Tổng cục Quản lí đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) vừa ban hành kế hoạch thanh tra chuyên ngành về đất đai năm 2020. Ngoài Sở TN&MT và UBND huyện các tỉnh thành, đối tượng thanh tra còn có nhiều chủ đầu tư dự án BĐS.
Nội dung thanh tra là việc chấp hành pháp luật đất đai đối với các dự án đầu tư không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng, có dấu hiệu sai phạm trong quản lí, sử dụng đất theo Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 23/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết số 82/2019/QH14 của Quốc hội.
Trọng tâm là việc thực hiện các qui định của pháp luật về thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất; việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất...
Tại TP HCM, Tổng cục Quản lí đất đai giao Cục Kiểm soát quản lí và sử dụng đất đai chủ trì, phối hợp cùng Thanh tra Bộ TN&MT; Cục Đăng ký đất đai; Cục Qui hoạch đất đai, Cục Kinh tế và phát triển quỹ đất; và Sở TN&MT thành phố thực hiện thanh tra ba dự án nhà ở. Thời gian dự kiến thanh tra từ tháng 7 – 8/2020.
Bên cạnh thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai, Tổng cục Quản lí đất đai còn kết hợp kiểm tra công tác đăng ký, cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất. Cụ thể, các dự án nhà ở tại TP HCM nằm trong kế hoạch thanh tra năm nay gồm:
1. Dự án Khu nhà ở xã hội – Khu nhà ở thương mại Vạn Gia Phúc (tên thương mại là The Western Capital) tại số 116 lí Chiêu Hoàng, phường 10, quận 6. Chủ đầu tư dự án này là Công ty TNHH Quản lí BĐS Hoàng Phúc.
Dự án The Western Capital có tổng diện tích gần 18.500 m2, số lượng 1.233 căn hộ. Dự án được chia làm hai khu, khu nhà ở thương mại và khu nhà ở xã hội. Với khu nhà ở xã hội, chủ đầu tư có trách nhiệm bàn giao 210 căn hộ cho TP HCM và chỉ được phép quản lí, khai thác 180 căn hộ theo qui định của pháp luật về nhà ở xã hội.
Trong khi chủ đầu tư đang hoàn tất các thủ tục pháp lí để đủ điều kiện huy động vốn thì đầu năm 2019, trên các trang mạng Internet xuất hiện thông tin rao bán nhà ở xã hội tại dự án The Western Capital khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Trước sự việc này, chủ đầu tư đã lên tiếng, cho rằng: Mọi hành vi của tổ chức, cá nhân nào nhân danh chủ đầu tư nhận đặt cọc/giữ chỗ mua nhà ở xã hội tại dự án đều là giả mạo, vi phạm pháp luật.
2. Dự án Khu nhà ở 1 Bis – 1 Kép Nguyễn Đình Chiểu, phường Đa Kao, quận 1 do Công ty TNHH Bến Thành – Sao Thuỷ làm chủ đầu tư. Đây là một trong những khu “đất vàng” tại TP HCM được qui hoạch làm dự án nhà ở nhưng bị bỏ hoang hơn 20 năm qua.
Năm 1996, Thủ tướng Chính phủ quyết định giao 17.577 m2 đất tại địa chỉ trên cho Công ty Phát triển và dịch vụ nhà quận 1 sử dụng để đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở, văn phòng cho thuê.
Dự án gồm hai khu. Khu 1 rộng 16.082 m2 xây dựng nhà phục vụ cho việc di dân trên kênh Nhiêu Lộc, khu nhà ở tái định cư, khu nhà ở và khu căn hộ cao cấp kinh doanh. Khu hai rộng 1.495 m2, cho chủ đầu tư thuê đất để xây dựng khu văn phòng cho thuê.
Tháng 6/2011, UBND TP HCM có quyết định cho Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành (tiền thân là Công ty Phát triển và dịch vụ nhà quận 1) chuyển hình thức sử dụng 1.495 m2 ở khu hai sang giao đất có thu tiền sử dụng đất, thời hạn sử dụng đến tháng 7/2046.
Đến tháng 5/2015, UBND TP HCM quyết định thu hồi đất của Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành, giao cho Công ty TNHH Bến Thành – Sao Thuỷ để đầu tư xây dựng Khu nhà ở cao tầng và khách sạn thương mại – dịch vụ tại địa chỉ 1 Bis – 1 Kép Nguyễn Đình Chiểu.
Thời gian giao đất là 50 năm, hình thức sử dụng là giao đất có thu tiền sử dụng đất. Về cơ cấu sử dụng đất, UBND thành phố chấp thuận cho chủ đầu tư sử dụng 2.570 m2 đất để xây dựng khách sạn và 15.224 m2 xây khu nhà ở cao tầng, thương mại dịch vụ.
Pháp lí giao đất để chủ đầu tư triển khai dự án như nói trên, nhưng theo báo cáo của Sở TN&MT TP HCM tại văn bản số 898/STNMT-QLĐ ngày 12/2/2020, còn vướng mắc liên quan đến quyết định thu hồi đất của Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành. Ghi nhận của PV VietNamNet, hiện khu đất xây dựng dự án vẫn chỉ là bãi đất trống, cỏ dại um tùm.
3. Dự án Khu dân cư và du lịch, văn hoá, giải trí (tên thương mại là Water Bay) tại phường An Phú, quận 2 do Công ty TNHH Quốc tế Thế kỷ 21 làm chủ đầu tư. Dự án này có quy mô 30,1 ha, thuộc Khu dân cư Nam Rạch Chiếc.
Theo qui hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500, dự án Water Bay sẽ là khu đô thị mới đa chức năng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại. Các khu chức năng chính bao gồm: công trình công cộng, công viên cây xanh, khu nhà ở, khu thương mại - dịch vụ, văn hóa, giải trí, hệ thống giao thông và hạ tầng kỹ thuật đô thị.
Trong đó, đất đơn vị ở chiếm 270.000 m2; đất giáo dục 20.000 m2; đất xây xanh thuộc hành lang bảo vệ rạch 5.600 m2 và đất giao thông 5.800 m2. Qui mô dân số tối đa 10.000 người.