Hàng loạt sai phạm tại các dự án nhà ở kênh Bến Đình, Vũng Tàu

Xây dựng sai qui hoạch, không hợp tác với đoàn thanh tra

Thanh tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vừa ban hành thông báo số 240/TB-TTr ngày 26/2/2020 về kết luận thanh tra toàn diện tất cả dự án trong khu vực kênh Bến Đình, TP Vũng Tàu. Khu vực này có 8 dự án đầu tư xây dựng nhà ở hầu hết được triển khai từ năm 2000, có dự án khởi công từ năm 2009 hoặc 2010.

Thanh tra tỉnh đã tiến hành thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật đối với các dự án gồm: Dự án khu nhà ở Sao Mai Bến Đình và dự án Khu nhà ở tái định cư Bến Đình do Công ty CP Phát triển nhà Bà Rịa – Vũng Tàu (HODECO) làm chủ đầu tư.

Dự án Khu nhà ở Decoimex và dự án Khu nhà ở Decoimex mở rộng do Công ty TNHH MTV Sản xuất Xuất nhập khẩu dịch vụ và phát triển nông thôn (DECOIMEX) làm chủ đầu tư. Dự án Khu nhà ở và dịch vụ Bến Đình do Công ty TNHH Xây dựng Sao Mai làm chủ đầu tư.

Dự án Khu nhà ở Đại An do Công ty CP Xuất nhập khẩu đầu tư tổng hợp và hợp tác quốc tế (GELEXIM) làm chủ đầu tư. Và dự án Khu nhà ở Bến Đình 3, dự án Khu nhà ở Bến Đình 3B do Công ty TNHH MTV Ứng dụng kỹ thuật và sản xuất – Bộ Quốc phòng (TECAPRO) làm chủ đầu tư.

Trong số 5 chủ đầu tư này có ba doanh nghiệp có trụ sở tại TP HCM. Quá trình thanh tra, Thanh tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, có hai doanh nghiệp trụ sở ở TP HCM không chấp hành tốt việc cung cấp thông tin, tài liệu. Thậm chí, GELEXIM không cung cấp bất kỳ thông tin, tài liệu nào cho đoàn thanh tra.

Việc triển khai các dự án đầu tư còn nhiều hạn chế, nhiều hạng mục công trình đã thi công nhưng không thực hiện các bước nghiệm thu, bàn giao theo quy định; không lưu trữ hồ sơ nghiệm thu; nhiều hạng mục xuống cấp nhưng không có hồ sơ kiểm tra, đánh giá chất lượng công trình;

Thanh tra tỉnh cho rằng, cao độ nền ở hầu hết các dự án đều thấp hơn so với cao độ quy hoạch được duyệt mà nguyên nhân là do các chủ đầu tư triển khai không tuân thủ quy hoạch, không phù hợp với điều kiện địa chất công trình gây ngập úng.

Ngoài ra, có chủ đầu tư xây dựng công trình trong dự án khi chưa thực hiện nghĩa vụ nộp thuế chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của cơ quan có thẩm quyền hoặc chuyển nhượng đất nền khi chưa thực hiện hoàn thành nghĩa vụ đầu tư hạ tầng của dự án. Trong 8 dự án thì hiện chỉ còn dự án Khu nhà ở Decoimex mở rộng chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tiền sử dụng đất, mới chỉ tạm nộp 43,5 triệu đồng.

Chiếm dụng vốn, trốn tránh trách nhiệm với khách hàng 

Theo kết luận thanh tra, tại 8 dự án nói trên, đến nay vẫn còn một số vị trí, hạng mục hạ tầng xã hội chưa được các chủ đầu tư thực hiện theo quy hoạch. Trong đó, hầu hết là đất quy hoạch cây xanh, nhà trẻ.

Đơn cử như hạng mục nhà trẻ 1 và nhà dịch vụ 1 ở dự án Khu nhà ở Decoimex. Chủ đầu tư xin điều chỉnh hai hạng mục này sang xây dựng nhà ở từ năm 2007 nhưng đến nay vẫn chưa được duyệt. Tại khu vực này, DECOIMEX đã xây dựng trái phép một số công trình nhà ở và bị xử phạt hành chính, buộc khôi phục hiện trạng từ năm 2006 nhưng đến khi thanh tra vẫn chưa thực hiện.

