'Mờ mịt' bóng đèn Điện Quang

Kết quả kinh doanh không mấy khả quan

Chi phí tăng cao, sức mua từ thị trường giảm, doanh thu tài chính từ khách hàng Cuba không còn đã khiến lợi nhuận nửa đầu năm 2017 của Bóng đèn Điện Quang lao dốc mạnh và đứng trước nhiều thách thức.

Công ty cổ phần Bóng đèn Điện Quang (mã CK: DQC) vừa công bố kết quả kinh doanh trong nửa đầu năm 2017 với số liệu thấp nhất trong nhiều năm gần đây.

Theo đó, trong quý II, mặc dù doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ tăng gần 10% so với cùng kỳ lên 223,2 tỷ đồng, song do giá vốn hàng bán bị “đội” lên hơn 20% nên lợi nhuận gộp chỉ đạt 51,5 tỷ đồng, bằng 85,3% kết quả quý II/2016.

Thêm vào đó, doanh thu hoạt động tại chính cũng giảm tới 62% so với cùng kỳ, còn hơn 21 tỷ đồng; chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp đều tăng khá mạnh do đó, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh chỉ còn ghi nhận ở mức 31 tỷ đồng trong quý II/2017, giảm mạnh 64,2% so cùng kỳ 2016.

Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế còn hơn 31 tỷ đồng, bằng 35,8% cùng kỳ; lãi ròng đạt 26,7 tỷ đồng, giảm 62,6% so với kết quả thực hiện của quý II/2016.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, Bóng đèn Điện Quang đạt 418,3 tỷ đồng doanh thu thuần; 61,7 tỷ đồng lợi nhuận hợp nhất trước thuế và 50,4 tỷ đồng lợi nhuận hợp nhất sau thuế, lần lượt giảm 6,6%; 53,5% và 52,8% so với cùng kỳ.

"Mờ mịt" tương lai

Lý giải về kết quả kinh doanh không mấy khả quan, đại diện Điện Quang cho biết do sức mua yếu từ thị trường và khoản doanh thu tài chính từ khách hàng Cuba không còn ghi nhận.

Được biết, hiện Điện Quang là một trong 2 nhà sản xuất trong top đầu Việt Nam về các thiết bị chiếu sáng và điện dân dụng, bên cạnh Bóng đèn phích nước Rạng Đông. Với thương hiệu được xây dựng trong hơn 40 năm, các sản phẩm đèn LED, đèn compact, bóng đèn và thiết bị điện của công ty được người tiêu dùng trong nước biết đến, đặc biệt là tại thị trường phía Nam.

Từ năm 2013, các sản phẩm đèn LED bắt đầu được Điện Quang tiến hành sản xuất theo xu hướng thay thế các dòng sản phẩm truyền thống của thị trường. Trong chuỗi giá trị về đèn LED, công ty tiến hành nhập chip LED rồi tiến hành dán chip, lắp ráp và thiết kế đèn. Do đó, ngoại trừ chip LED, hầu hết các linh kiện Điện Quang đều có thể tự sản xuất nên tỷ lệ nội địa hóa lên tới 90%.

Tuy nhiên, thị trường đèn LED trong thời gian gần đây tuy tăng trưởng cao nhưng cũng chịu sự cạnh tranh khốc liệt từ ngay thị trường nội địa.

Trong báo cáo phân tích mới được Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) công bố, nhóm nghiên cứu chỉ ra rằng, trái với việc sản xuất các sản phẩm bóng đèn truyền thống vốn là lợi thế của các doanh nghiệp quy mô lớn, sản xuất đèn LED có rào cản gia nhập ngành thấp hơn rất nhiều.

Tại phiên họp thường niên năm 2017, Chủ tịch HĐQT Điện Quang - Hồ Quỳnh Hưng đánh giá thị trường chiếu sáng vẫn có sự tăng trưởng, tuy nhiên năm 2017 tiếp tục khó khăn vì nhiều công ty nhỏ lẻ dễ dàng tham gia vào thị trường, sử dụng sản phẩm không đạt chất lượng và bán với giá trốn thuế.

