Theo Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), tháng 08/2018, Sở Xây dựng TP HCM trình và đã được UBND thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư, hoặc công nhận chủ đầu tư đối với 170 dự án nhà ở thương mại, bao gồm: 44 dự án có quyền sử dụng đất ở, chiếm tỉ lệ 25,9%, đã được UBND thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư và đã được cơ quan thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất có mục đích sử dụng là đất ở tại đô thị.
Nguồn cung thị trường bất động sản TP HCM sụt giảm mạnh thời gian qua. (Ảnh: Gia Huy/Zing).
Phần lớn các dự án này, trước đây đã được UBND TP cho chuyển mục đích sử dụng đất theo qui định của Luật Đất đai và Luật Nhà ở (cũ). Thực chất, chỉ có một số ít dự án có diện tích nhỏ tại các quận nội thành mới có 100% diện tích đất ở (nếu không bị vướng đất hẻm), HoREA nêu.
126 dự án có quĩ đất hỗn hợp, chiếm tỉ lệ 74,1%, HoREA cho rằng: phần lớn ở các quận ven và huyện ngoại thành, có nguồn gốc do đền bù đất nông nghiệp, đất chuyên dùng. Trong số các dự án này, có 51 dự án đến nay đã hết thời hiệu (thời hạn để hoàn thành các thủ tục đầu tư được qui định trong 12 tháng).
Kể từ tháng 09/2018 đến nay, tất cả các dự án nhà ở thương mại có quĩ đất hỗn hợp, kể cả 51 dự án đã hết thời hiệu, đều phải thực hiện thủ tục thông qua Sở Kế hoạch Đầu tư để trình Ủy ban nhân dân thành phố ban hành "Quyết định chủ trương đầu tư" theo qui định của Luật Đầu tư.
Theo Hiệp hội, hiện nay, tất cả các dự án đã có "Quyết định chủ trương đầu tư" và các dự án có quĩ đất hỗn hợp đều bị ách tắc thủ tục "công nhận chủ đầu tư" và thủ tục "phê duyệt qui hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500". Đây là một nguyên nhân chủ yếu làm sụt giảm nguồn cung dự án, sụt giảm nguồn cung sản phẩm nhà ở, sụt giảm nguồn thu ngân sách nhà nước.
HoREA nhận định, qui định phải có 100% đất ở thì mới được "Chỉ định chủ đầu tư" dự án nhà ở thương mại là một vướng mắc rất lớn và cũng là một nguyên nhân chủ yếu gây ách tắc thị trường bất động sản hiện nay.
Hiệp hội đã chỉ ra, hiện nay chỉ có 25,9% dự án có 100% đất ở được "chỉ định chủ đầu tư" theo Điều 22 và Khoản 4 Điều 23 Luật Nhà ở. Đối với tất cả dự án có quĩ đất hỗn hợp phải chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở thì phải thực hiện thủ tục "Quyết định chủ trương đầu tư" theo quy định tại Điều 32 Luật Đầu tư và Điều 170 Luật Nhà ở. Nhưng sau khi đã có "Quyết định chủ trương đầu tư" thì "Nhà đầu tư" lại không làm được thủ tục phê duyệt quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 và do đó, không làm được thủ tục công nhận "chủ đầu tư" dự án.
Hiệp hội Bất động sản TP HCM kiến nghị UBND TP xem xét bản "Dự thảo Báo cáo rà soát, tổng hợp" do Sở Xây dựng đề xuất, báo cáo Chính phủ giải quyết ách tắc này, để khai thông và đảm bảo cho thị trường bất động sản phát triển ổn định, bền vững, tạo điều kiện cho người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị tạo lập nhà ở và tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.