Bộ Xây dựng vừa báo cáo Thủ tướng về tình hình thực hiện đề án xây dựng một triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030. Tính đến giữa tháng 7, cả nước có 79 dự án xây xong với gần 40.700 căn, đạt 10% chỉ tiêu đến 2025. Ngoài ra, 128 dự án khởi công, dự kiến cung ứng gần 112.000 căn nhà ở xã hội.
Cả nước đạt gần 36% chỉ tiêu đến 2025, nếu tính cả dự án đã khởi công, hoàn thành. Một số địa phương có tỷ lệ xây nhanh và vượt chỉ tiêu như Khánh Hòa (104%), Thanh Hóa (74%), Hậu Giang (53%), Bình Thuận (37%)... Nhiều địa phương cũng tích cực thu hút đầu tư vào các dự án nhà ở xã hội như Bắc Ninh (16 dự án), Thanh Hóa (10), Hải Phòng (9), Đồng Nai (8)...
Tại hai đô thị loại đặc biệt là Hà Nội, TP HCM, việc xây nhà ở xã hội còn chậm, chưa tới 40% chỉ tiêu. Cụ thể, Hà Nội phải xây 18.700 căn đến 2025, nhưng mới có 3 dự án được khởi công (1.700 căn) và 5 dự án xây dựng xong, với 5.200 căn, đạt gần 37% mục tiêu.
Bộ Xây dựng cho biết thành phố chưa nêu rõ số dự án nhà ở xã hội đưa vào sử dụng đến 2025. Tại báo cáo của Bộ hồi tháng 2, Hà Nội dự kiến đưa 1.200 căn phân khúc nhà ở này vào sử dụng trong năm nay. Con số này được Bộ đánh giá "thấp trong khi thành phố tập trung nhiều lao động thu nhập thấp, có nhu cầu về nhà xã hội cao".
Trước đó, tại cuộc họp chiều 30/5, Chủ tịch Hà Nội Trần Sỹ Thanh cũng đề nghị đẩy nhanh tiến độ và các sở, ngành, địa phương cam kết "đến ngày 1/10 có thể khởi công ít nhất một dự án".
TP HCM có chỉ tiêu xây xong 26.200 căn đến 2025. Đến nay, thành phố đạt khoảng 21% mục tiêu với 6 dự án đã cấp phép, khởi công (gần 4.400 căn) và 4 dự án hoàn thành (hơn 1.200 căn). Thành phố cũng đăng ký đưa 6 dự án vận hành vào năm 2025.
Cuối tháng 8, dự án nhà ở xã hội Lê Thành Tân Kiên ở huyện Bình Chánh mới được động thổ, đây là dự án nhà ở xã hội đầu tiên được triển khai trong năm nay trên địa bàn TP HCM. Sau khi hoàn thành, dự án cung cấp 1.445 căn hộ diện tích 45-50 m2 cho người thu nhập thấp.
Ngoài ra, Bộ Xây dựng cho biết một số địa phương có nhu cầu về nhà xã hội nhưng chưa rõ kế hoạch triển khai tới đâu, như Thái Nguyên, Ninh Bình, Nam Định, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Bạc Liêu, Cà Mau... Trong số này, nhiều địa phương cũng chưa có dự án nào khởi công.
Đến nay, Bộ Quốc phòng, Bộ Công An, Tổng Liên đoàn Lao động chưa thực hiện dự án nhà xã hội nào, trong khi chỉ tiêu mỗi bộ xây 5.000 căn, Tổng Liên đoàn Lao động là 2.000 căn.
Về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước, hiện có thêm TP Bank, VPBank, MBBank và Techcombank tham gia với số tiền 5.000 tỷ đồng mỗi ngân hàng, nâng tổng nguồn vốn hỗ trợ lãi suất lên 140.000 tỷ đồng. Sau hơn một năm triển khai, giải ngân gói vay này vẫn rất thấp, gần 1%, tức khoảng 1.344 tỷ đồng. Trong số này khoảng 1.295 tỷ cho chủ đầu tư tại 12 dự án, còn lại là người mua nhà.
Bộ Xây dựng cho biết đang cùng Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu xây dựng gói 30.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, nguồn từ phát hành trái phiếu Chính phủ và ngân sách địa phương ủy thác. Gói này khác với gói 120.000 tỷ đồng đang triển khai lấy từ các ngân hàng thương mại.
Bộ cũng yêu cầu các chủ đầu tư sau khi khởi công dự án nhà xã hội cần nhanh chóng công bố thông tin để người dân đăng ký mua, thuê mua hoặc thuê.