Theo đó, chủ của 1,8 triệu tấn nhôm đang nằm chờ xuất khẩu sang Mỹ và một số thị trường khác là Công ty TNHH Nhôm Toàn Cầu. Công ty này có địa chỉ trụ sở chính tại phường Mỹ Xuân, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Hải quan tiết lộ thông tin vụ lô hàng nhôm trị giá hơn 4 tỷ USD 'đội lốt' Việt Nam chờ xuất đi Mỹ. (Ảnh minh họa).
Công ty TNHH nhôm Toàn Cầu là doanh nghiệp chế xuất, do đó hàng hóa xuất nhập khẩu của công ty thuộc đối tượng không chịu thuế theo quy định tại Điều 2 Luật Thuế XNK số 107/2015/QH13 ngày 6/4/2016, Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016.
Theo quy định của Luật Hải quan, hàng hóa nhập khẩu của doanh nghiệp chế xuất chịu sự giám sát hải quan từ khi nhập khẩu, trong suốt quá trình sản xuất cho đến khi xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài.
Sau khi hoàn thành thủ tục hải quan, nguyên liệu nhôm nhập khẩu của Công ty TNHH nhôm Toàn Cầu được đưa về nhà máy sản xuất để sản xuất một phần, một phần được đưa đi gửi tại bãi thuê ngoài theo quy định tại Điều 47 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP, Điều 80 Thông tư số 38/2015/TT-BTC, gồm: Công ty cảng dịch vụ dầu khí tổng hợp Phú Mỹ (bãi Công ty PTSC, bãi TH Thị Vải), Công ty TNHH dịch vụ kho vận PTL, Công ty Cổ phần Thành Chí.
Từ năm 2015 đến 30/9/2019, tổng lượng nhôm nguyên liệu nhập khẩu của công ty là hơn 2,44 triệu tấn, xuất khẩu 400.000 tấn. Tính trung bình hàng năm công ty nhập khẩu 488.000 tấn/năm, trong khi đó xuất khẩu chỉ 80.000 tấn/năm (bằng 16,3% lượng nhập khẩu hàng năm, bằng 40% năng lực so với công suất thiết kế).
Riêng hoạt động nhập khẩu đã giảm hẳn trong năm 2019, tính đến 30/9/2019, lượng nhập khẩu là hơn 64.435 tấn.
Hiện nay, công ty đang lưu giữ hơn 1,8 triệu tấn nhôm tại các kho thuê ngoài và hơn 200.000 tấn nhôm ở nhà máy, trị giá khoảng 4,3 tỉ USD.
Nhôm nguyên liệu công ty nhập khẩu chủ yếu từ Trung Quốc, Mexico, Mỹ, Úc, Nga, Mexico, Malaysia, Indonesia. Nhôm thành phẩm công ty xuất đi nhiều nước khác nhau như Canada, Ai Cập, Ấn độ, Malaysia, Indonesia, Singapore, Mỹ…
Theo Tổng cục Hải quan, công tác giám sát hàng hóa thuê tại kho bãi ngoài của công ty được cơ quan hải quan giám sát chặt chẽ bằng hình thức camera giám sát tại cổng ra vào, và toàn bộ khu vực bãi, bãi thuê có tường rào cứng ngăn cách với khu vực bên ngoài, có cán bộ công chức tuần tra, giám sát thường xuyên.
Trước đó, thông tin tại cuộc họp liên ngành với các cơ quan chức năng sáng Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn - Ủy viên Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cho biết cơ quan hải quan đã chủ trì phối hợp với các ngành chức năng kịp thời phát hiện và ngăn chặn vụ việc có nguy cơ gian lận xuất xứ lớn nhất từ trước đến nay.
Đó là vụ việc có dấu hiệu giả mạo xuất xứ Việt Nam đối với mặt hàng nhôm tại Bà Rịa-Vũng Tàu. Theo báo cáo của Hải quan Bà Rịa-Vũng Tàu, số lượng tồn của số nhôm này lên đến 1,8 triệu tấn, trị giá tới hơn 4 tỉ USD.
Thông tin chi tiết, lãnh đạo Tổng cục Hải quan cho biết vụ việc liên quan đến một tập đoàn có công nghệ, dây chuyền sản xuất, nhưng lại nhập khẩu nhôm thỏi, nhôm thanh, nhôm bán thành phẩm nhằm đưa ra các sản phẩm để xuất khẩu đi Mỹ và một số nước khác để trục lợi chính sách thuế suất.
“Nếu nhôm của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ thì chỉ phải chịu thuế khoảng 15%, nhưng nhôm của Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ phải chịu thuế lên đến 374%”, Tổng cục trưởng nói.
Khi phát hiện dấu hiệu nghi vấn, Tổng cục Hải quan đã chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Công Thương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và các cơ quan khác kiểm tra, xác định và ngăn chặn kịp thời.
Tổng cục Hải quan cũng đã phối hợp với Hải quan Mỹ xác minh về vụ việc nêu trên. Đặc biệt, các đặc vụ của Bộ An ninh nội địa Mỹ đã đến Việt Nam để phối hợp điều tra. Vì vậy, hiện toàn bộ số nhôm này chưa thể xuất khẩu.