Tuyển sinh ĐH, CĐ 2018: Chọn ngành là quan trọng nhất

	Nam sinh trường Ams giành học bổng toàn phần của ĐH hàng đầu thế giới
	Hà Nội: Đã có thông tin tuyển sinh lớp 10 một số trường chuyên
	Học môn Tiếng Anh như thế nào để đạt điểm cao trong kì thi THPT quốc gia 2018?

TS Phạm Mạnh Hà.

PV: Là người có kinh nghiệm nhiều năm tư vấn hướng nghiệp cho các thí sinh, ông nhận định như thế nào về việc chọn ngành, chọn trường của các thí sinh trong năm nay?

TS Phạm Mạnh Hà: Năm nay có vẻ số lượng câu hỏi em không biết chọn ngành gì, chưa biết chọn trường gì… ít hơn. Điều đó cho thấy là các bạn đã phần nào xác định được định hướng của mình. Tuy nhiên, hiểu biết nói chung của các bạn về nghề nghiệp cũng như thị trường lao động cũng vẫn còn hạn chế.

Có điều lạ, năm nào các câu hỏi cũng xoay quanh là làm việc này có dễ xin việc không, ra trường như thế nào, không biết em thích cái gì, nhiều ngành quá em không biết lựa chọn ra sao… Điều này gợi cho chúng ta thấy công tác hướng nghiệp trong nhà trường, nhiều năm nay đã có những thay đổi, nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu. Chỉ còn hơn tháng nữa các bạn phải quyết định rồi, sẽ là muộn khi các bạn còn hỏi em nên chọn cái gì.

Điều nữa là các bạn bị ảnh hưởng rất nhiều bởi truyền thông. Truyền thông nói nhiều, nhưng lại đang khai thác ở một số mảng nhất định như thị trường lao động. Rất ít giúp cho thí sinh khám phá được năng lực, tính cách hay sự chuyên sâu hơn về từng lĩnh vục nghề nghiệp, vị trí việc làm ra trường, dẫn đến các bạn hỏi rất nhiều về nghề mà sau này ra trường dễ xin việc. Theo tôi, các Bộ, ngành nên có những thông tin chính xác cho thí sinh tham khảo, ví dụ như ngành này đang có bao nhiêu người học, nhu cầu thị trường là bao nhiêu để cho người học căn cứ vào đó định hướng, hơn là chỉ nói nghề này sau này ra trường sẽ như nào?

Vậy theo ông, điều đầu tiên nên tập trung là gì?

- Điều đầu tiên là những ngành gì, và ngành đó đào tạo nghề gì. Bởi vì những nghề đó sẽ quyết định sự theo đuổi lâu dài của thí sinh. Nếu chúng ta chỉ định hướng vào trường, nghĩ rằng trường tốp trên, trường danh tiếng là thành công, hay cứ đi du học là dễ xin việc thì đó chỉ là sự ngộ nhận. Vấn đề chính là công việc đó, lĩnh vực đó, chuyên ngành đó có phát huy được tố chất của mình hay không, có đảm bảo được sự đam mê của mình lâu dài hay không?

Ông có lời khuyên nào cho các thí sinh khi chọn ngành, chọn trường?

- Về chọn trường, chúng ta có rất nhiều trường ĐH khác nhau, nhiều chuyên ngành khác nhau nên rất khó khăn để chọn lựa. Các bạn hãy lựa chọn những trường có truyền thống, có chuyên ngành thuộc về đặc sắc nhất của nhà trường, vì như vậy là trường có kinh nghiệm đào tạo, nên sẽ giúp các bạn trang bị tốt hơn.

Cũng nên chọn trường có điều kiện để trải nghiệm nghề nghiệp. Bởi vì nhiều khi học trong trường ĐH rồi các bạn mới phát hiện ra rằng mình có hợp hay không hợp với công việc đó. Thế thì trường đào tạo theo hướng bằng cấp song bằng, hoặc cơ hội học theo tín chỉ sẽ thì giúp cho các bạn có cơ hội chuyển đổi nghề nghiệp ngay trong trường học dễ hơn. Tránh trường hợp chọn sai.

