IMF: Tăng trưởng GDP Việt Nam 2020 đạt 2,4%, thuộc nhóm cao nhất thế giới

Thông tin này được bà Era Dabla Norris, Trưởng phái đoàn Điều IV Vụ châu Á – Thái Bình Dương của Quĩ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết sau đợt tham vấn trực tuyến từ 15/10 đến 13/11 với Việt Nam

Phái đoàn đã có cuộc gặp gỡ, trao đổi với các quan chức cấp cao của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam, Bộ Tài chính, Ban Kinh tế Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các cơ quan khác của chính phủ. Đoàn cũng đã gặp gỡ các đại diện từ khu vực tư nhân, các tổ chức tư vấn, học viện và các tổ chức tài chính.

Theo bà Era Dabla Norris, những chính sách củng cố tài khoá thận trọng được áp dụng trong quá khứ đã tạo điều kiện cho Việt Nam triển khai được những biện pháp ứng phó. Các chính sách tài khoá chủ yếu hướng tới hỗ trợ cho các doanh nghiệp và hộ gia đình dễ bị tổn thương. Các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ và hỗ trợ tài chính tạm thời của Ngân hàng Nhà nước đã giúp giảm áp lực thanh khoản, giảm chi phí nguồn vốn và tạo điều kiện cho tín dụng tiếp tục lưu thông.

Đại diện của IMF cho rằng kinh tế Việt Nam sẽ hồi phục mạnh mẽ vào năm 2021 với GDP đạt 6,5% khi hoạt động kinh tế trong và ngoài nước tiếp tục bình thường hóa. Các chính sách tài khóa và tiền tệ dự kiến sẽ vẫn mang tính hỗ trợ, mặc dù ở mức độ thấp hơn so với năm 2020. Lạm phát dự kiến sẽ vẫn gần với mục tiêu của chính phủ là 4%.

Tuy nhiên, triển vọng trên có thể phải đối mặt với nhiều bất ổn như khả năng dịch Covid-19 tái bùng phát, quá trình phục hồi toàn cầu chậm chạp, căng thẳng thương mại đang diễn ra và khu vực doanh nghiệp gặp khó khăn. Những điều này có thể dẫn đến tình trạng nhiều công ty phải đóng cửa và phá sản, căng thẳng trên thị trường lao động và khu vực ngân hàng.

"Với những bất ổn này, việc điều chỉnh linh hoạt qui mô và cơ cấu của hỗ trợ chính sách sẽ rất quan trọng. Chính sách tài khóa nên đóng vai trò lớn hơn", bà Era Dabla Norris nói.

Theo nhận định của đại diện IMF, năm nay, thâm hụt tài khóa dự kiến sẽ tăng lên do thu ngân sách giảm, chi tiền mặt và chi đầu tư tăng. Vì thế, trong năm 2021 tới, hỗ trợ tài khóa cần tập trung nâng cao hiệu quả thực thi. Trong trung hạn, cần tập trung vào việc huy động nguồn thu để tài trợ cho các dự án hạ tầng xanh, tăng cường hệ thống an sinh xã hội và bảo đảm bền vững nợ công.

Bà cho rằng trong ngắn hạn chính sách tiền tệ nên tiếp tục mang tính hỗ trợ. Một cơ chế tỷ giá linh hoạt hơn sẽ giúp giảm bớt nhu cầu tích luỹ các đệm dự trữ và tạo thuận lợi cho việc điều chỉnh khi môi trường bên ngoài tiềm ẩn nhiều thách thức hơn.

Theo IMF, NHNN đã cân bằng giữa việc hỗ trợ phục hồi nền kinh tế và đảm bảo khả năng chống chịu của hệ thống ngân hàng. Việc giám sát chặt chẽ những rủi ro trong lĩnh vực ngân hàng vẫn là điều quan trọng khi mà các đệm vốn của ngân hàng vẫn còn thấp hơn ngân hàng tại các nước ngang hàng trong khu vực và triển vọng kinh tế vẫn còn nhiều bất ổn. 

Các qui định về phân loại khoản vay và ghi nhận nợ xấu nên dần được quay trở lại áp dụng như bình thường để hỗ trợ sự minh bạch của bảng cân đối kế toán và niềm tin vào hệ thống ngân hàng. Tình hình vốn của các ngân hàng cần được củng cố hơn nữa và Việt Nam cần phát triển thị trường vốn để cải thiện sức chống chịu về tài chính, thúc đẩy huy động vốn dài hạn.

IMF khuyến nghị Việt Nam nên ưu tiên giảm gánh nặng tuân thủ đối với các doanh nghiệp tư nhân trong nước, cải thiện tiếp cận đất đai và nguồn lực tài chính, đặc biệt là đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, và giảm tham nhũng. 

Việc thiết lập một cơ chế phá sản riêng kịp thời và nhanh chóng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ giúp khơi thông được nguồn vốn và hạn chế những trường hợp thanh lí phá sản không cần thiết. 

Mặt khác, Việt Nam nên giảm sự mất cân đối giữa cung và cầu về kĩ năng lao động, tăng cường tiếp cận công nghệ và nguồn vốn con người cũng sẽ giúp thúc đẩy năng suất lao động.