Truy bắt ghe cào sò như phim hành động trên biển Khánh Hòa

Manh động và thủ tiêu tang vật

Tàu tuần tra của Chi cục Thủy sản Khánh Hòa thường xuyên kiểm tra, xử lý các ghe cào sò vi phạm vùng cấm. Ảnh: Khải An

Nhận được tin báo của người dân có ghe cào sò đang hoạt động trên đầm Nha Phu (huyện Ninh Hòa, Khánh Hòa), các cán bộ trạm Thủy sản Ninh Hòa thuộc Chi cục Thủy sản tỉnh Khánh Hòa âm thầm theo dõi.

Khi xác định chắc chắn có ghe cào sò trong vùng cấm, lực lượng phóng ca nô với tốc độ cao tiến hành truy bắt các ghe cào sò.

Chiếc ca nô lướt sóng chạy băng băng trên mặt biển với tốc độ trên 70km/h. Ông Trần Huy, Trạm trưởng trạm Thủy sản Ninh Hòa cho biết:

“Ca nô rời trạm cũng là lúc người dân báo tin cho các ghe cào sò thu cào và rời khỏi hiện trường nên việc phát hiện, xử phạt và tuyên truyền là rất khó”.

Chạy được một đoạn, phát hiện hai ghè cào sò đang hoạt động trong vùng cấm trên đầm Nha Phu, lực lượng kiểm tra phóng cá nô như bay về phía ghe cào sò.

Lúc này, hai ghe tách thành hai hướng tăng tốc, cán bộ trạm điều khiển ca nô phóng theo chặn đầu ghe và buộc chủ ghe tắt máy nhưng chiếc ghe vẫn cố di chuyển để có thời gian thủ tiêu tang vật.

Chủ ghe chặt bỏ lồng cào để thủ tiêu tang vật. Ảnh: Khải An

Khi cán bộ tiếp cận được chiếc ghe đầu tiên và có lực lượng chức năng tiếp cận với chủ ghe, Trạm trưởng Huy phóng ca nô theo chiếc ghe thứ hai.

Lúc này, chiếc ghe đã chạy khá xa hiện trường. Khi tiếp cận ghe, lòng cào sò đã bị chặt bỏ xuống biển. Trên ghe, hai ngư dân đang cố dọn sạch dấu vết và chối không cào sò.

Sau khi đấu tranh, hai chủ ghe thừa nhận đã cào sò trên đầm Nha Phu được 2 ngày và nói không biết đây là vùng cấm.

Theo các cán bộ tại trạm Ninh Hòa, hai ghe cào sò này tương đối hiền chỉ cố bỏ chạy để thủ tiêu tang vật không chống trả lực lượng chức năng.

“Ban ngày, chủ ghe và cán bộ thấy mặt nhau nên ít có tình huống chống trả. Vào ban đêm, người cào sò rất manh động, tấn công chúng tôi, phóng ghe với tốc độ cao bỏ chạy hoặc đâm ghe vào bờ rồi xuống đất liền thách thức. Nhưng hôm không có lực lượng địa phương tăng cường chúng tôi gặp nhiều khó khăn để xử lý các trường hợp trên”, Trạm trưởng Huy cho biết.

Hai ghe cào sò bị lực lượng chức năng bắt giữ lập biên bản xử phạt hành chánh do khia thác trong vùng cấm. Ảnh: Khải An

Khó bắt phạt và xử lý

Theo Chi cục Thủy sản Khánh Hòa, nghề giã cào, cào sò đã xuất hiện từ lâu nhưng phát triển mạnh tại địa phương vào khoảng năm 2013.

Tuy không nằm trong danh mục nghề cấm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nhưng tại Khánh Hòa nghề này gây xung đột với các nghề khác trên biển.

“Ngoài việc kéo mất lờ, bóng, lưới của các ngư dân khác, nghề cào sò còn khuấy động tầng đáy ảnh hưởng một phần đến các nghề nuôi trồng thủy sản (tôm hùm, cá) và môi trường, du lịch biển tại Khánh Hòa.

Do đó, năm 2014, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Quyết định số 05/QĐ-UBND về việc, quản lý hoạt động khai thác thủy sản.