Tất nhiên yếu tố số một vẫn là chọn ngành. Ngành đó có phải là ngành mình theo đuổi hay không, thì phải chọn trước vì liên quan đến nghề. Khi chọn ngành, điều quan trọng nhất ngành đó có phải ngành mang tính chuyên sâu hay không. Ngành càng chuyên sâu bao nhiêu thì cơ hội xin việc khó hơn bấy nhiêu, chuyển đổi nghề nghiệp phức tạp bấy nhiêu. Còn ngành mà quá rộng làm gì cũng được thì sau này không biết mình làm cái gì, nên cần có sự đảm bảo vừa có tính chuyên ngành nhưng đồng thời cũng vừa có độ mở để chuyển đổi giữa nghề này sang nghề khác dễ dàng.

Sau là chọn vị trí học tập. Chúng ta phải xác định, tất nhiên cũng tùy thuộc vào tài chính, tùy thuộc văn hóa thì có thể lựa chọn khu vực học tập khác nhau. Ví dụ gia đình khó khăn, điều kiện học tập không nhiều thì hãy chọn những trường chi phí học tập thấp. Thường là những trường ĐH vùng, ở địa phương thì chi phí thấp, đảm bảo quá trình học tập không bị đứt đoạn. Rất nhiều bạn chọn trường xa, điều kiện tài chính gia đình không có, nên hoặc sẽ phải đi làm thêm nhiều, hoặc sẽ không đủ tài chính để theo đuổi đến cùng.

Nhiều thí sinh hiện chủ yếu tập trung vào các trường tốp trên, không quá tập trung vào các trường ĐH tốp dưới, cao đẳng, trung cấp hay trường nghề.

Nhưng có thực tế là, học ĐH hiện nay cũng thất nghiệp nhiều?

- Đúng vậy. Hiện nay nếu nói về thị trường lao động thì những lĩnh vực liên quan đến nghiên cứu, quản lý lại tuyển dụng rất ít. Những người ở trình độ chuyên viên hành chính thì rất ít, trong khi người làm trực tiếp thì lại tuyển dụng rất nhiều. Nhưng các bạn học sinh không quan tâm nhiều lắm. Sự quan tâm chủ yếu của học sinh vẫn tập trung ở những trường đào tạo bậc cao. Tất nhiên tâm lý chung ai cũng muốn chọn cho mình những công việc nhẹ nhàng, không mất nhiều sức mà thu nhập cao. Nhưng các bạn không hiểu rằng muốn làm công việc nhẹ nhàng thì trước hết phải làm những công việc trực tiếp. Do đó, tạo ra một thực tế học sinh chọn trường nghề, cao đẳng nghề ít hơn.

Vậy theo ông, trong giai đoạn hiện nay phương án học cao đẳng hay trường nghề có phải là lựa chọn an toàn?

- Chọn cao đẳng hay trung cấp hay ĐH thì tùy thuộc bậc học đó có đào tạo nghề mà bạn đam mê hay không? Có những nghề chỉ đào tạo bậc trung cấp không đào tạo ĐH, và ngược lại. Nó phải xuất phát từ nghề mình chọn. Nhưng nếu nghề mình chọn đào tạo ở ba bậc, căn cứ điều kiện gia đình mình mà lựa chọn từ bậc thấp nhất sau đó tiến dần ở bậc cao hơn, thì đó là sự lựa chọn thông minh bền vững. Không phải cứ học ĐH ra thì sẽ được làm công việc quan trọng. Muốn làm tốt nghề thì phải làm nghề. Đó là điều các bạn cần chú ý.

Trân trọng cảm ơn ông!

Nam sinh trường Ams giành học bổng toàn phần của ĐH hàng đầu thế giới Chàng trai say mê và đoạt HCV Olympic Vật lý quốc tế năm 2017 Đinh Anh Dũng vừa giành được học bổng toàn phần của ...

Hà Nội: Đã có thông tin tuyển sinh lớp 10 một số trường chuyên Thời điểm này, nhiều trường THPT chuyên ở Hà Nội đã công bố chỉ tiêu, điều kiện thi tuyển, xét tuyển vào lớp 10 năm ...

Đại học Bình Dương khẳng định tuyển khối A cho ngành Văn học là bình thường Đại diện Trường Đại học Bình Dương trao đổi xung quanh việc trường này xét tuyển thí sinh khối A (Toán, Lý, Hóa) cho ngành ...