Dự án tâm linh trái quy hoạch
Tỉnh Hà Giang gửi văn bản báo cáo Bộ VHTTDL ngày 1/11 về tình hình triển khai thực hiện Dự án Khu du lịch sinh thái văn hoá tâm linh Lũng Cú, huyện Đồng Văn và Dự án thang máy ngắm cảnh, tham quan di tích Đồn Cao, thị trấn Đồng Văn. Trong văn bản gửi Bộ, UBND tỉnh Hà Giang khẳng định dự án du lịch sinh thái tâm linh này nằm ngoài khu vực bảo vệ 2 của di tích quốc gia Cột cờ Lũng Cú, đồng thời “phù hợp các quy hoạch liên quan” của Thủ tướng.
Công trình thang máy ngắm cảnh vi phạm. Ảnh: P.V
Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ VHTTDL khẳng định: Dự án Khu du lịch sinh thái văn hoá tâm linh Lũng Cú mặc dù nằm ngoài khu vực khoanh vùng bảo vệ của Di tích quốc gia Cột cờ Lũng Cú nhưng nằm trong khu vực cảnh quan chung của di tích. Đồng thời, vị trí xây dựng của dự án nằm trong lòng Công viên Cao nguyên đá Đồng Văn được UNESCO ghi trong danh mục Công viên địa chất toàn cầu năm 2010, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại hai quy hoạch.
“Do đó, quá trình triển khai Dự án Khu du lịch có yếu tố tâm linh này, ngoài việc thực hiện theo các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng, du lịch, tín ngưỡng, tôn giáo, các quy định của pháp luật liên quan, còn phải tuân thủ các quy định của pháp luật về di sản văn hóa và hai quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”, lãnh đạo Bộ nêu quan điểm.
Trong Quy hoạch phát triển du lịch, về phát triển sản phẩm du lịch chủ đạo, Thủ tướng xác định rõ các loại hình: “Du lịch địa chất: Phát triển trên cơ sở khai thác giá trị di sản địa chất và Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn. Du lịch cộng đồng: Phát triển trên cơ sở khai thác giá trị di sản văn hóa dân tộc. Du lịch thiên nhiên: Phát triển trên cơ sở khai thác các đặc trưng đa dạng sinh học và trải nghiệm thiên nhiên”. Như vậy, quy hoạch của Chính phủ không hề nhắc tới loại hình du lịch tâm linh như dự án Hà Giang đang cho phép bạt núi xây dựng tại Lũng Cú.
Chính phủ cũng xác định rõ trong Quy hoạch xây dựng: Khu bảo vệ cảnh quan di tích Cột cờ Lũng Cú, diện tích 101,5 ha bao gồm phạm vi Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh cấp quốc gia Cột cờ Lũng Cú và khu vực phụ cận. Bảo vệ hệ sinh thái trên núi đá vôi kết hợp bảo tồn di tích Cột cờ Lũng Cú, cột mốc biên giới phía Bắc, phát triển du lịch tham quan, dã ngoại”. Như vậy, Dự án Khu du lịch sinh thái văn hóa tâm linh Lũng Cú không thuộc các loại hình đã được xác định tại Quy hoạch phát triển du lịch và Quy hoạch xây dựng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Khoản 1 Điều 36 Luật Di sản văn hóa quy định: “Khi phê duyệt dự án cải tạo, xây dựng các công trình nằm ngoài các khu vực bảo vệ di tích quy định tại Điều 32 của luật này mà xét thấy có khả năng ảnh hưởng xấu đến cảnh quan thiên nhiên và môi trường - sinh thái của di tích thì phải có ý kiến thẩm định bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về văn hóa, thể thao và du lịch”.
Điều 15 Nghị định số 9 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa: “Khi thẩm định dự án cải tạo, xây dựng công trình nằm ngoài khu vực bảo vệ di tích mà có khả năng ảnh hưởng xấu đến di tích, phải có ý kiến thẩm định bằng văn bản của Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đối với di tích cấp tỉnh, của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đối với di tích quốc gia và di tích quốc gia đặc biệt”.
UBND tỉnh Hà Giang khẳng định trong báo cáo ngày 1/11 rằng tỉnh tuân thủ nghiêm quy định, có các văn bản gửi xin ý kiến của Bộ VHTTDL về hai dự án liên quan. “Tuy nhiên trên thực tế, Dự án được triển khai thực hiện từ năm 2016 (theo Quyết định số 2676/QĐ-UBND ngày 04/11/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án), nhưng đến tháng 3/2018, UBND tỉnh Hà Giang mới có văn bản đề nghị Bộ VHTTDL có ý kiến đối với Dự án này (trong hồ sơ, Dự án còn đề xuất một số hạng mục dự kiến triển khai trong khu vực khoanh vùng bảo vệ của di tích quốc gia Cột cờ Lũng Cú)", lãnh đạo Bộ khẳng định.
Bộ cũng hai lần có ý kiến bằng văn bản gửi UBND tỉnh Hà Giang để góp ý, hướng dẫn chỉnh sửa, hoàn thiện hồ sơ Dự án gửi Bộ xem xét, thẩm định. “Nhưng cho đến nay, Bộ VHTTDL chưa nhận được văn bản đề nghị của UBND tỉnh Hà Giang về hồ sơ Dự án đã hoàn chỉnh theo các ý kiến của Bộ để có thể thẩm định theo Khoản 1 Điều 36 Luật Di sản văn hóa và Điều 15 Nghị định số 98. Bộ VHTTDL đề nghị UBND tỉnh Hà Giang tuân thủ đúng các nội dung tại hai quy hoạch nêu trên; các quy định của pháp luật hiện hành trong việc thực hiện Dự án này và các Dự án có liên quan đến lĩnh vực di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh Hà Giang nói chung”, Bộ đề nghị.
Xử lí dứt điểm dự án thang máy ngắm cảnh ở Đồn Cao
Về dự án thang máy ngắm cảnh, tham quan di tích Đồn Cao, thị trấn Đồng Văn, Bộ VHTTDL thống nhất với quan điểm của UBND tỉnh Hà Giang về phương án xử lí đối với Dự án này. Bộ đề nghị UBND tỉnh kiên quyết chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra toàn diện Dự án để có phương án xử lí dứt điểm sai phạm, đảm bảo tuân thủ nghiêm pháp luật về di sản văn hóa, các văn bản pháp luật khác có liên quan và định hướng quy hoạch tại khu vực này.