Cận cảnh Phương Đông Green Park biến hàng trăm căn hộ cho thuê thành sở hữu lâu dài

Theo Thanh tra Chính phủ, Công ty Phương Đông đã bán 312 căn hộ trên đất thương mại, dịch vụ (tiền thuê đất trả một lần cho cả thời gian thuê) theo hình thức sở hữu lâu dài. Tiền sử dụng đất của chủ đầu tư đã nộp có thể thấp hơn 55,65 triệu đồng/m2 so với thực tế.

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có thông báo kết luận về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011-2019 của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa. Trong đó, có khu đất hơn 14.300 m2 tại đường Pháp Vân, phường Hoàng Liệt (Hoàng Mai, Hà Nội).  Khu đất này được UBND TP Hà Nội cho phép chuyển mục đích sử dụng để thực hiện dự án Tổ hợp nhà ở, văn phòng và dịch vụ thương mại (tên thương mại là dự án Phương Đông Green Park) vào năm 2019. Tuy nhiên, TTCP đã chỉ ra nhiều vi phạm trong quá trình thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng đến bán căn hộ tại dự án. 

Cụ thể, kết luận của TTCP nêu rõ, trước cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, Tổng công ty Xây dựng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT), các sở, ngành chức năng không lập hồ sơ trình UBND TP Hà Nội quyết định cho thuê đất, ký hợp đồng thuê đất, điều này không đúng như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 245 năm 1996.

Ngoài ra, UBND TP Hà Nội và Tổng công ty Xây dựng NN-PTNN - CTCP không cung cấp hồ sơ, tài liệu làm căn cứ, cơ sở cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hơn 14.300 m2 là không đúng với Nghị định số 43 năm 2014 của Chính phủ. 

Về việc góp vốn thành lập công ty để thực hiện dự án Phương Đông Green Park, cơ quan thanh tra cho biết, năm 2017, Tổng công ty Xây dựng NN-PTNT - CTCP góp 100% vốn thành lập Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông (Công ty Phương Đông), vốn góp chủ yếu là giá trị sử dụng và thương mại của quyền sử dụng đất 14.375 m2 đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm là không đúng quy định Luật Đất đai 2013.  

Hành vi này dẫn đến việc UBND TP Hà Nội quyết định thu hồi đất của Tổng công ty Xây dựng NN-PTNT - CTCP, giao cho Công ty Phương Đông để thuê làm trụ sở văn phòng làm việc. Sau đó, cho phép Công ty Phương Đông chuyển mục đích sử dụng hơn 14.300 m2 để thực hiện dự án Tổ hợp nhà ở, văn phòng, thương mại và dịch vụ, không đúng phương án sử dụng đất trong phương án cổ phần hóa Tổng công ty Xây dựng NN-PTNT đã được Thủ tướng phê duyệt, không đúng Nghị quyết số 82 năm 2019 của Quốc hội.

Bên cạnh đó, diện tích 2.503 m2 không phải là đất ở, nhưng UBND TP Hà Nội quyết định giao đất cho Công ty Phương Đông theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất là không đúng với các trường hợp giao đất quy định của Luật Đất đai 2013.

Về quá trình chấp thuận đầu tư dự án, TTCP cho biết, Tổng Công ty Xây dựng NN - PTNT không thực hiện dự án trong thời gian dài nhưng UBND TP Hà Nội không xem xét, xử lý thu hồi Giấy chứng nhận đâu tư là không đúng quy định của Luật Đầu tư. Tổng Công ty Xây dựng NN - PTNT - CTCP không thực hiện thủ tục đề nghị UBND TP Hà Nội chấp thuận đầu tư dự án theo quy định của Luật Nhà ở, do đó việc UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án vào năm 2018 là không có cơ sở. 

Về quá trình xây dựng dự án Phương Đông Green Park, TTCP cho hay, Công ty Phương Đông thi công dự án khi chưa được UBND TP Hà Nội giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư là vi phạm Luật Đất đai 2013.  Cũng theo TTCP, diện tích sử dụng thực tế của loại căn hộ để bán tăng 396,8 m2; loại căn hộ cho thuê tăng 131 m2 so với diện tích trong phương án tính tiền sử dụng đất; diện tích thực tế xây dựng tầng hầm B1 tăng 595 m2 so với diện tích được giao đất tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất nhưng UBND TP Hà Nội, các sở, ngành chức năng có liên quan chưa xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất để thu ngân sách theo quy định.  

Bên cạnh đó, TP Hà Nội phê duyệt đơn giá của toàn bộ diện tích 1.142 m2 đất xây dựng đơn nguyên B2 theo giá đất thương mại, dịch vụ (không bao gồm chức năng căn hộ cho thuê ngắn hạn) là không đúng với mục đích sử dụng đất. Hơn nữa, UBND TP Hà Nội ban hành các quyết định từ năm 2018 - 2020 không thống nhất về hình thức giao đất, cho thuê đất, xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với 2.503 m2, dẫn đến diện tích này xác định là thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê.

Nhưng thực tế, Công ty Phương Đông đã bán 312 căn hộ theo hình thức sở hữu lâu dài, giá bán tương đương với giá bán các căn hộ tòa khác trong cùng dự án được giao đất có thu tiền sử dụng đất. Mặt khác, đơn giá thu tiền thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê là 12,03 triệu đồng/m2, thấp hơn 55,65 triệu đồng/m2 so với đơn giá đất xây dựng căn hộ có thu tiền sử dụng đất (67,68 triệu đồng/m2). Ngoài ra, Công ty Phương Đông còn bán 11 căn nhà liền kề, 110 căn hộ chung cư trước khi được Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng và thông báo đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai là vi phạm Luật Kinh doanh bất động sản 2014; bán 312 căn cho thuê ngắn hạn theo hình thức sở hữu lâu dài là không đúng chủ trương đầu tư được Hà Nội phê duyệt. 

 Trên cơ sở kết luận thanh tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể cá nhân lãnh đạo TP Hà Nội các thời kỳ có liên quan. 

 Đề nghị UBND TP Hà Nội chủ trì chỉ đạo các sở, ngành chức năng rà soát việc tăng diện tích xây dựng đối với dự án Phương Đông Green Park, đảm bảo phù hợp với quyết định giao đất, quy hoạch xây dựng, an toàn phòng chống cháy nổ.  

TTCP cũng đề nghị Bộ Công an tiếp nhận thông tin, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với các vi phạm đã được chỉ ra tại dự án này. Theo giấy phép xây dựng được cấp năm 2019, dự án Phương Đông Green Park có quy mô 2 tòa chung cư cao 29 tầng nổi, 3 tầng hầm và 13 căn thấp tầng.