Vào ngày mùng 7 tháng Giêng (tức ngày 3/2 Dương lịch), người dân ở xã Bàn Giản (Vĩnh Phúc) lại trở về quê hương để dự lễ hội cướp phết lấy may. Tuy nhiên, năm nay ban tổ chức không thực hiện nghi thức cướp phết nên nhiều người dân hụt hẫng.
Trao đổi với PV, ông Hà Minh Mão, 74 tuổi, Trưởng ban tổ chức lễ hội ở đình Đông Lai, xã Bàn Giản (huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc) cho biết, lễ hội cướp phết có từ hàng ngàn năm nay. Cứ đến ngày 7 tháng giêng âm lịch, nhân dân địa phương tổ chức lễ vật gồm gà thờ, giã bánh giầy dâng hương hoa, rượu, nước, trầu cau tế lễ.
|
Lễ hội làng ở đình Đông Lai, xã Bàn Giản, Lập Thạch, Vĩnh Phúc thường được tổ chức vào chiều ngày 7 tháng Giêng, sự kiện chính là màn cướp phết lấy may. |
Sau màn tế lễ, sẽ đến màn mang quả cầu (quả phết) ra sân bãi mở hội cướp phết, tưởng nhớ công ơn 4 vị tướng dẹp loạn, dẹp giặc, hộ quốc phù dân.
“Lễ hội năm nay, ban tổ chức không thực hiện nghi thức cướp phết vì lo ngại thanh niên cướp phết đánh nhau. Tuy nhiên, vào lễ hội năm sau, khi có thời gian chuẩn bị các phương án an toàn, chúng tôi có thể sẽ tổ chức cho nhân dân cướp phết”, ông Mão nói.
Ông Mão cho biết thêm, quả phết có từ hàng trăm năm nay bằng gỗ, nặng khoảng 2kg. Với nghi thức cướp phết, người nào cướp được phết sẽ là người thắng cuộc và dành phần thưởng là 3 triệu đồng.
|
Các cụ bô lão trong làng đang đặt quả phết vào vị trí trang nghiêm chuẩn bị hành lễ |
Chia sẻ với PV, ông Nguyễn Mạnh Hùng, người dân thôn Đông Lai cho hay, mọi năm có màn cướp phết rất vui vì người dân ở đây quan niệm, ai mà được sờ vào phết, cướp được phết sẽ may mắn trong năm mới. Năm nay, ban tổ chức không cho cướp phết khiến người dân cũng có chút buồn. “Theo tôi, năm sau số lượng con cháu về quê vào dịp lễ hội sẽ giảm”, ông Hùng chia sẻ.
Dưới đây là một số hình ảnh PV ghi lại tại lễ hội cướp phết ở đình Đông Lai, xã Bàn Giải (Lập Thạch, Vĩnh Phúc):
|
Vật chính của lễ hội là một quả phết làm bằng gỗ quý, đường kính 35 cm. Tương truyền, ai chạm được tay vào sẽ gặp nhiều may mắn trong năm mới. |
|
Lễ hội nhằm tưởng nhớ người xưa rèn sức khoẻ cho binh sĩ. Sau này, trở thành trò chơi dân gian trong lễ hội truyền thống hàng năm của thanh niên làng Đông Lai. |
|
Lãnh đạo huyện Lập Thạch vào tế lễ |
|
Trước khi màn cướp phết bắt đầu, các bô lão trong làng làm lễ tế để tưởng nhớ công ơn bốn vị tướng. |
|
Quả phết được đặt trang nghiêm trên kiệu gồm các thanh niên trai tráng khênh đi quanh sân đình. |
|
Sau màn tế lễ, quả phết được các cụ bô lão đưa vào trong điện thờ. |
|
Trong quá trình đưa phết vào điện thờ, nhiều người dân đã chạy ra sờ vào quả phết với hy vọng sẽ may mắn trong năm mới. |
|
Nhiều người dân sờ vào quả phết để cầu may mắn cho năm mới. |
|
Sau màn rước phết, là màn rước kiệu đi quanh khu vực đình nhằm tôn vinh công lao của các vị tướng. |
|
Thanh niên làng Đông Lai cảm thấy hụt hẫng khi năm nay không được tham gia cướp phết. |
Tương truyền vào thời Vua Hùng lúc đó loạn lạc, giặc giã nhiều nơi, Vua Hùng giao cho 4 vị tướng lĩnh là: Đệ nhất tên Xá Sơn, Đệ nhị tên Lê Sơn, Đệ Tam tên Tròn Sơn, Đệ tứ tên Xui Sơn về trấn ải miền Đông Lai, Bản Giản, Lập Thạch để dẹp loạn, dẹp giặc, hộ quốc phù dân. Sau khi nhận lệnh của Vua, 4 vị tướng đã trải qua nhiều trận chiến với nhiều chiến công oanh liệt, chiến thắng giặc, bảo toàn thành cổ Văn Lang, xây dựng và giữ gìn đất nước.
Tưởng nhớ công lao 4 vị tướng, người dân Bàn Giản xưa nhớ công ơn to lớn trời biển của bốn vị mới lập ra năm ngôi đình gồm: Đình Cả làm trụ sở cộng đồng của bốn vị và bốn ngôi đình thờ 4 vị tướng gồm: “ Đông Lai, Trụ Thạch, Ngọc Xuân, Vườn Rào và khắc bốn quả câu mỗi đình một quả. Riêng đình Vườn Rào trải qua bao biến cố của lịch sử bị đổ nát, thánh( bài vị) được rước về ngự tại đình Đông Lai.
Hàng năm cứ đến ngày 7 tháng giêng âm lịch, nhân dân địa phương tổ chức lễ vật gồm gà thờ, giã bánh giầy dâng hương hoa, rượu, nước, trầu cau tế lễ rước thánh ru xuân mang quả cầu ra nơi quần thể sân bài hội ôn tả, tường thuật lại trận địa xưa của bốn vị tướng lâm trận đánh giặc. Mô tả bằng đả cầu cướp phết cầu phúc cho Quốc thái dân an, già thêm khỏe, trẻ được bình an làm ăn thịnh vượng.
|