Quận 9 nằm về phía Đông của TP HCM, cách trung tâm khoảng 7km theo đường xa lộ Hà Nội và là một phần của TP Thủ Đức hiện nay. Quận 9 lúc chưa sáp nhập có diện tích tự nhiên là 11.362 ha (11.362 km²), dân số năm 2019 là 310.107 người với mật độ dân số đạt 2.721 người/km². Quận 9 là một trong những nơi có vị trí “vàng” khi nằm trong vùng chuyển tiếp giữa Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Cửu Long. Vậy Quận 9 tiếp giáp quận nào? Cụ thể:
- Phía Bắc Quận 9 giáp TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương và TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai
- Phía Nam Quận 9 giáp Quận 2 và huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai (qua sông Đồng Nai)
- Phía Đông Quận 9 giáp huyện Long Thành và TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai với ranh giới tự nhiên là sông Đồng Nai
- Phía Tây giáp quận thủ Đức lấy xa lộ Hà Nội làm ranh giới
Quận 9 trước khi sáp nhập vào TP Thủ Đức thì khu vực này có tất cả 13 phường, cụ thể như sau:
- Phường Hiệp Phú: Diện tích 2,21 km², dân số là 18.925 người, mật độ dân số đạt 8.563 người/km².
- Phường Long Bình: Diện tích 16,77 km², dân số là 14.410 người, mật độ dân số đạt 864 người/km².
- Phường Long Phước: Diện tích 23,49 km², dân số là 6.700 người, mật độ dân số đạt 285 người/km².
- Phường Long Thạnh Mỹ: Diện tích 12,99 km², dân số là 11.580 người, mật độ dân số đạt 891 người/km².
- Phường Long Trường: Diện tích 12,2 km², dân số là 5.576 người, mật độ dân số đạt 457 người/km².
- Phường Phú Hữu: Diện tích 12,41 km², dân số là 4.430 người, mật độ dân số đạt 357 người/km².
- Phường Phước Bình: Diện tích 0,88 km², dân số là 16.714 người, mật độ dân số đạt 18.993 người/km².
- Phường Phước Long A: Diện tích 4,09 km², dân số là 14.160 người, mật độ dân số đạt 3.462 người/km².
- Phường Phước Long B: Diện tích 3,92 km², dân số là 14.884 người, mật độ dân số đạt 3.797 người/km².
- Phường Tân Phú: Diện tích 4,82 km², dân số là 12.468 người, mật độ dân số đạt 2.587 người/km².
- Phường Tăng Nhơn Phú A: Diện tích 4,52 km², dân số là 15.640 người, mật độ dân số đạt 3.460 người/km².
- Phường Tăng Nhơn Phú B: Diện tích 4,45 km², dân số là 8.638 người, mật độ dân số đạt 1.941 người/km².
- Phường Trường Thạnh: Diện tích 10,34 km², dân số là 5.894 người, mật độ dân số đạt 570 người/km².
Trong đó, phường Hiệp Phú là nơi đặt trụ sở Ủy ban nhân dân và các cơ quan hành chính của quận.
Quận 9 được thành lập vào năm 1997 cùng với hai quận khác là Quận Thủ Đức và Quận 2, trên cơ sở chia tách từ huyện Thủ Đức cũ trước đó. Vào ngày 9/12/2020, Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập TP Thủ Đức. Theo đó, ngày 1/1/2021, Quận 9 lại sáp nhập với quận Thủ Đức và Quận 2 để thành lập thành TP Thủ Đức thuộc TP HCM.
Sau khi sáp nhập thành TP Thủ Đức, Quận 9 đã có những bước chuyển biến lớn lao trong xây dựng kinh tế và phát triển văn hóa xã hội so với thời gian trước, điển hình là các mặt:
- Kinh tế: Sự phát triển mạnh mẽ về tài chính ngân hàng, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch tại Quận 9 trong những năm qua đã tạo điều kiện để kinh tế xã hội tiếp tục phát triển, xây dựng nơi đây trở thành một vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Đáng chú ý, Quận 9 còn là nơi tập trung các tập đoàn hàng đầu thế giới như Nhật Bản, hàn Quốc, Pháp, Mỹ,… các tập đoàn điện tử lớn tại khu công nghệ cao cấp tập đoàn Samsung, Intel, Jabil,… đầu tư và mở rộng nhà máy tại đây.
- Giao thông đô thị: Quận 9 có hệ thống giao thông đường bộ và đường thủy tương đối thuận lợi. Bên cạnh những công trình giao thông trọng điểm đang dần được hoàn thiện, hệ thống giao thông nội bộ khu vực Đông thành phố cũng đã hoàn thành đưa vào sử dụng, rút ngắn được rất nhiều thời gian đi lại giữa các quận, huyện, góp phần giảm ách tắc giao thông, tạo đà phát triển kinh tế - xã hội. Ví dụ như Vành Đai Đông, đường cao tốc TP HCM – Vũng Tàu, một số dự án Đại lộ Đông Tây, Cầu Sài Gòn 2, Hầm vượt sông Sài Gòn và cầu Thủ Thiêm hoàn thành và đưa vào sử dụng.
- Quy hoạch địa chính: Là một trong 6 quận của TP HCM đang bước vào trong quá trình đô thị hóa, hiện nay quy hoạch ở Quận 9 đã hoàn tất 1/500 và 1/2.000, các khu vực được chia theo từng phân khu chức năng. Theo quy hoạch TP HCM đến năm 2025, Quận 9 sẽ là Trung tâm đô thị tri thức và công nghệ cao với rất nhiều dự án, công trình sẽ hình thành trong tương lai (khu công nghệ cao với quy mô 872 ha; Khu đại học quốc gia 800 ha; Công viên văn hóa lịch sử - dân tộc 395 ha).
- Văn hóa - xã hội: Sau khi sáp nhập, Đảng bộ và chính quyền TP Thủ Đức đã chú ý đầu tư và củng cố các hoạt động văn hóa ở cơ sở, do đó nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân từng bước được nâng cao. Hiện Quận 9 có 10 đình viện, 23 chùa, 9 tịnh thất, 15 nhà thờ, 5 tu viện, 01 tiểu thánh đường. Với sự quan tâm của Đảng và các cấp chính quyền, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào theo đạo không ngừng được cải thiện. Các nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân được tôn trọng và đảm bảo. Các lễ hội, sinh hoạt tôn giáo theo truyền thống được tạo điều kiện thuận lợi.
Với điều kiện thuận lợi về hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật mới hiện đại. Khu vực quận 9 sẽ là nơi thu hút nhiều dự án bất động sản, giá trị bất động sản ngày càng gia tăng, và cũng là nơi để người dân an cư, lạc nghiệp. Một cuộc sống mới hiện đại kết hợp môi trường thiên nhiên trong lành đang dần hình thành, hứa hẹn mang bộ mặt đô thị hiện đại được quy hoạch hợp lý cho TP HCM, mang lại cho người dân có cuộc sống chất lượng sống cao.