"Nếu như những năm trước, đối thủ cạnh tranh với Điện Quang là những đơn vị lớn như Rạng Đông, Philips thì nay rất nhiều công ty nhỏ lẻ, kinh doanh ngắn hạn, nhất là thị trường vùng sâu, vùng xa buộc công ty phải liên tục nghiên cứu sản phẩm mới và khác biệt trên thị trường", ông Hồ Quỳnh Hưng nhận định.

Đây cũng là lý do khiến ban điều hành Điện Quang đặt kế hoạch lợi nhuận trước thuế năm 2017 chỉ đạt 150 tỷ đồng, giảm hơn 40% cùng kỳ sau 3 năm gần nhất lợi nhuận đều trên 200 tỷ đồng.

Không chỉ trong nội địa, khó khăn với Điện Quang còn đến từ thị trường xuất khẩu.

Vài năm trở lại đây, doanh thu xuất khẩu giai đoạn 2013-2015 vì phần lớn đến từ việc công ty thanh lý lô hàng Compact tồn từ 2007 với giá vốn thấp. Từ năm 2016 trở lại đây, lô hàng trên không còn thì những khó khăn dần hiện rõ. Các sản phẩm của Điện Quang không cạnh tranh được với các doanh nghiệp Trung Quốc về giá thành.

Hiện Trung Quốc là nước có ngành công nghiệp sản xuất LED lớn nhất thế giới với năng lực và quy mô chuyên môn hóa cao. Tình trạng dư cung trong nước buộc các doanh nghiệp sản xuất đèn LED và cả đèn truyền thống của nước này phải tìm đầu ra ở các thị trường bên ngoài trong đó có Việt Nam. Ước tính giá thành của một bóng đèn LED giá rẻ Trung Quốc chỉ bằng khoảng một nửa giá của Điện Quang.

Cũng theo đánh giá của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), từ 2017, kết quả kinh doanh của Bóng đèn Điện Quang sẽ đứng trước thách thức không nhỏ khi không còn đóng góp của doanh thu tài chính từ Cuba cũng như thị trường xuất khẩu.

Trước đó, năm 2007, Bóng đèn Điện Quang ghi nhận khoản phải thu rất lớn với Consumimport (Cuba) với khả năng thu hồi bị bỏ ngỏ, và doanh nghiệp phải vay nợ lớn từ BIDV để tài trợ cho hoạt động kinh doanh.

Số tiền này được thanh toán dần bằng USD trong giai đoạn 2008-2016, Bóng đèn Điện Quang ghi nhận doanh thu tài chính không nhỏ, bao gồm lãi chênh lệch tỷ giá và lãi bán hàng trả chậm.

Khoản phải thu tưởng là khó đòi này mỗi năm đem về từ 50-70 tỷ đồng lợi nhuận cho Bóng đèn Điện Quang, và đỉnh điểm là 100 tỷ đồng trong năm 2016. Tuy nhiên, với việc khoản phải thu đã gần như được xử lý xong, lợi nhuận của công ty này từ 2017 sẽ không còn được “tài trợ” từ nguồn này nữa.

Đây cũng là nguyên nhân được ban lãnh đạo công ty nêu ra khi giải trình kết quả kinh doanh sụt giảm trong nửa đầu năm 2017.

Hiện tại, trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu DQC của Bóng đèn Điện Quang đang được giao dịch ở mức giá 45.500 đồng/cổ phiếu. So với thời điểm đầu năm 2017, mỗi cổ phiếu DQC đã giảm giá 14.100 đồng, tương ứng “bốc hơi” gần 24% thị giá. Còn nếu so với thời điểm 1 năm về trước, cổ phiếu này đã giảm giá gần 39,5%.

Trước những khó khăn đang gặp phải, nhiều chuyện gia nhận định tương lai của Điện Quang sẽ phụ thuộc vào sự tăng trưởng của thị trường đèn LED và giá trị thương hiệu của đơn vị. Thế nhưng trong ngắn hạn để trở lại mức tăng trưởng tốt như ngày nào vẫn là một thách thức không dễ dàng dành cho Điện Quang.