Hộ chiếu gắn chip điện tử được hiểu là hộ chiếu được gắn thiết bị điện tử nhằm lưu trữ những thông tin được mã hóa của người được cấp hộ chiếu và chữ ký của người cấp.
Theo đó, bắt đầu từ ngày 1/3/2023, Bộ Công an sẽ thực hiện việc cấp hộ chiếu gắn chip điện tử cho công dân Việt Nam theo Luật xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.
Lãnh đạo Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an cho biết, hộ chiếu gắn chip điện tử mới năm 2023 sẽ hạn chế nguy cơ bị đánh cấp thông tin cũng như tránh được tình trạng bị làm giả hộ chiếu bởi nó được lưu trữ trong một con chip điện tử khó sao chép thông tin.
Điều này cho thấy được sự cải tiến mới với mục đích tạo thuận lợi cho công dân Việt Nam, đồng thời còn nâng cao quản lý Nhà nước về quá trình xuất nhập cảnh của người dân và đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế.
Bên cạnh những thông tin cá nhân cơ bản, hộ chiếu gắn chíp điện tử có thể lưu trữ thêm các thông tin sinh trắc học của con người, điển hình như vân tay, mống mắt, khuôn mặt, nhóm máu,...
Bộ Công an còn cho biết thêm mẫu hộ chiếu mới này chỉ lưu trữ thông tin và hoàn toàn không có việc gắn định vị theo dõi với những người được cấp hộ chiếu. Đồng thời, hộ chiếu không gắn chip điện tử và hộ chiếu có gắn chíp điện tử được sử dụng song hành.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo Cục Quản lý xuất nhập cảnh, hiện nay trên thế giới có trên 100 quốc gia và vùng lãnh thổ sử dụng hộ chiếu điện từ. Với mục đích định dạng thống nhất giữa các quốc gia vì lưu trữ thông tin nhiều, người dân có hộ chiếu điện tử sẽ được ưu tiên hơn khi xét duyệt cấp thị thực nhập cảnh.
Về cơ bản, hộ chiếu gắn chip điện tử không có quá nhiều thay đổi so với mẫu hộ chiếu được ban hành từ ngày 1/7/2022. Hình thức của hộ chiếu này vẫn có bìa màu xanh tím than, đồng thời các trang trong hộ chiếu là cảnh đẹp đất nước và các di sản văn hóa Việt Nam.
Theo đó, chip điện tử sẽ được đặt ở trang bìa sau với chức năng lưu trữ thông tin cá nhân và thông tin sinh trắc học của người được cấp hộ chiếu như ảnh, mặt, vân tay,... và chữ ký số của cơ quan cấp hộ chiếu.
Đặc biệt, các hình ảnh và nội dung trong hộ chiếu điện tử được thực hiện bằng công nghệ hiện đại đạt tiêu chuẩn ICAO nhằm đáp ứng yêu cầu bảo mật, chống nguy cơ làm giả.
Để phân biệt với hộ chiếu không gắn chip điện tử thì ở trang bìa đầu tiên của cuốn hộ chiếu có gắn chip điện tử sẽ có biểu tượng của chip điện tử.
Theo luật định tại Điều 15 Luật Xuất nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019, thủ tục đăng ký để được cấp hộ chiếu sẽ được tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị nộp tờ khai theo mẫu với thông tin đã được điều đầy đủ, 2 ảnh chân dung và xuất trình các giấy tờ liên quan theo quy định (Chứng minh nhân dân và thẻ căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn giá trị sử dụng).
Bước 2: Thực hiện công tác chụp ảnh, thu thập vân tay và lấy giấy hẹn trả kết quả (Lưu ý, hộ chiếu sẽ được cấp trong hạn 8 ngày làm việc nếu làm thủ tục tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh các địa phương, còn 5 ngày làm việc khi làm hộ chiếu tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh của Bộ Công an).
Bước 3: Nhận hộ chiếu tại địa điểm trên giấy hẹn hoặc chuyển phát về địa chỉ yêu cầu nếu không thể đến lấy hộ chiếu điện tử theo ngày quy định.
Về lệ phí làm hộ chiếu gắn chip điện tử, Thông tư 25/2021/TT-BTC quy định mức phí khi làm hộ chiếu là 200.000 đồng/hộ chiếu và 400.000 đồng/hộ chiếu trong trường hợp yêu cầu cấp lại do bị hỏng hoặc bị mất.
Ngoài ra, theo khoản 2 Điều 5 Thông tư 25/2021/TT-BTC, các trường hợp được miễn lệ phí cấp hộ chiếu như sau:
- Người Việt nam ở nước ngoài có quyết định trục xuất bằng văn bản của cơ quan thẩm quyền nước sở tại song không có hộ chiếu
- Người Việt Nam ở nước ngoài phải về nước theo điều ước quốc tế hoặc thỏa thuận quốc tế về việc nhận trở lại công dân nhưng không có hộ chiếu
- Những trường hợp khác vì lý do nhân đạo