Kiến nghị bổ sung quỹ tái định cư từ dự án thương mại và đất Nhà nước quản lý

Trong văn bản gửi UBND TP HCM, Sở Xây dựng kiến nghị bổ sung quỹ nhà, đất tái định cư từ hai nguồn. Theo đó, quỹ tái định cư của thành phố có thể được bổ sung nguồn từ các dự án nhà ở thương mại chủ đầu tư từng cam kết bán lại căn hộ cho thành phố. Sở Xây dựng đề xuất rà soát, xác định số lượng, vị trí và tình trạng pháp lý của các căn hộ còn lại đưa vào quỹ.

Nguồn thứ hai cho quỹ tái định cư thành phố, theo Sở Xây dựng, có thể lấy từ hoán đổi nền đất với diện tích do Nhà nước trực tiếp quản lý. Phần đất này sau đó được chuyển giao về Trung tâm Quản lý nhà và Giám định xây dựng quản lý, làm cơ sở bố trí tái định cư tại chỗ cho người dân bị thu hồi đất.

Theo Sở, việc khai thác quỹ nhà hiện có sẽ giảm áp lực đầu tư mới, tiết kiệm ngân sách và giúp người dân sớm ổn định chỗ ở. Còn việc sử dụng nguồn đất do Nhà nước quản lý cũng tạo điều kiện bố trí tái định cư gần khu vực thu hồi, hạn chế di dời xa và tăng hiệu quả sử dụng tài sản công. Những đề xuất này nhằm tăng chủ động, bảo đảm chỗ ở cho người dân và tạo cơ chế linh hoạt cho thành phố tới 2030, khi nhiều dự án hạ tầng và chỉnh trang đô thị được triển khai.

Sở cũng đề xuất phân cấp mạnh hơn cho chính quyền cơ sở trong bố trí và quản lý quỹ tái định cư. Các đơn vị thực hiện bồi thường được phép sử dụng toàn bộ quỹ căn hộ, nền đất thuộc tài sản công để bố trí cho người dân, thay vì chờ thành phố quyết định. UBND cấp xã có thể quyết giá bán căn hộ khi bố trí khác địa bàn thu hồi đất, nhằm rút ngắn thời gian xử lý.

Trong hai năm tới, theo Sở Xây dựng, chỉ phân bổ tối đa 40% quỹ nhà, đất công theo nhu cầu từng địa phương, trừ trường hợp khẩn cấp như di dời hộ dân ở chung cư hư hỏng nặng hoặc khu vực sạt lở. Phần còn lại sẽ được điều tiết linh hoạt cho các dự án đầu tư công để hiệu quả, tránh lãng phí.

Theo thống kê của cơ quan quản lý xây dựng TP HCM, nửa đầu năm nay, thành phố đã phân bổ 5.785 căn hộ và nền đất (gồm 3.994 căn hộ và 1.791 nền đất) cho các quận, huyện để phục vụ tái định cư, tạm cư cho nhiều dự án đầu tư công. Tuy nhiên, thành phố vẫn thiếu khoảng 2.200 căn và nền đất bố trí cho các dự án giao thông trọng điểm.

Việc chuẩn bị quỹ nhà, đất tái định cư trên địa bàn TP HCM thời gian qua vẫn chậm so với nhu cầu thực tế. Nhiều dự án đầu tư công gặp khó do thiếu quỹ nhà, đất sẵn sàng cho bố trí tái định cư, trong khi một số khu vực lại tồn kho căn hộ, nền đất, gây lãng phí. Do đó, thành phố cần khai thác hiệu quả nguồn nhà, đất hiện có nhằm giảm áp lực đầu tư mới, tiết kiệm ngân sách và đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng.