Nhiều đại lí Vietlott không đạt tiêu chuẩn; vô số cửa hàng đóng cửa sau giải cao. Vì sao?

Kiểm toán Nhà nước cho rằng có nhiều bất hợp lí trong tổ chức mạng lưới đại lí của Vietlott/Ảnh minh họa

Kết quả kiểm toán cho thấy, trong 2 năm triển khai, Vietlott đã kí hợp đồng với 112 đại lí xổ số điện toán, triển khai hoạt động tại 38 tỉnh/thành phố. Qua đối chiếu tại chi nhánh TP HCM và Hải Phòng cho thấy còn tồn tại.

Cụ thể, một số đại lí không đáp ứng được các tiêu chuẩn về thương mại, kĩ thuật nhưng vẫn được kí hợp đồng đại lí, không đảm bảo nguyên tắc khách quan.

“CTCP đầu tư kĩ thuật Berjaya Gia Thịnh đã ban hành thang điểm các tiêu chí thương mại kĩ thuật điểm bán hàng và hướng dẫn đánh giá cho các lần ứng tuyển. Tuy nhiên, việc hướng dẫn đánh giá chưa cụ thể, chi tiết để thuận tiện cho việc đánh giá và kiểm tra”, báo cáo kiểm toán cho biết.

Cũng theo báo cáo, toàn bộ các ứng viên trúng tuyển được chấm điểm một số chi tiêu không phù hợp với tình hình thực tế của ứng viên, làm tăng điểm tiêu chí thương mại kĩ thuật, dẫn đến được chọn là đại lí.

Các ứng viên trúng tuyển đều là các công ty mới thành lập, chưa có kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh xổ số, người quản lí trực tiếp không có kinh nghiệm làm việc hoặc kinh doanh trong lĩnh vực xổ số nhưng vẫn được chấm điểm.

Việc đánh giá chấm điểm đối với các tiêu chí kĩ thuật không tuân thủ hướng dẫn về mức điểm tối đa để đánh giá các tiêu chí theo văn bản hướng dẫn chấm điểm dẫn tới việc chấm điểm không chính xác, báo cáo Kiểm toán Nhà nước tiếp tục nêu rõ.

Ngoài ra, một số ứng viên đại lí không đáp ứng các cam kết về số lượng điểm bán hàng tối thiểu, không có đủ điểm kinh doanh ổn định để lắp đặt các thiết bị bán vé xổ số tự chọn số điện toán theo cam kết.

Về hiệu suất lao động, Kiểm toán Nhà nước cho hay: Theo đánh giá, hiệu suất hoạt động của hệ thống còn chưa hiệu quả, có nhiều điểm bán hàng đóng cửa nhiều ngày không kinh doanh. Trong 6 tháng đầu năm 2018, trung bình khoảng 18% số lượng điểm bán hàng không phát sinh doanh số, tương đương khoảng gần 600 điểm bán hàng.

Đặc biệt trong tháng 5/2018, sau khi jackpot 1 của sản phẩm power 6/55 có khách hàng trúng (303,9 tỉ đồng), tỉ trọng điểm bán hàng đóng cửa không bán hàng tăng rất cao (lên tới 31%).

Kiểm toán Nhà nước cũng cho biết, theo hợp đồng hợp tác kinh doanh, tỉ lệ hoa hồng tối đa là 8%, qua kiểm toán đối chiếu mức hoa hồng chi cho các điểm bán hàng còn tương đối thấp (trung bình 4-5% doanh thu bán vé), Vietlott chưa quy định cụ thể tỉ lệ hoa hồng được hưởng của các điểm bán hàng tại hợp đồng đai lí xổ số điện toán.

Đối với việc lựa chọn đại lí xổ số điện toán, trên các cơ sở các tồn tại về lựa chọn đại lí xổ số, Kiểm toán Nhà nước cho rằng Vietlott cần làm việc với Berjaya để rà soát lại hồ sơ yêu cầu lựa chọn đại lí năm 2016, 2017 và thống nhất xây dựng các tiêu chí lựa chọn đại lí phù hợp với tình hình hoạt động tại Việt Nam.

Ngoài ra doanh nghiệp này cần báo cáo Bộ Tài chính xem xét phương án đàm phán, chỉnh sửa hợp đồng hợp tác kinh doanh trong đó thống nhất Vietlott là đơn vị xây dựng và ban hành bộ tiêu chí thang điểm chi tiết và sổ tay hướng dẫn chấm điểm lựa chọn đại lí, giám sát và phê duyệt kết quả chấm điểm của Berjaya đối với các tiêu chí thương mại, kĩ thuật để lựa chọn đại lí.

Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị ban hành công văn quy định mức hoa hồng tối thiểu cho các điểm bán hàng đồng thời bổ sung tỉ lệ hoa hồng được hưởng của điểm bán hàng tại hợp đồng xổ số điện toán.