“Một số vị trí được quy hoạch đất sản xuất kinh doanh nhưng chủ đầu tư đã sử dụng làm đất ở trong khi chưa được cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch cục bộ chức năng sang đất ở… hoặc một số công trình xây dựng khi chưa có giấy phép, xây dựng sai mẫu thiết kế”, Thanh tra tỉnh kết luận và khẳng định trách nhiệm này thuộc về các chủ đầu tư.

8 dự án xây dựng nhà ở khu vực kênh Bến Đình có quy mô 28,7ha, trong đó phân thành 1.410 lô đất ở. Các lô đất gần như đều đã chuyển nhượng cho khách hàng. Do nhiều nguyên nhân mà bên nhận chuyển nhượng chưa hoàn thành thủ tục sang tên. Trong đó, có 29 hộ dân đã xây dựng nhà ở ổn định tại dự án Khu nhà ở Đại An phản ánh về việc chưa cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).

Theo Thanh tra, hồ sơ cho thấy GELEXIM chưa bàn giao 6.216,7 m² diện tích đường, vỉa hè trong khi theo hợp đồng hợp tác đầu tư doanh nghiệp này ký với 29 khách hàng thì đây là trách nhiệm của GELEXIM. Trong khi đó, 29 khách hàng đã hoàn thành nghĩa vụ góp vốn cho GELEXIM từ năm 2003. Từ ngày được cấp sổ đỏ cho đến nay, GELEXIM chưa liên hệ với Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh để thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với 29 lô đất nói trên.

Chưa hết, năm 2016 GELEXIM có văn bản gửi Sở TN&MT đề nghị kiểm tra hiện trạng dự án, thẩm định về điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Sở TN&MT đã xác minh hiện trạng nhưng GELEXIM không ký biên bản kiểm tra hiện trạng nên sở chưa xác nhận đủ điều kiện chuyển nhượng hay không?

“Thanh tra tỉnh tiến hành mời GELEXIM làm việc, nhưng GELEXIM cũng không hợp tác để xác định nguyên nhân. Do đó, bước đầu có thể xác định được GELEXIM đã chiếm dụng một phần vốn đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và trốn tránh trách nhiệm trong việc đầu tư tại dự án Khu nhà ở Đại An” kết luận thanh tra nêu.

Trên cơ sở đó, Chánh Thanh tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu  kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh giao cơ quan công an xác minh làm rõ trách nhiệm pháp lý của GELEXIM trong việc trốn tránh, không thực hiện đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật còn lại tại dự án Khu nhà ở Đại An; gây thiệt hại cho lợi ích Nhà nước và các hộ dân góp vốn. Đồng thời làm rõ các nguyên nhân không thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ cho các hộ dân.

Về biện pháp xử lý đối với các dự án còn lại, Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo các chủ đầu tư tiếp tục đầu tư hạng mục chưa thực hiện xong.

Đối với cơ quan chức năng liên quan, Thanh tra tỉnh kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm của Sở Xây dựng được giao nhiệm vụ phối hợp với các sở ngành, địa phương hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc đầu tư xây dựng các dự án nhà ở tại khu vực kênh Bến Đình nhưng không thực hiện. Xử lý dứt điểm vi phạm hành chính tại dự án Khu nhà ở Decoimex.

Đối với UBND TP Vũng Tàu, kiểm điểm trách nhiệm về việc đã nhận bàn giao các hạng mục công trình từ chủ đầu tư (tại dự án Khu nhà ở Đại An) để quản lý sử dụng, sau đó có một số hạng mục công trình bị xuống cấp, nhưng không có kế hoạch đầu tư nâng cấp, sửa chữa, cải tạo lại. Trong khi đó, có một số hạng mục hạ tầng kỹ thuật (tại dự án Khu nhà ở Decoimex, Khu nhà ở Bến Đình 3 và 3B) chưa được Chủ đầu tư bàn giao bằng văn bản, nhưng lại thực hiện việc nâng cấp, cải tạo lại.