Thủ tướng: Nhiều lãnh đạo cấp cao cũng đi tiếp thị cho hàng Việt Nam

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị.

Nhiều ngành hàng còn lúng túng, lúc trồi lúc sụt

Phát biểu tại hội nghị sáng 23/4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng chiếm lĩnh được thị trường cũng là con đường để nền kinh tế Việt Nam chúng ta cất cánh.

“Thị trường trong nước với gần 100 triệu dân cũng vô cùng quan trọng nhưng quan trọng nhất để tăng trưởng, để phát triển bền vững thì cần nhìn vào thị trường toàn cầu”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng khẳng định một nước không cân bằng được xuất nhập khẩu hoặc nhập siêu cao cũng là cội nguồn của lạm phát cao mà lạm phát cao thì kinh tế bấp bênh, đời sống người dân khó khăn. Do đó, cân bằng thương mại là vấn đề quan trọng trong điều hành.

Vì vậy, tại hội nghị hôm nay, Thủ tướng bày tỏ mong muốn các đại biểu phát biểu vào những điều cốt lõi nhất của xuất khẩu hiện nay để tháo gỡ.

“Đề nghị các đại biểu phát biểu thẳng thắn, nói lên sự kìm chế không xuất khẩu được của một số ngành hàng của chúng ta là vì sao. Có một số ngành hàng phát triển rất nhanh, nhưng có một số ngành hàng còn lúng túng, lúc trồi lúc sụt. Tất nhiên do thị trường thế giới nhưng cũng do cách tổ chức quản lý của chúng ta”, Thủ tướng nói.

Theo đó, Thủ tướng yêu cầu trước khi sản xuất sản phẩm nào ở trong nước thì cần phải nghĩ đến việc tiêu thụ ở đâu, phải sản xuất cái xã hội cần chứ không phải cái mình có.

Nhìn lại kết quả đạt được năm 2017, Thủ tướng cho biết lần đầu tiên Việt Nam xuất khẩu trên 200 tỷ USD, trong đó có những ngành hàng có kim ngạch lớn như: Điện tử, chế biến chế tạo, nông nghiệp và một số sản phẩm khác mà chúng ta đã tìm ra lối đi cách làm.

Theo Thủ tướng, chúng ta gần như hoàn tất việc mở cửa tiếp cận thị trường mới với 12 hiệp định FTA đã ký kết và đang đàm phán, cũng như kết thúc đàm phán một số FTA. Đây là điều quan trọng để nước ta không phụ thuộc vào một vài bạn hàng, một vài ngành hàng, góp phần nâng cao tính tự chủ của nền kinh tế.

“Nhiều lãnh đạo nước ta, kể cả các bộ trưởng, chủ tịch UBND các tỉnh, thậm chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước đều đi tiếp thị cho sản phẩm của Việt Nam, tìm thị trường mới”, Thủ tướng nói.

Cần lên án mạnh mẽ hành vi làm bừa, làm ẩu

Thủ tướng cũng cho rằng, hội nghị hôm nay không phải bàn về thành tích, về thắng lợi mà cái chính là nhìn thấy những tồn tại, bất cập để tháo gỡ trong bối cảnh độ mở nền kinh tế là 190% GDP, xuất nhập khẩu ảnh hưởng lớn đến sự tăng trưởng kinh tế.

Bên cạnh đó, theo Thủ tướng, khó khăn trong thương mại toàn cầu năm nay và những năm tiếp theo luôn hiện hữu do căng thẳng ở nhiều quốc gia, khu vực, trong đó có nguy cơ của một cuộc chiến thương mại.

“Xu hướng bảo hộ gia tăng, nhất là những tháng đầu năm 2018, cần nắm bắt vấn đề này để đa dạng hóa trong xuất khẩu. Các nước nâng các tiêu chuẩn, đặc biệt đối với nông sản, thực phẩm, kể cả quy định về đánh bắt thủy sản hợp pháp, truy xuất nguồn gốc, dư lượng kháng sinh, bảo vệ thực vật ngày càng khắt khe hơn”, Thủ tướng nói.

Mặt khác theo Thủ tướng, tính cạnh tranh hàng xuất khẩu ngày càng gay gắt. Trong khi, một bộ phận người dân, doanh nghiệp sản xuất chưa gắn với thị trường. Chất lượng chưa đồng đều. Một số sản phẩm trước tốt, sau xấu, thậm chí có sản phẩm làm ảnh hưởng đến uy tín Việt Nam.

“Cần lên án mạnh mẽ những cơ sở sản xuất, người dân làm bừa, làm ẩu, vì lợi ích trước mắt mà không nghĩ đến uy tín lâu dài của Việt Nam?”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Tại hội nghị, Thủ tướng nêu ra 5 câu hỏi lớn để các đại biểu tập trung làm rõ. Thứ nhất là làm sao tăng được giá trị gia tăng xuất khẩu của Việt Nam. Làm sao để doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia mạnh mẽ và chuyển dịch lên chuỗi giá trị toàn cầu, chứ không chỉ có tôm đông lạnh, cá phi-lê… không chỉ có chế biến thô.

Thứ hai, có sáng kiến gì để chỉ ra và loại bỏ những nút thắt lớn trong xuất khẩu, “có bao nhiêu rào cản mà ngành hàng của các đồng chí đang vấp phải”. Nếu “hôm nay, các đồng chí không phát biểu được hết hay nhiều khi ở hội nghị các đồng chí tế nhị thì viết thư gửi Bộ trưởng, gửi Thủ tướng để đưa sáng kiến tháo gỡ”, Thủ tướng nói.

Thứ ba là làm sao để doanh nghiệp Việt Nam có thể nắm bắt được thông tin thị trường, quy định pháp luật ở nước ngoài, những cơ hội và rủi ro, những định hướng thị trường đối với sản xuất, xuất khẩu.

Thứ tư là tiếp tục phát triển thị trường, tạo cầu cho hàng hóa thế nào, “những hiệp định, ưu đãi thuế có liên quan đến sản xuất trong nước thì các đồng chí có biết rõ không, cần có thông tin gì”.

Thứ năm, khâu nào là khâu yếu của Việt Nam trong xuất khẩu hiện nay, ngoại ngữ, hay pháp luật, hay chất lượng, hay cả ba. Các đại biểu cũng có thể đề xuất những chiến lược tổng quan của nước ta để đẩy mạnh xuất khẩu, làm sao để có hệ thống chứ không để rời rạc, “lúc bí chỗ này, lúc gỡ chỗ kia”. Bức tranh lớn về xuất khẩu cần được tiếp cận như thế nào?

Trên cơ sở các ý kiến phát biểu, Thủ tướng sẽ ban hành Chỉ thị về một số giải pháp phát triển sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu.