Ai có quyền yêu cầu xác định cha mẹ cho con?

Những ngày gần đây, dư luận đang xôn xao vì xuất hiện thông tin cho rằng ông X, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, nguyên Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy có con riêng.

Nhìn từ góc độ pháp lý xung quanh câu chuyện "chưa rõ thực hư" mà dư luận đang xôn xao nói trên, theo quy định pháp luật ai có quyền yêu cầu xác định cha mẹ cho con?

Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định, người có quyền yêu cầu xác định cha, mẹ, con gồm:

Cha, mẹ, con đã thành niên không bị mất năng lực hành vi dân sự có quyền yêu cầu cơ quan đăng ký hộ tịch xác định con, cha, mẹ cho mình trong trường hợp Cơ quan đăng ký hộ tịch xác định cha, mẹ, con theo quy định của pháp luật về hộ tịch trong trường hợp không có tranh chấp.

Cha, mẹ, con, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án xác định con, cha, mẹ cho mình trong trường hợp Tòa án giải quyết việc xác định cha, mẹ, con trong trường hợp có tranh chấp hoặc người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết và trường hợp có yêu cầu về việc xác định cha, mẹ, con mà người có yêu cầu chết thì người thân thích của người này có quyền yêu cầu Tòa án xác định cha, mẹ, con cho người yêu cầu đã chết.

Quyết định của Tòa án về xác định cha, mẹ, con phải được gửi cho cơ quan đăng ký hộ tịch để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch; các bên trong quan hệ xác định cha, mẹ, con; cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án xác định cha, mẹ cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự; xác định con cho cha, mẹ chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự trong các trường hợp Tòa án giải quyết việc xác định cha, mẹ, con trong trường hợp có tranh chấp hoặc người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết:

- Cha, mẹ, con, người giám hộ.

- Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình.

- Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em.

- Hội liên hiệp phụ nữ.

Với trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa xác nhận. Người giám định nhận được quyết định trưng cầu giám định phải tiến hành giám định theo quy định của pháp luật.

Như vậy, khi có yêu cầu Tòa án lấy mẫu thử để xét nghiệm ADN, mà người liên quan khi nhận được quyết định trưng cầu giám định không hợp tác sẽ có hình thức cưỡng chế nhất định. Với lý do, người giám định nhận được quyết định trưng cầu giám định phải tiến hành giám định theo quy định của pháp luật. Đây là một quy định bắt buộc đối với người giám định nhận được quyết định trưng cầu giám định.

Với chi phí thử ADN, người yêu cầu cần có một sự thỏa thuận với người bị yêu về chi phí thử ADN. Nếu người bị yêu cầu không chịu về chi phí thử AND, thì theo nguyên tắc, người yêu cầu trưng cầu giám định phải chi trả mọi chi phí trong giám định.