành công tác lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường, phê duyệt khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đã thỏa thuận với các bộ, ngành và địa phương, hoàn thành thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi.

Đối với 3 dự án thành phần đầu tư công đã phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi 02 đoạn Cao Bồ - Mai Sơn và Cam Lộ - La Sơn.

Đối với dự án cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn hai đầu cầu dự kiến sẽ phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi trong tháng 10/2018.

"Tuy nhiên, đến nay tiến độ thực hiện các dự án thành phần vẫn chỉ xác định là cơ bản hoàn thành năm 2021, đối với cầu Mỹ thuận 2 và đường dẫn hai đầu cầu dự kiến hoàn thành năm 2023.

Như vậy, khả năng hoàn thành Dự án theo Nghị quyết số 52/2017/QH14 của Quốc hội là khó khăn", Ủy ban Kinh tế cho biết.

Cũng theo đơn vị này, để bảo đảm Dự án không bị kéo dài, đạt được hiệu quả cao đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT, các bộ, ngành và UBND các tỉnh có liên quan khẩn trương đẩy nhanh tiến độ theo nhiệm vụ được giao.

Đáng chú ý là Ủy ban Kinh tế cũng cho biết, hướng tuyến của dự án phải điều chỉnh cục bộ dẫn đến chiều dài toàn tuyến tăng lên.

Do vậy, Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ việc phải điều chỉnh hướng tuyến và chiều dài toàn tuyến ảnh hưởng như thế nào đến Dự án và đánh giá bổ sung tác động đến tình hình kinh tế - xã hội khi hướng tuyến, chiều dài toàn tuyến có sự thay đổi.

Ủy ban Kinh tế dẫn báo cáo của Chính phủ cho biết bước Nghiên cứu khả thi do chuẩn xác lại được các thông số nên tổng mức đầu tư giảm được 13.524 tỷ đồng, trong đó, vốn nhà nước tham gia đầu tư giảm được 3.896 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo quy định tại Thông tư số 75/2017/TT-BTC, mức lãi suất vốn vay “không vượt quá 1,5 lần mức bình quân đơn giản của lãi suất trúng thầu trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn tương ứng với thời gian thực hiện của hợp đồng dự án PPP trong 10 phiên đấu thầu phát hành thành công” thì mức lãi suất vốn vay đạt khoảng 7,2%/năm được sử dụng làm cơ sở xây dựng hồ sơ mời thầu.

Mặt khác, mức lãi suất vay dài hạn thực tế của thị trường hiện nay khoảng 10,5-11%, nên sẽ khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng; trường hợp thực hiện theo lãi suất thị trường thì vốn nhà nước sẽ tăng lên (sử dụng toàn bộ vốn nhà nước khoảng 55.000 tỷ đồng đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 52/2017/QH14) với thời gian hoàn vốn cho 08 dự án theo hình thức PPP khoảng 24 năm.

Do vậy, Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc kỹ lưỡng đối với việc lấy lãi suất theo thị trường khi vốn nhà nước tham gia đầu tư dự án đã rất lớn (chiếm khoảng 50% tổng mức đầu tư của dự án) và làm rõ việc tăng tỷ lệ vốn nhà nước ở bước Nghiên cứu tiền khả thi so với bước Nghiên cứu khả thi.

Ngoài ra, các dự án đầu tư theo hình thức PPP với thời gian hoàn vốn dài sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án khi theo tính toán các dự án PPP đạt hiệu quả tốt nhất trong khoảng thời gian hoàn vốn từ 10-15 năm.

Giá cao tốc Bắc - Nam phía Đông khởi điểm 1.500 đồng/km, tăng gần 2,5 lần sau 20 năm Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông dự kiến sẽ có giá khởi điểm là 1.500 đồng/km và tăng gần 2,5 lần sau ...