Tìm giải pháp chống ngập cho TP HCM

“UBND TP giao Sở Xây dựng khẩn trương chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch thực hiện nghiêm nghị quyết của HĐND. Tham mưu, đề xuất Ủy ban kế hoạch, giải pháp triển khai thực hiện”. Đó là chỉ đạo của Phó Chủ tịch thường trực UBND TP HCM Lê Thanh Liêm mới đây về công tác giảm ngập nước trên địa bàn TP.

Chưa có sự đồng bộ

Trước đó, qua quá trình kiểm tra thực tế hiện trường các dự án chống ngập trên địa bàn TP, HĐND TP đã có nghị quyết về vấn đề này. Trong đó HĐND nêu ra những điểm còn hạn chế trong công tác chống ngập.

Theo HĐND, ngoài những kết quả đạt được thì công tác quy hoạch, xây dựng các dự án giảm ngập nước và triển khai thực hiện của các cơ quan chức năng còn thiếu tính đồng bộ. Trong các kế hoạch còn chưa làm rõ trình tự ưu tiên, phân kỳ thực hiện, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm các dự án nhằm đảm bảo tính hiệu quả của cả chương trình.

“Tiến độ thực hiện các dự án còn chậm so với kế hoạch. Một số mục tiêu như giải quyết các tuyến ngập do mưa, do triều; xây dựng, cải tạo các nhà máy xử lý nước thải và các hạng mục dự án giảm ngập do triều khó có thể đảm bảo theo kế hoạch đề ra (hoàn thành trong giai đoạn 2016-2020)” - HĐND chỉ rõ.

Ngoài ra, theo HĐND, công tác quy hoạch cũng chưa đảm bảo tính dự báo, định hướng, thiếu tính khả thi. Chưa ứng dụng giải pháp công nghệ cao vào việc thu thập dữ liệu, mô phỏng, dự báo… Do đó, chưa tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án chống ngập.

“Những hạn chế trên là do các sở, ngành, quận, huyện chưa thật sự đeo bám và thiếu sự phối hợp, UBND TP chưa kiểm tra thường xuyên tiến độ triển khai công việc” - HĐND cho hay.

Nhiều tuyến đường ở TP HCM thường xuyên ngập sâu do triều. (Ảnh: K.CƯỜNG)

Rà soát các quy hoạch chống ngập

Trong động thái mới nhất, Sở NN&PTNT TP đã ngay lập tức thực hiện rà soát quy hoạch lớn trên địa bàn (theo yêu cầu của UBND TP) là Quy hoạch thủy lợi chống ngập úng khu vực TP HCM (Quy hoạch 1547) và có nhận định cơ bản trong tình hình hiện nay.

“Quy hoạch 1547 được lập cách đây từ lâu (ngày 25/10/2008), hiện không còn phù hợp với thực tế tình hình biến đổi khí hậu nước biển dâng và quy hoạch chung của TP HCM” - Sở NN&PTNT nêu quan điểm.

Trước tình trạng trên, sở này đề xuất UBND TP báo cáo kiến nghị Thủ tướng cho phép UBND tiến hành nghiên cứu, rà soát lại tổng thuể Quy hoạch 1547. Qua đó đề xuất các giải pháp công trình và phi công trình kết nối với quy hoạch tổng thể tiêu thoát nước nhằm khép kín toàn bộ hệ thống, phát huy hiệu quả trong việc phòng, chống ngập úng cho TP.

Không những Quy hoạch 1547, một trong những quy hoạch lớn khác là Quy hoạch 752 tổng thể hệ thống thoát nước TP từ 18 năm trước (2001) cũng được HĐND TP yêu cầu rà soát, điều chỉnh. Đồng thời kết hợp với quá trình nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng đô thị nhằm đảm bảo đồng bộ các cơ sở triển khai chống ngập.

Về khía cạnh quy hoạch chống ngập trên địa bàn TP, GS-TS Hồ Long Phi, nguyên Giám đốc Trung tâm Quản lý nước và biến đổi khí hậu (ĐH Quốc gia TP HCM), cho rằng rà soát lại quy hoạch không phải giải pháp "đũa thần" để giải quyết được tất cả.

“Có thể thấy các dự án chống ngập lâu nay là quá chậm, chưa đồng bộ. Không chỉ quy hoạch mà là do cơ chế, chậm là có hai lý do: Giải phóng mặt bằng và thiếu vốn. Giờ giải hai bài toán đó như thế nào mới là quan trọng” - ông Phi nói.

Đồng tình, GS-TSKH Lê Huy Bá, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ và Quản lý môi trường Trường ĐH Công nghiệp TP HCM, cho biết, đúng là TP có nhiều dự án chống ngập lớn (có dự án cả chục ngàn tỉ đồng) ngưng trệ quá lâu, chứ chưa nói đến vấn đề triển khai cả quy hoạch.

“Vấn đề là trách nhiệm thuộc về ai khi để xảy ra tình trạng chậm chạp này trong khi người dân phải chịu ngập úng mỗi ngày. Có những việc như làm hồ điều tiết, các chuyên gia đã có ý kiến cách đây cả chục năm mà có triển khai được đâu” - ông Bá đặt vấn đề.