ĐBQH: Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu là cơ hội cho nhà đầu tư tư nhân do khả năng thu hồi vốn cao

Theo Cổng TTĐT Quốc hội, chiều 10/5, tại phiên họp của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội thẩm tra các tờ trình của Chính phủ về chủ trương đầu tư ba dự án cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, Biên Hòa – Vũng Tàu và Châu Đốc - Cần Thơ – Sóc Trăng, các đại biểu đều nhất trí về sự cần thiết đầu tư cho phát triển kinh tế vùng và cả nước trong giai đoạn phục hồi và phát triển hiện nay.

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Anh Tuấn cho biết cả ba dự án trên đều được chuẩn bị thực hiện trong năm 2022, khởi công năm 2023, cơ bản hoàn thành trong năm 2025. Sau khi các dự án hoàn thành sẽ tổ chức thu phí để hoàn trả số vốn ngân sách Trung ương. 

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Đoàn Thị Thanh Mai khẳng định ba công trình giúp tăng cường kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đồng thời bảo đảm đồng bộ dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông, kết nối với sân bay quốc tế Long Thành.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn, những tuyến đường cao tốc này đều có vai trò kết nối như tuyến Biên Hòa – Vũng Tàu kết nối trung tâm kinh tế Đông Nam Bộ với cảng biển, khai thác tối đa tiềm năng cảng biển Cái Mép - Thị Vải; tuyến Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột kết nối vùng Tây Nguyên với Duyên hải Nam Trung Bộ và kết nối hệ thống trục dọc. Tuyến Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng kết nối Vùng đồng bằng sông Cửu Long với các trục dọc, tạo dư địa phát triển vùng. 

Việc bố trí vốn đầu tư, khả năng cân đối nguồn vốn thực hiện dự án cũng là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm.

Theo phương án Chính phủ trình, vốn thực hiện dự án được huy động từ vốn đầu tư công trung hạn giai đọan 2021-2025 đã được phân bổ của Bộ Giao thông vận tải, vốn từ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, nguồn ngân sách địa phương, nguồn tăng thu kiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021 và nguồn vốn năm 2026 được ưu tiên bố trí trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030.

Các đại biểu đề nghị các Bộ có thêm báo cáo giải trình về tính khả thi, phù hợp trong cân đối vốn thực hiện dự án, đề nghị các địa phương tính toán nguồn lực, báo cáo làm rõ việc cam kết bố trí vốn khi đến nay chỉ có tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là đã có Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh cam kết bố trí vốn thực hiện dự án.

Ông Nguyễn Hữu Toàn cũng đặt vấn đề cần tính toàn cơ chế chính sách lâu dài, đánh giá việc thực hiện định hướng huy động nguồn lực xã hội, huy động sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế, thực hiện đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Theo ông Toàn, với mục tiêu đến năm 2030 cả nước có 5.000 km đường bộ cao tốc, nếu chỉ dựa vào đầu tư công sẽ khó có thể bảo đảm nguồn lực thực hiện.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách cho biết thêm, dự kiến tại Kỳ họp thứ 3 tới, Quốc hội sẽ xem xét, quyết định chủ trương ba dự án đường cao tốc này cùng với dự án vành đai 3 TP HCM và vành đai 4 vùng Thủ đô, xem xét bố trí vốn cho dự án đường Hồ Chí Minh. Như vậy, toàn bộ vốn từ nguồn tăng thu tiết kiệm chi, vốn từ Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội ….được phân bổ hết thì các dự án sau này sẽ dựa vào nguồn lực nào để thực hiện. Đại biểu kiến nghị Chính phủ rà soát tính toán về lâu dài, đồng bộ các chính sách, huy động các nguồn lực xã hội, xác định rõ cơ chế thu hồi vốn từ các dự án đầu tư công.

Ủy viên Ủy ban Kinh tế Vũ Tiến Lộc bày tỏ băn khoăn khi cả ba dự án đều đề xuất đầu tư theo hình thức đầu tư công. Đại biểu cho rằng trong bối cảnh khó khăn hiện nay rất cần sự tham gia của các thành phần kinh tế để cùng với nhà nước đầu tư phát triển. Nếu chỉ dồn vốn ngân sách nhà nước cho công trình giao thông thì sẽ ảnh hưởng đến nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ quan trọng khác.

Ông Lộc cho rằng, tuyến Biên Hòa – Vũng Tàu là cơ hội cho đối tác công tư, các nhà đầu tư tư nhân quan tâm và sẵn sàng đầu tư cùng Nhà nước bởi tuyến đường này có khả năng thu hồi vốn cao. Đại biểu đề nghị cân nhắc chuyển đầu tư công sang PPP đối với dự án này.

Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi và Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế Phạm Văn Thịnh cũng đều đặt vấn đề cần cân nhắc hình thức đầu tư PPP đối với dự án cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu; đồng thời đề nghị Chính phủ làm rõ đề xuất đầu tư công đối với dự án này.