Trong đó, tỉnh nghiêm cấm các hành vi khai thác thủy sản bằng chất nổ, xung điện, chất độc; cấm tất cả các nghề giã cào, cào sò khai thác thủy sản tại các vịnh Vân Phong, Nha Trang, Cam Ranh và hai đầm Nha Phu, Thủy Triều”, ông Nguyễn Trọng Chánh, Chi cục Trưởng chi cục Thủy Sản tỉnh Khánh Hòa thông tin.

Lồng cào sò khấy động tầng đáy làm ô nhiêm môi trường nước và cào văng các loại lờ, lưới, bóng ngâm của các ngư dân khác. Ảnh: Khải An

Cụ thể tại nhiều địa phương, các ngư dân làm nghề khác trên biển đã phục bắt nhiều ghe cào sò, đánh các chủ ghe gây thương tích nặng.

Tuy nhiên, do nghề cào sò hiện cho thu nhập cao hơn nhiều nghề khác trên biển nên nhiều người bất chấp lệnh cấm để tiến hành khai thác trái phép.

Thời gian gần đây, trước sự ra quân quyết liệt của lực lượng thanh tra pháp chế thuộc Chi cục Thủy Sản Khánh Hòa tình trạng cào sò có giảm nhưng các ghe tàu hành nghề hoạt động tinh vi và manh động hơn.

Để tránh lực lượng tuần tra, các ghe tàu cài người theo dõi các tàu, ca nô của đoàn thanh tra. Hễ thấy chúng tôi rời cảng là có người báo cho các ghe tàu đang cào sò để thu ngư cụ tránh bị phát hiện và chống trả lực lượng khi bị bắt.

“Có thời điểm chúng tôi gần như bị trầm cảm khi tiến hành kiểm tra xử phạt các ghe cào sò. Ngoài việc người dân phản ảnh vào đường dây nóng của các trạm, các ghe cào sò thường xuyên gọi điện phá vào giờ 12 – 13h và 0 – 2h làm anh em mất giấc ngủ”, ông Huy chia sẻ.

Do người cào sò thuộc hộ nghèo nên việc xử lý khá khó khăn. Trong ảnh, ông Trần Huy, trạm Trưởng trậm Thủy sản Ninh Hòa tuyên truyền chủ ghe cào sò bị bắt khi hoạt động trong vùng cầm. Ảnh: Khải An

Từ tháng 4 đến cuối tháng 8.2017, Chi cục Thủy Sản đã thu giữ 78 lồng cào sò, 7 lưới giã cào, xử phạt hơn 53 triệu đồng. Trong số đó, gần một nửa các lồng cào sò bị thu giữ vô chủ do ngư dân cắt bỏ để tránh phạt.

Tuy thường xuyên ra quân để kiểm tra xử phạt các ghe cào sò nhưng cũng không ít lần các cán bộ chỉ nhắc nhở và xử phạt khi bắt gặp lần 2, lần 3.

“Hầu hết người cào sò đều thuộc các hộ khó khăn nên làm liều để mưu sinh. Có lần, chúng tôi bắt một trường hợp, ông cho biết nhà nghèo giỗ cha không có gì đãi khách nên mới cào sò.

Chúng tôi chỉ nhắc nhở nhưng lần sau lại bắt được ông này, khi tìm hiểu được biết ông thuộc hộ nghèo của địa phương, phải vay tiền để mua ghe, lồng đi cào sò”, một cán bộ Thủy sản chia sẻ.

Theo ông Chánh, ngư dân mưu sinh trên biển là chính đáng nhưng do đây là nghề gây xung đột với nhiều nghề khác trên biển và ảnh hưởng môi trường, du lịch nên bị cấm tại một số nơi tại Khánh Hòa.

Do đó, Chi cục Thủy sản đã đề xuất với Phòng nghiên cứu Thủy sản, nghiên cứu, đánh giá trữ lượng sò tại Khánh Hòa rồi tìm giải pháp khai thác hiệu quả hơn giúp ngư dân sống được với nghề mà không xung đột với các nghề khác.

Ngoài ra, việc chuyển đổi nghề cho ngư dân là vô cùng khó khăn nên chuyển đổi phương thức đánh bắt là điều cần thiết.

Lùng sục vịnh Cam Ranh để săn mồi cho 'tôm vua' Để có thức ăn cho đàn "tôm vua" hàng triệu con, người dân phải lùng sục mọi ngóc ngách trên trên vịnh Cam Ranh, Khánh ...