Công trình xanh đã trở thành một xu hướng phát triển trên toàn thế giới và đang bắt đầu được các nhà phát triển bất động sản tại Việt Nam chú ý. Phân khúc này có tiềm năng phát triển lớn trong bối cảnh vẫn còn hạn chế các công trình xanh ở trong nước mà người dân địa phương lại ngày càng có nhu cầu đòi hỏi một cuộc sống có chất lượng tốt hơn.
So với các quốc gia khác, số lượng các công trình xanh được công nhận tại Việt Nam là rất khiêm tốn. Bên cạnh đó, nhận thức về công trình xanh vẫn còn nhiều hạn chế, ngay cả đối với những nhà phát triển bất động sản.
Trong khi đối với nhiều người, các công trình, tòa nhà xanh thường có nghĩa là một dự án có nhiều cây xanh, điều này không hoàn toàn sai, nhưng chưa đầy đủ trong việc thể hiện tất cả các yếu tố cấu thành và tầm quan trọng của chúng.
Theo Hội đồng Công trình xanh Việt Nam (VGBC), các tòa nhà xanh là những công trình đạt được hiệu quả cao trong việc sử dụng năng lượng và vật liệu, giảm thiểu tối đa tác động xấu đến môi trường. Chúng được thiết kế để hạn chế tác động có hại của quá trình xây dựng đối với sức khỏe của con người và môi trường tự nhiên thông qua việc sử dụng năng lượng, nước và các tài nguyên thiên nhiên khác một cách hiệu quả. Điều này nhằm bảo vệ sức khỏe của con người, tăng năng suất lao động, giảm thiểu chất thải và ô nhiễm gây hại cho môi trường.
Hình minh họa (Nguồn: Alex Stepanyuk)
Hiện nay, có một hệ thống các chứng nhận công trình xanh đa dạng trên toàn thế giới nhằm đánh giá hiệu năng công trình; chứng nhận đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường qua bên thứ ba; tạo điều kiện cho qui trình thiết kế và xây dựng tích hợp; đảm bảo công trình tuân thủ những quy định hiện hành:
- LEED (Leadership in Energy and Environmental Design): Hệ thống chứng nhận công trình xanh toàn diện được phát triển tại Mỹ và phù hợp cho các dự án hướng tới nhận diện thương hiệu quốc tế. Các yêu cầu của LEED chủ yếu thích hợp với các thị trường xây dựng tại các nước phát triển hơn là các nước đang phát triển.
- LOTUS: Hệ thống chứng nhận công trình xanh toàn diện được phát triển cho thị trường xây dựng tại Việt Nam. Các yêu cầu của LOTUS được điều chỉnh nhằm phù hợp với thực tiễn ngành xây dựng, qui định của Nhà nước và điều kiện khí hậu tại Việt Nam.
- EDGE (Excellence in Design for Greater Efficiencies): Hệ thống chứng nhận tập trung vào các tiêu chí Năng lượng, Nước và Năng lượng hàm chứa của Vật liệu, phù hợp với các dự án có mục tiêu tối thiểu hóa mức tiêu thụ tài nguyên.
- Green Mark: Hệ thống chứng nhận công trình xanh của Singapore. Các tiêu chuẩn của Green Mark chủ yếu phù hợp với thị trường xây dựng tại các nước đang phát triển.Những năm gần đây, có rất nhiều chủ đầu tư hướng tới việc phát triển dự án bất động sản của mình theo các tiêu chuẩn "xanh" và nhận được sự quan tâm khá lớn của khách hàng. Tuy nhiên, những công trình thực sự đạt được chứng nhận xanh thì chưa nhiều.
Biểu đồ cho thấy, trong khoảng từ 2015-2018, những công trình đạt được chứng nhận LEED phần lớn nằm ở phân khúc văn phòng, nhà máy - công trình công nghiệp. (Nguồn: VGBC)
Theo số liệu của VGBC, tính đến cuối 2018 chỉ khoảng 60 dự án được chứng nhận LEED và 21 dự án được chứng nhận LOTUS. Đáng chú ý, những dự án được công nhận tiêu chuẩn LEED hầu hết đều là những dự án thuộc phân khúc nhà máy - công trình công nghiệp, những dự án có chứng nhận LOTUS thì đa phần nằm ở nhóm có qui mô nhỏ như tòa nhà văn phòng, siêu thị và vẫn vắng bóng những dự án chung cư, nhà cao tầng đạt tiêu chuẩn.
