Sáng 11/6, Lễ hội truyền thống đánh cá Đồng Hoa diễn ra tại Đầm Vực, thuộc xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh). Đây là ngày hội mang đậm màu sắc dân gian độc đáo, được tổ chức hàng năm, mang tư tưởng khuyến nông, khuyến ngư, phát triển nông nghiệp, nông thôn.
Lễ hội đánh cá Đồng Hoa còn được gọi là lễ hội đánh Vực Rào, được tổ chức mỗi năm một lần khi mùa màng của người dân trong vùng đã thu hoạch xong.
Đầm nước được chọn để tổ chức lễ hội có tên là Đầm Vực, nằm dưới chân dãy núi Hồng Lĩnh hùng vĩ, non nước hữu tình. Đầm nước này có chiều dài hơn 1km với diện tích khoảng 30ha bắt nguồn từ dãy núi Hồng và đổ ra nhánh sông của Biển nên rất thuận lợi cho các loài cá nước ngọt sinh sôi nảy nở.
Theo những cao niên trong làng thì trước kia lễ hội được tổ chức khá quy củ, làng lập ra quy định, có ban quản lý tuần tra canh gác, ngày thường không cho người dân đến đánh bắt cá. Chỉ khi đến ngày lễ, mọi người trong xã mới được tham gia hội và đánh bắt cá tại Đầm Vực.
|
Dù đã ngoài 60 tuổi, nhưng ông Đặng Bá Châu trú tại xóm Cát Thủy, xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) vẫn háo hức tham gia lễ hội, cùng bắt cá với bà con trong làng.
Ông Châu cho biết: “Vui lắm, nhà tôi có 5 người, đi ra đây cả gia đình luôn. Ở làng này, trừ những cụ ông cụ bà không còn sức, hay những đứa trẻ quá nhỏ chưa thể bắt được cá thôi chứ ai cũng đi ra đây bắt cá hết, vì đây là tục lệ độc đáo của làng nên chúng tôi vẫn đang muốn lưu giữ lại”.
Bà Nguyễn Thi Mạnh (50 tuổi), trú tại xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân chia sẻ: “Mấy chục năm rồi, cứ đến ngày lễ đánh Vực rào này tôi lại tham gia. Vui lắm, trong làng ai cũng đi, không kể già hay trẻ, trai hay gái, còn sức thì xuống đầm để bắt cá lấy may mắn thôi”.
Người dân đã chuẩn bị dụng cụ để xuống đầm bắt cá. |
Trải qua nhiều thời gian, lễ hội đánh cá Đồng Hoa đã không còn được nguyên vẹn như xưa, nhưng chính quyền địa phương và bà con nơi đây vẫn duy trì những nét căn bản của lễ hội và tổ chức vào ngày chủ nhật trung tuần tháng 5 âm lịch để con em xa quê được tham gia đông đủ.
Trong ngày này, lý trưởng (người đứng đầu làng) và các bậc cao niên trong làng cho lập bàn thờ hương đăng hoa quả cúng tế thành hoàng bản thổ tại ngôi miếu cạnh đầm Vực.
Sau khi làm lễ xong, sẽ đánh một hồi chiêng rồi đích thân lý trưởng sẽ hú một tiếng và cầm nơm xuống đầm úp cá khai mùa lễ hội. Ngay sau khi lý trưởng xuống đầm thì tất cả mọi người trong làng, từ già trẻ gái trai đều ào xuống dầm để cùng nhau bắt cá.
Người nơi đây quan niệm rằng, ai bắt được cá to hoặc nhiều cá thì sẽ gặp nhiều may mắn, mùa màng bội thu trong suốt năm ấy.
|
Mặc dù nắng nóng nhưng hàng nghìn người dân trong và ngoài xã Xuân Viên vẫn hào hứng chuẩn bị nơm, vó, lưới,… tới tham gia lễ hội đánh cá. |
Những chiếc nơm được người dân mang ra đầm để bắt cá. |
Trong làng, đến ngày hội này, mọi người đều thi nhau xuống đầm để bắt cá lấy lộc may mắn. |
Tục lệ này đã có từ xa xưa, như đã ăn vào tiềm thức của những người dân nơi đây, nên cứ vào ngày mồng 5/5 âm lịch lễ hội được tổ chức. |
Người nơi đây quan niệm rằng, ai bắt được cá to hoặc nhiều cá thì sẽ gặp nhiều may mắn, mùa màng bội thu trong suốt năm ấy. |
Không chỉ có đàn ôn mà cả phụ nữ trong làng đều tham gia vào lễ hội này. |