Khu vực bán nước mắm tại siêu thị Fivimart Hoàng Quốc Việt (Hà Nội) hiện không bày bán các sản phẩm nước mắm truyền thống (ảnh chụp chiều 20-10) - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH (Tuổi trẻ) |
3 ngày sau cuộc công bố vội vã, lập lờ của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dung Việt Nam (Vinastas) về cái gọi là “nước mắm có arsen vượt ngưỡng”, thị trường đã bắt đầu nếm chịu những hệ lụy đầu tiên.
Ngày hôm qua, Fivimart đã dỡ các loại nước mắm có độ đạm cao ra khỏi quầy kệ.
Một ông chủ hãng nước mắm công thức truyền thống (cá và muối) đề nghị không nêu tên trước khi chia sẻ rằng nhiều siêu thị đã dừng bán sản phẩm của công ty ông, cho đến khi nào có bằng chứng cho thấy sản phẩm của ông… an toàn.
Nhiều nhà sản xuất nước mắm cũng điêu đứng vì bị khách hang đòi hủy đơn hàng, các nhà phân phối yêu cầu giải trình.
Ngay sau khi Masan tung ra chương trình quảng cáo nước mắm “an toàn thạch tín”, nhiều người đã gọi tên đây là một “cuộc chiến nước mắm”.
Tôi không coi đây là một “cuộc chiến”, bởi không nhìn thấy bóng dáng một chiến binh nào ở đây cả.
Lẽ nào là “cuộc chiến” giữa một cơ quan bảo vệ người tiêu dùng với chính… người tiêu dùng?
Lẽ nào là cuộc chiến giữa những ông chủ sản xuất nước mắm có thành phần chính là nước + phụ gia với những người ngư dân?
Người tiêu dùng không “chiến” với ai cả. Họ chỉ cần những thông tin trung thực, minh bạch để có được sự lựa chọn đúng đắn.
Người ngư dân cũng không “chiến” với ai cả. Họ cui cút làm ăn. Nuôi sống gia đình, con cái cũng đã là một cuộc chiến cam go rồi.
Vậy ai “chiến” với ai? Phải chăng là sự thật đang bị những thông điệp giả dối thách thức, khiêu chiến?
Sự giả dối đang muốn truyền đi thông điệp rằng những dòng nước mắm có độ đạm cao làm từ cá và muối là độc hại, có arsen vượt ngưỡng.
“Arsen”, “vượt ngưỡng so với quy định của Bộ Y tế” là những từ khóa chết chóc, dễ đóng đinh vào đầu người tiêu dùng những nhận thức tiêu cực.
Những người tung ra thông điệp đã cố tình bẻ cong một sự thật hiển nhiên, rằng arsen có trong nước mắm giàu đạm là arsen hữu cơ, những hợp chất vô hại sinh ra trong quá trình ủ cá. Và Bộ Y tế chẳng hề quy định một cái "ngưỡng" nào đối với arsen hữu cơ cả.
Những người tung ra thông điệp đã khéo léo che lấp thông tin này, để mang lại sự sợ hãi cho người tiêu dùng bằng sự dối lừa tinh vi và bài bản.
Sáng nay, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn đã dùng từ "cấu kết bất lương" để nhắc tới chiến dịch này. Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cũng gọi đây là việc làm "vi phạm pháp luật", "có thể có biểu hiện tiêu cực" và đề nghị các cơ quan chức năng điều tra, làm rõ, xử lý nghiêm để làm gương.
Nếu không có sự vào cuộc rốt ráo, trách nhiệm của các cơ quan chức trách, các chiến dịch quảng cáo của cái gọi là "nước mắm an toàn thạch tín" sẽ tiếp tục lan rộng, tỷ lệ thuận với trào lưu gỡ những chai nước mắm từ cá ra khỏi kệ hàng.
Và đó là lúc những giá trị đích thực bị vùi dập, sự dối lừa lên ngôi.