Vì thế, EDGE - một hệ tiêu chuẩn đánh giá của Tổ chức IFC (thành viên của nhóm ngân hàng thế giới) đã ra đời, với bộ tiêu chí đánh giá đơn giản hơn so với các hệ thống tiêu chuẩn xanh đang tồn tại ở Việt Nam như trên, sẽ giúp cho các chủ đầu tư chủ động tự định lượng được về khả năng tiết kiệm năng lượng của công trình như thế nào trước khi quyết định đầu tư.
Để được cấp chứng nhận, dự án đạt tiêu chuẩn EDGE phải cải thiện ít nhất 20% mức tiêu thụ năng lượng, nước, vật liệu so với các công trình điển hình. EDGE áp dụng cho các loại hình công trình như nhà ở, chung cư, khách sạn, khu nghỉ dưỡng, văn phòng, cơ sở y tế, trung tâm thương mại.
Ví dụ về tiêu chuẩn của một công trình thương mại đạt chứng nhận EDGE (Công trình khách sạn tại Mê-xi-cô) (Nguồn: edgebuildings)
Phần mềm EDGE cho phép xem xét nhiều phương án kỹ thuật cùng các mức chi phí đầu tư và giá trị vận hành tiết kiệm được. Chỉ với mức tăng đầu tư lên 2%, công trình có thể tiết kiệm được một giá trị cao hơn gấp 10 lần vốn đầu tư ban đầu cho xây dựng xanh. Ngoài ra, bản thân công trình cũng sẽ có giá trị thị trường cao hơn nhờ có ưu thế về hiệu suất vận hành.
Hiện tại ở Việt Nam đã có 19 công trình đạt được chứng nhận EDGE và toàn bộ các công trình này đều là dự án có qui mô lớn như chung cư, nhà cao tầng, khách sạn,...
Dưới đây là một số những công trình cao tầng tiêu biểu tại Việt Nam đạt được chứng nhận "Công trình Xanh":
The Coasta Hill - một trong những căn hộ khách sạn nghỉ dưỡng có thiết kế độc đáo tại Việt Nam
The Coastal Hill do tập đoàn FLC đầu tư và phát triển, đạt mức Bạch kim khi đáp ứng 7 tiêu chí cao nhất của LEED từ khâu thiết kế, thi công, quản lí vận hành, chất lượng công trình cho đến bảo vệ sức khỏe cư dân, môi trường tự nhiên.
The Coastal Hill áp dụng triết lí "đưa nhiệt độ tự nhiên lấn át máy móc". Theo đó, 100% căn hộ khách sạn của dự án được tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng và không khí tự nhiên.
Chủ đầu tư sử dụng vật liệu tiên tiến ít ảnh hưởng đến môi trường, đảm bảo an toàn cho sức khỏe du khách, thích nghi với sự biến đổi khí hậu toàn cầu. Thiết kế tòa nhà tối ưu sử dụng nguồn năng lượng tái tạo. Khuôn viên cây xanh trang bị hệ thống tưới tiêu tuần hoàn giúp tiết kiệm tối đa nguồn nước ngọt.
EcoHome Phúc Lợi - Dự án nhà đại chúng đầu tiên nhận chứng chỉ xanh ở Việt Nam
Không thuộc diện nhà ở xã hội, nghĩa là không phải xét duyệt đối tượng mua và ràng buộc không được bán trước 5 năm, EcoHome Phúc Lợi có thể xây dựng giá bán từ 16,5 triệu/m2 nhờ áp dụng những công nghệ tiên tiến trong xây dựng, tiết kiệm trong quản lý và vận hành. Dự án Ecohome Phúc Lợi được chủ đầu tư Capital House định hướng xây dựng công trình xanh, đáp ứng tiêu chí của chứng chỉ xanh quốc tế EDGE.
Capital House cho biết, EcoHome Phúc Lợi đã đạt tiêu chí rất cao của chứng chỉ EDGE. Đây là dự án đầu tiên tại Việt Nam ở phân khúc giá thấp áp dụng thành công chứng chỉ xanh quốc tế. Đây không chỉ là thành công của riêng Capital House mà là thành công chung của ngành xây dựng Việt Nam.
