Sáng 5/12, kì họp thứ 12 HĐND TP HCM tiếp tục với phiên thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế-xã hội năm 2018 và các giải pháp trong năm 2019. Tại phiên thảo luận, Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám đốc Công an TP HCM, đã được yêu cầu báo cáo về tình hình hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi. Đại diện công an TP HCM cho biết hiện trạng hiện nay rất phức tạp và kẽ hở của luật pháp khiến cơ quan chức năng khó kiểm soát.
Hiện trạng của tín dụng đen đang rất phức tạp. (Ảnh minh họa) |
Theo tướng Minh, các vi phạm về hoạt động cho vay với lãi suất không đúng qui định là không phải quá lớn, nhưng vấn đề phát sinh sau nó là khó lường. Theo thống kê năm 2014 thì bình quân một tháng xảy ra một vụ án hình sự là hệ quả liên quan đến hoạt động này. Con số nay hiện nay có thể tăng lên khoảng 4 vụ, gồm có các tội danh khác nhau đây là con số không hề nhỏ.
Đại diện công an TP HCM cũng cho rằng, hoạt động cho vay này là ngoài phạm vi điều chỉnh của pháp luật cho nên việc tranh chấp xảy ra khi thu hồi nợ phát sinh hậu quả nghiêm trọng. Trong đó là xâm phạm vào quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở và thân thể của con nợ, vi phạm về an ninh trật tự và nặng hơn là các án hình sự như cố ý gây thương tích hay thậm chí là giết người. Trong năm vừa qua có ít nhất là 3 vụ giết nguời liên quan đến các hoạt động cho vay không đúng qui định của pháp luật và thu hồi nợ.
Theo thống kê của Công an TP, hiện trạng hiện trên địa bàn TP có 873 người hoạt động cho vay trái pháp luật và vi phạm về lãi suất. Trong đó hơn 2/3 là người không phải cư trú tại TP mà chủ yếu là các thành phần đang bị điều tra, truy nã về các tội khác ở phía Bắc di chuyển vào TP thực hiện hoạt động cho vay.
Trong năm 2018, công an TP đã phát hiện 60 nhóm và hơn 320 người vi phạm hoạt động không có giấy phép. Hầu hết những người này chỉ bị xử phạt về vi phạm hành chính về các giấy phép hoạt động ngành nghề kinh doanh có điều kiện hay vi phạm vè đăng ký tạm trú… Và cũng có một số vụ gây ra án hình sự thì khởi tố về tang trữ vũ khí quân dụng trái phép.
Hiện nay Công an TP đang củng cố hồ sơ để khởi tố 4 nhóm về tội danh cho vay lãi nặng. Nhưng loại hình hoạt động này xuất hiện ngày một nhiều và thường ở những chung cư cao cấp với di chuyển nội khu bằng thẻ từ nên gây khó khăn cho hoạt động kiểm tra.
Tuy nhiên theo tướng Minh việc thực hiện chấn chỉnh và xử lí hoạt động này còn nhiều vướng mắc. Trước năm 2018 theo luật hình sự cũ thì gần như không có vụ nào có thể khởi tố được. Bởi trong luật có một tình tiết để định tội ngoài cấu thành là lãi suất gấp 10 lần lãi suất ngân hàng nhưng bộ luật hình sự cũng cũng có tình tiết định tội là bóc lột.
Dẫu vậy để nhận định thì bóc lột cũng phải bàn qua đến giá trị thặng dư, lao động nhưng người vay lại không phải lao động nên rất khó để khởi tố. Đến 2018 có luật hình sự mới, qui định lãi suất khoảng 8,33%/tháng bị xem là có vi phạm và thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên thì hình phạt là cải tạo không giam giữ. “Thu lợi bất chính đến 100 triệu đồng thì hình phạt cao nhất là ba năm tù nhưng không được tạm giam. Đây là chỗ mà quận Tân Phú vướng mắc trong việc xử lí các đối tượng trên địa bàn ” - ông Minh nói.
“Công an TP nhận thức được việc đấu tranh với loại hình tội phạm này là rất cần thiết nhưng mà tội cho vay lãi nặng lại nằm trong nhóm vi phạm vè tài chính và ngân hàng nên rất khó cho công an hình sự. Hiện nay trong toàn bộ hệ thống luật hành chính của chúng ta không có qui định xử phạt về cho vay vượt lãi suất qui định.
Trước đây chúng ta vẫn thường qui định đây là tranh chấp dân sự. Vướng mắc tiếp theo là luật chỉ xử phạt vi phạm vượt lãi suất đối với các tổ chức tín dụng do NHNN cấp phép chứ khong xử phạt cá nhân nên vẫn lúng túng trong xử lí.” Tướng Minh nhấn mạnh.
Riêng Công an TP hiện phải giải quyết bằng các giải pháp như trong kế hoạch cao điểm phòng, chống tội phạm có nội dung đấu tranh với tín dụng đen. Công an TP cũng có đề án tăng cường chất lượng hoạt động của công an phường, xã, trong đó có nội dung quản chặt nhân khẩu, sớm phát hiện các đối tượng có vấn đề trên địa bàn.
Khi xảy ra tranh chấp, người dân bức xúc trước tình trạng chọi đá, tạt sơn, tạt chất bẩn vào nhà thân nhân các con nợ. “Vừa rồi Công an TP đã kiểm tra hàng loạt địa bàn các quận 6, 8, 9, thu được hơn 20 can chất bẩn chuyên đi đòi nợ. Họ mua chất dịch thải ra từ các lò mổ, về để 10 ngày. Chỉ mở ra lập biên bản thôi, các đối tượng cũng ói mửa chịu không nổi. Thứ đó mà tạt vào tường thì chỉ có nước cạo tường ra sơn lại mới hết” - ông Minh nói.
Theo ông Minh, nếu hội đồng định giá trong các hoạt động tố tụng hỗ trợ định giá thiệt hại khi phải tô sửa lại nhà, chắc chắn có thể định thêm tội hủy hoại tài sản để xử lí ở mức cao hơn.
Chiêu trò khiến 'Tập đoàn Nam Long' đình đám trong thế giới ngầm
Không chỉ tuyển nhân viên lý lịch sạch rồi răn đe như thời trung cổ, “Tập đoàn Nam Long” còn có nhiều chiêu trò cho ... |
Vỏ bọc của đường dây 'tín dụng đen' Nam Long lớn nhất nước
Từ cái chết của một người do đa chấn thương bị bỏ lại tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa, Cơ quan Công an ... |
'Tập đoàn Nam Long' phạt nhân viên như thời trung cổ
Các đối tượng đưa ra 1 bát cơm và 1 bát phân bắt nhân viên bị phạm lỗi chọn 10 lần, nếu bò đến bát ... |
Bắt 6 người trong hai nhóm 'tín dụng đen' tại Bình Thuận
Theo thống kê hiện toàn tỉnh Bình Thuận có 130 người các tỉnh phía Bắc vào hoạt động cho vay nặng lãi và luôn đe ... |
Cô giáo ở Sài Gòn viết đơn xin ‘xã hội đen’ cho đi dạy
Liên tục bị dồn ép, đe dọa, một cô giáo ở TP.HCM phải viết đơn xin “xã hội đen” cho mình yên ổn để mưu ... |