Ủy ban Kiểm tra Trung ương: Thanh bảo kiếm trừ tham nhũng

Trao đổi với Zing.vn, ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Phó chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương, nhận định sau Đại hội Đảng XII, trước tình hình mới rất phức tạp do các vụ việc vi phạm mang quy mô lớn và tính chất nghiêm trọng hơn, Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XII đã làm việc quyết liệt, khách quan để chỉ ra được đúng người, đúng tội.

"Hoạt động của Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho thấy công tác chống tham nhũng đang đi vào giai đoạn quyết định", ông Vũ Quốc Hùng nói.

Ông Vũ Quốc Hùng. Ảnh: Công Khanh - Phượng Nguyễn.

Nói ít, làm nhiều

- Từng giữ cương vị Phó chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương, ông có nhận định như thế nào về hoạt động của Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XII, đặc biệt là trong năm 2017?

- Chúng ta cần nhìn nhận việc đảng viên có chức có quyền vi phạm, tham ô, tham nhũng không phải là mới. Nhưng với sự phát triển của nền kinh tế, quy mô vi phạm, sai phạm ngày nay nghiêm trọng, phức tạp và tinh vi hơn. Trước thực tế đó, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã vào cuộc và vạch ra những vi phạm, sai phạm của nhiều tổ chức và cá nhân.

Tín hiệu mừng đã được nhiều người nói đó là chống tham nhũng không có vùng cấm. Ai sai phạm phải được kiểm tra, kết luận và xử lý tương xứng. Không chỉ xử lý về mặt nội bộ mà còn cả mặt pháp luật. Vì vậy Ủy ban Kiểm tra được ví là "thanh bảo kiếm của Đảng".

Tôi đã nghỉ hưu nên hàng ngày không có điều kiện quan sát công việc của các đồng chí trong Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Thế nhưng khi nhìn vào kết quả công việc, tôi có thể khẳng định Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XII đã xử lý khối lượng công việc khổng lồ. Trong 2 năm (2016-2017), Ủy ban đã tiến hành 20 kỳ họp để đưa ra những kết luận xác đáng, tâm phục khẩu phục.

Qua kết quả đó, tôi thấy rất trân trọng lao động của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, của Chủ nhiệm Ủy ban là ông Trần Quốc Vượng. Ủy ban thực sự đang hoạt động theo phương châm "nói ít, làm nhiều", thận trọng, chắc chắn, không vội vàng.

- Vậy những người làm công tác kiểm tra - cầm thanh bảo kiếm đó - phải có phẩm chất như thế nào?

- Trước đây hoạt động kinh tế còn ít nên việc tham ô chỉ dừng lại một chút của công, thóc lúa của người dân tập trung ở kho. Nhưng bây giờ là những dự án, công trình lớn hàng nghìn tỷ đồng như Vinashine, Vinalines, các ngân hàng, PVN… cho nên tính chất của việc kiểm tra không đơn giản. Người đi kiểm tra, thanh tra phải có trí tuệ và kiến thức.

Kiểm tra đảng là kiểm tra nội bộ, kiểm tra đồng chí của mình, kiểm tra tổ chức, thậm chí là cả cấp trên của mình. Tôi có thời gian phục vụ trong quân đội nên rất hiểu chiến đấu gian khổ, nguy hiểm, cái chết luôn kề bên nhưng nó có ranh giới, có trận tuyến. Còn nay, chống tham nhũng - chống giặc nội xâm và chống những tiêu cực trong đồng chí mình là cuộc chiến không có ranh giới.

Người làm công tác kiểm tra cũng có những tình cảm, tâm tư khi phải kiểm tra, xử lý đồng chí mình. Họ phải đặt lợi ích chung, nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng lên trên, về mặt Nhà nước là đặt pháp luật lên trên. Người cầm thanh bảo kiếm nếu bị mua chuộc thì không thể công tâm làm việc.

Để đi đến kết luận một vụ việc, các thành viên của Ủy ban sẽ cùng ngồi với nhau xem xét, thảo luận rất kỹ càng về từng vụ việc liên quan đến đảng viên sau đó đi đến biểu quyết, kết luận. Kiểm tra của Đảng liên quan đến sinh mạng chính trị của đảng viên, nên phải bàn bạc rất kỹ. Để xử lý kỷ luật một đảng viên, cán bộ kiểm tra phải rất khách quan, vô tư. Chúng tôi không được đưa ra quyết định cảm tính mà phải cân nhắc để có được những quyết định thấu tình, đạt lý.

Một kỳ họp của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Ảnh: Ủy ban Kiểm tra Trung ương.

Nghiên cứu gia tăng quyền hạn của Ủy ban Kiểm tra

- Liên quan tới hoạt động quyết liệt, hiệu quả của Ủy ban Kiểm tra Trung ương thời gian gần đây, có ý kiến cho rằng ngoài quy định của điều lệ Đảng, cần gia tăng quyền hạn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương để cơ quan này có thể thúc đẩy hơn nữa tiến trình kỷ luật đảng viên vi phạm?

- Cũng từ lâu, chúng ta đã nêu vấn đề tăng quyền hạn, chức năng, vị thế của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Trong đó đã có đề xuất Đại hội Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng là việc để Ủy ban Kiểm tra Trung ương có thêm hiệu lực khi quyết đáp các vấn đề. Tôi nghĩ cũng nên nghiên cứu việc Ủy ban Kiểm tra do Đại hội bầu.

Vấn đề ở đây là những thành viên của Ủy ban Kiểm tra Trung ương phải là những con người có phẩm chất đạo đức, liêm khiết và trí tuệ. Nếu ở nơi nào đó lại đề cử những người làm công tác kiểm tra nể nang, né tránh hoặc dính vào tham nhũng làm công tác kiểm tra thì gay.

- Sau khi có kết quả kiểm tra, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đều kịp thời đưa ra thông báo rộng rãi để người dân tiếp cận thông tin kỷ luật đảng viên. Ông có bình luận gì về việc công khai này?

- Trước đây thời chúng tôi không có việc công khai kết quả kỷ luật nên có người biết, người không biết. Chủ trương công khai các kết quả hội nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương có từ nhiệm kỳ trước. Việc công khai minh bạch để người dân giám sát là bước tiến bộ, là tín hiệu tốt cần phát huy.

- Bên cạnh nỗ lực của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hiện có ý kiến về thực trạng "trên nóng dưới lạnh". Ông suy nghĩ thế nào về hiện tượng này?

- Hiện tôi thấy Ủy ban Kiểm tra các cấp, khá nhiều nơi chưa thể hiện được vai trò rõ ràng. Chính vì thế đã tồn đọng nhiều vụ việc. Một trong những chức năng của chi bộ là phải tiến hành phê bình và tự phê bình và kiểm tra giám sát đảng viên.

Đảng viên lãnh đạo là thủ trưởng của mình nhưng trong sinh hoạt đảng thì anh bí thư chi bộ là người có trách nhiệm lớn nhất ở chi bộ, phải xem lại thực chất có thực hiện được các chức năng không.

Trong một chi bộ đảng, có bí thư chi bộ và có đảng viên là Ủy viên Trung ương thì bí thư cũng phải thường xuyên xem đồng chí đó có điều tiếng gì không, có dũng cảm nói nếu làm tốt thì thông tin, nếu làm dở thì phải báo cho anh biết. Cái đó tôi thấy chưa một chi bộ nào làm rõ nét.

Người ta nhận định phát hiện tiêu cực tham nhũng hầu như không phải tổ chức đảng đứng ra mà là của cá nhân đảng viên, của báo chí, công luận và nhân dân. Thế thì gay.

Cho nên phải phải gióng lên hồi chuông báo động đề tất cả tổ chức đảng phải nâng cao hơn nữa năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, phê bình và tự phê bình một cách thật sự chứ không phải vuốt ve nhau.

Công Khanh thực hiện

Video: Đức Phạm