Khu vực nhà đại thể tại bệnh viện Nhi Đồng 1 nằm lặng lẽ ở cổng sau của bệnh viện. Ảnh: Phan Định |
Chúng tôi theo chân anh Nguyễn Sơn Lâm (44 tuổi), nhân viên phụ trách nhà đại thể bệnh viện Nhi Đồng 1, đi dọc hết con đường có hàng cây xanh rậm rạp, mát lạnh nằm ở cổng sau của bệnh viện để đến khu vực nhà đại thể. Khu vực này rất ít người lui tới, ngoại trừ anh Lâm và hai đồng nghiệp.
“Con tôi sẽ ủng hộ tôi như mẹ của nó”
Đến nơi, anh Lâm mở cánh cửa sắt hoen gỉ được khóa kỹ. Tiến vào bên trong, chúng tôi cảm nhận ngay một không khí im lìm, lạnh lẽo. Đây chính là nơi làm việc hằng ngày của anh Lâm và hai “đồng đội".
Trước đây, anh Lâm làm hộ lý tại phòng mổ được hơn 8 năm, cho đến năm 2014 không may anh bị tai nạn gãy chân nên mất 3 tháng để điều trị. Trong thời gian đó, vì Khoa thiếu người nên đã đề xuất một người khác thay thế. Từ đó, anh được phân công vào vị trí trông coi nhà đại thể.
Anh Lâm kể về những ngày đầu tiếp nhận công việc giữ xác người: “Tôi làm tại nhà đại thể cũng gần 3 năm, lúc đầu cũng bị tâm lý lắm nhưng được anh Hưng, người có thâm niên hơn 20 năm trong nghề, hướng dẫn nên quen dần. Nói tới xác người thì ai mà không ghê, không sợ, nhưng khi nhìn thấy xác của những đứa bé tím tái thì tôi không thể nào cầm lòng được, thương lắm”.
Nửa thật nửa đùa, anh Lâm nói: “Từ xưa giờ nhiều người nói thấy ma, thấy quỷ nhưng bản thân tôi thì không tin và cũng chưa từng thấy bao giờ, mặc dù tôi thường xuyên tiếp xúc với xác. Cũng nhờ vậy mà tôi mới trụ được với nghề này, nếu thấy chắc tôi cũng chạy sớm”.
Anh Lâm thật sự may mắn khi cả đôi bên gia đình đều ủng hộ, đặc biệt là người vợ tuyệt vời của anh. “Vợ tôi hay nói với tôi: công việc của anh có chút đáng sợ nhưng anh không làm thì ai làm. Câu nói đó cũng chính là động lực để tôi tiếp tục và hoàn thành tốt công việc của mình”, anh Lâm tự hào nói.
“Con lớn, tôi sẽ kể cho nó nghe chuyện về cuộc đời tôi, về cái nghề “giữ xác người” bao người sợ hãi. Tôi nghĩ con tôi sẽ ủng hộ tôi như mẹ nó”, anh Lâm tâm sự.
Chạy ra ngoài để... khóc
Theo anh Lâm, nếu nói làm công việc này thường xuyên tiếp xúc với xác nên dễ nhiễm bệnh từ người chết cũng đúng, nhưng chủ yếu là do cách vệ sinh, khử trùng của mình có đảm bảo hay không. “Vi khuẩn thì nơi nào mà chẳng có, nhưng tôi được học qua một lớp tập huấn về các bước vệ sinh, khử trùng. Tôi thường tắm rửa sạch sẽ trước khi về nhà, nên việc mang mầm bệnh về nhà thì cũng không đáng để lo ngại”, anh Lâm nói.
Công việc của anh Lâm và đồng nghiệp chỉ đơn giản là nhận xác, trông coi và bảo quản xác. Nhìn thì đơn giản vậy thôi, nhưng anh Lâm lại rất sợ một điều, anh sợ đến mức trốn chạy… đó là nỗi buồn của sự mất mát.
“Khi những em bé mất, sẽ được các cô hộ lý tắm rửa thay quần áo sạch sẽ hết rồi, khi các bé được chuyển đến đây là đã tươm tất, sạch sẽ. Chúng tôi sẽ mang các bé vào hộc lạnh”, anh Lâm nói.
Nhìn nhiều bé mới chào đời, cái tên còn chưa có, bản thân anh Lâm cũng xót xa lắm, nhưng anh bất lực. Anh chỉ biết làm tốt công việc hiện tại, điều đó cũng một phần giúp cho sự ra đi của các bé được thanh thản.
“Có những bé 14, 15 tuổi vì bệnh quá nặng nên không thể vượt qua, thậm chí có những có bé sơ sinh chỉ sống được một hai tuần thì mất. Chứng kiến cảnh tượng đó, tôi chỉ biết câm lặng, nhìn gia đình người chết khóc lóc trong sự bất lực”, anh Lâm trải lòng.
Trong suốt những năm tháng anh Lâm gắn bó với nghề, anh đã tiếp xúc với biết bao xác chết, cảm nhận biết bao sự đau thương, mất mát, có ngồi kể thì đến bao giờ mới hết. Nhưng trong hoài niệm của anh vẫn hằn sâu hình ảnh của một cô bé, nằm trêm chiếc xe lạnh ngắt, mà anh đã từng đưa đến nhà đại thể.
Anh Lâm kể: “Đó là trường hợp của một bé gái đáng thương khoảng 4 tuổi ở Hóc Môn. Theo người nhà kể, trong một lần được cậu chở đi ăn chè thì bị một người say xỉn tông trúng, vụ tai nạn khiến cho cả 2 cậu cháu tử vong ngay tại chỗ. Gia đình bé gào thét trong vô vọng khiến tôi phải chạy ra bên ngoài để khóc”.
Cũng đôi lần anh suy nghĩ vu vơ rồi tự hỏi, “Tại sao mình lại làm công việc này, mình sẽ bị chai lì cảm xúc mất thôi. Vì hằng ngày, hằng giờ mình phải chứng kiến cảnh tượng đau thương mất mát”. Nhưng rốt lại, anh vẫn gắn bó với công việc trông coi nhà đại thể như một cơ duyên kỳ lạ, như bấy lâu vẫn thế...