Một video ngắn từ ông Trump làm nước Mỹ náo loạn

Trong đoạn video bất ngờ công bố vào đêm 22/12, ông Trump ngồi trong Phòng Lễ tân Ngoại giao của Nhà Trắng, phía sau là các vòng hoa Giáng Sinh và đồ trang trí lấp lánh. Nhưng thay vì đưa ra những lời chúc ấm áp, ông đe dọa sẽ đập tan tành gói cứu trợ đại dịch 900 tỷ USD của Quốc hội.

Theo tờ AP, việc ghi hình đoạn video trên được điều phối bởi Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows và giữ kín với tất cả mọi người, chỉ trừ một số ít trợ lý thân cận. Đến hôm sau, hầu như không một đảng viên Cộng hòa hay nhân viên Nhà Trắng nào biết ông Trump định làm gì tiếp. Trong những ngày cuối Tổng thống Trump tại vị, Nhà Trắng lại rơi vào cảnh hỗn loạn hệt như những ngày đầu ông cầm quyền. 

Khoảnh khắc này cũng gợi nhớ đến khởi đầu sự nghiệp chính trị của ông Trump, thời mà ông công kích trực tiếp giới lãnh đạo và tinh hoa của Đảng Cộng hòa. Ông Trump có vẻ sẵn sàng làm điều này một lần nữa trên đường rời khỏi Nhà Trắng. Có thể ông sẽ phá tan cơ hội kiểm soát Thượng viện của Đảng Cộng hòa khi xả giận vào những người mà ông tin rằng đã không ủng hộ nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử.

Kể từ khi bị đánh bại trong cuộc bầu cử, ông Trump thu mình trong Nhà Trắng trong lúc các đồng minh và phụ tá lần lượt bỏ đi. Ông phớt lờ đại dịch bùng phát giết chết hơn 3.000 người Mỹ mỗi ngày và chủ yếu để mặc trách nhiệm gây dựng lòng tin vào vắc xin cho những người khác.

Tâm trí của ông đổ dồn vào việc đảo ngược chiến thắng của đối thủ Biden, ủng hộ các thuyết âm mưu vô căn cứ, theo đuổi nỗ lực pháp lý vô vọng và cản trở quá trình chuyển giao quyền lực.

Ông Trump rời Washington vào chiều ngày 23/12 để đến khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago (Florida) cho đến hết năm. Đến tận giờ khởi hành, các phụ tá vẫn không chắc liệu ông có hủy chuyến đi không. Sự không chắc chắn bao trùm các nhân viên còn lại của Cánh Tây, những người ngày càng trở nên mệt mỏi trong lúc đồng nghiệp bỏ đi để tìm kiếm công việc mới.

"Nhiều tín hiệu trái chiều từ Nhà Trắng gây ra sự hỗn loạn nhiều hơn là bình tĩnh", Tổng thống đắc cử Biden nói hôm 23/12.

Hỗn loạn là từ miêu tả chính xác đêm 22/12 khi ông Trump công bố hai video. Một đoạn tuyên bố ông giành thắng lợi "long trời lở đất" trong cuộc bầu cử, đoạn còn lại kêu gọi các nhà lập pháp tăng hỗ trợ tiền mặt cho mỗi người dân từ 600 USD lên 2.000 USD. Phía Đảng Cộng hòa mạnh mẽ phản đối mức tăng này.

Ông Trump lớn tiếng chỉ trích các nhà lập pháp lưỡng đảng dù bản thân hầu như không tham gia vào các cuộc đàm phán. Trong lúc Quốc hội mắc kẹt trong các cuộc thảo luận về gói cứu trợ COVID-19 còn ông Trump đứng ngoài cuộc, hàng triệu người Mỹ đã rơi vào cảnh nghèo đói.

Lợi bất cập hại

Có thể ông Trump chỉ đe dọa không ký dự luật cứu trợ mới để chọc tức những "kẻ phản bội" dám thừa nhận chiến thắng của ông Biden. Tuy nhiên, thời điểm ông gây náo động lại cực kỳ nhạy cảm. Cuộc tranh cử sắp tới ở Georgia sẽ xác định liệu đảng Cộng hòa có thể giữ quyền kiểm soát Thượng viện hay không.

Cũng không thể loại trừ khả năng ông Trump đang mưu đồ cho toan tính cá nhân. Các phụ tá tin rằng việc chiến đấu để gửi thêm tiền cho người dân Mỹ có thể giúp ông Trump giành thêm thiện cảm cho bất kỳ bước đi nào sắp tới, bao gồm việc tái tranh cử vào năm 2024.

Nhưng trên thực tế, việc ông Trump phản đối gói cứu trợ Covid-19 và dự luật ngân sách vào phút chót có nguy cơ lấy mất trợ cấp thất nghiệp bổ sung của hàng chục triệu người và đóng cửa chính phủ trong lúc Mỹ gồng mình chống đại dịch. 

Đảng Dân chủ sẽ cố gắng thông qua trợ cấp 2.000 USD/người vào ngày 24/12, nhưng việc này chắc chắn sẽ vấp phải phản đối. Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện có kế hoạch đưa ra dự luật tạm thời khác, tách biệt với khoản mục viện trợ nước ngoài trong gói chi tiêu. Đề xuất này nhiều khả năng sẽ bị Đảng Dân chủ bác bỏ.  

Theo CNBC, bất kỳ chậm trễ nào trong việc ban hành dự luật có thể hủy hoại tài chính của những người Mỹ vốn đang chịu muôn vàn khó khăn. Nếu được thông qua, gói cứu trợ 900 tỷ USD sẽ gia hạn trợ cấp thất nghiệp bổ sung cho 12 triệu người trước khi chúng hết hạn vào 26/12, một ngày sau Giáng Sinh.

Ngoài ra, lệnh cấm trục xuất của liên bang sẽ hết hiệu lực vào cuối năm nay. Hàng chục triệu người sẽ bị đuổi khỏi nhà nếu luật cứu trợ không được ban hành. 

Dự luật chi tiêu chính phủ 1.400 tỷ USD trong gói tài khóa 2.300 tỷ USD sẽ giữ cho chính phủ tiếp tục hoạt động đến hết tháng 9 năm sau. Theo CNBC, chính phủ Mỹ sẽ buộc phải đóng cửa vào ngày 29/12 nếu không được tài trợ. 

Trong lúc các nhà lập pháp chạy đua với thời gian để thống nhất dự luật hỗ trợ cho người dân thì ông Trump mải ký thêm lệnh ân xá cho các đồng minh, bao gồm cả ông thông gia.

Và chỉ trong vòng vài phút sau khi chuyên cơ Air Force One cất cánh đến Florida, ông Trump đã kịp gửi tweet cảnh báo Iran sau một loạt vụ tấn công bằng tên lửa tại Iraq do lực lượng vũ trang được Iran hậu thuẫn tiến hành.