"Tòa tháp xanh giữa lòng Thủ đô" EcoLife Capitol
EcoLife Capitol tiết kiệm 24,6% năng lượng, 27,7% nước và tiết kiệm năng lượng thông qua việc sử dụng vật liệu không nung, kính Low-e 2 lớp cách nhiệt… đạt tới 31,5%, đặc biệt việc lựa chọn giải pháp chống nóng cho những bức tường hướng Tây được Capital House sử dụng cách nhiệt bằng xốp XPS kết hợp với thạch cao giúp tiết kiệm tới 5% năng lượng sử dụng để làm mát trong căn hộ so với trước khi áp dụng. Kết quả này thuyết phục IFC trao chứng chỉ xanh EDGE cho dự án EcoLife Capitol vào ngày 8/10/2016.
Flora Kikyo đạt chứng chỉ xanh EDGE với dưới 2% chi phí phát sinh
Dự án Flora Kikyo của Công ty Cổ phần đầu tư Nam Long đã tiết kiệm 22% năng lượng, 29% nước và 22% vật liệu. Trung bình mỗi hộ dân tiết kiệm được khoảng 180,000 VNĐ/tháng/căn cho chi phí điện nước. Công trình xanh giờ đã hoàn toàn khả thi với chi phí đầu tư dưới 2%.
Flora Fuji cũng là một dự án của Công ty Cổ phần Đầu tư Nam Long
Theo IFC, Flora Fuji đạt được mức tiết kiệm 25% đối với năng lượng, 29% đối với nước và 25% đối với vật liệu, đều tiến bộ hơn so với dự án đầu tiên là The Bridgeview. Khách hàng khi sinh sống trong các căn hộ của dự án này sẽ giảm được các chi phí cho máy lạnh, quạt, chiếu sáng, nước sinh hoạt do thiết kế tường, mái, hệ thống thông gió, đèn điện, cửa sổ, thiết bị vệ sinh… đều đã được tính toán giảm thiểu ít nhất 20% mức tiêu thụ năng lượng.
Forest In The Sky - toà nhà đạt 5 chứng chỉ Công trình Xanh quốc tế
Tổ chức IFC đã trao 5 chứng chỉ EDGE cho tòa nhà Forest In The Sky thuộc khu nghỉ dưỡng cao cấp Flamingo Đại Lải Resort (Vĩnh Phúc) tại sự kiện công bố chính thức "Flamingo Lux Rose Kingdom - The Untold Story và các giải thưởng quốc tế".
Ông Poul Erik Kristensen - đại diện tổ chức IFC thuộc Ngân hàng Thế giới cho hay, Forest In The Sky áp dụng những công nghệ tiên tiến không chỉ đạt mà còn vượt mức đánh giá tiêu chuẩn 20% do IFC đưa ra với mức tiết kiệm năng lượng 43,5%, tiết kiệm nước 26,6%, vật liệu tiết kiệm năng lượng 28,9%.
Anland Complex
Dự án nhận chứng chỉ EDGE tạm thời vào tháng 06 năm 2017 và chứng chỉ EDGE chính thức vào tháng 8 năm 2018. Đây là thành công đầu tiên trong nỗ lực "xanh hóa" sản phẩm bất động sản của Tập đoàn Nam Cường, tạo nên giá trị mới cho sản phẩm cũng như thương hiệu của tập đoàn. Các giá trị xanh cũng trở thành trọng tâm trong các chiến lược quảng bá thương hiệu và bán sản phẩm mới của tập đoàn.
AquaBay - khu cửa ngõ phía nam của Ecopark
AquaBay nằm ở cửa ngõ phía nam của Ecopark của VIHAJICO. Hơn 20% diện tích của AquaBay được bao phủ bởi những hàng cây, nước và lối đi ven hồ dài gần 2km, kết nối với cộng đồng dân cư. Các cư dân tại đây không chỉ được hưởng khuôn viên nhiều cây xanh của khu đô thị mà còn nhận được nhiều lợi ích từ các giải pháp tiết kiệm năng lượng và nước được áp dụng trong các tòa chung cư này. AquaBay đã nhận chứng chỉ EDGE tạm thời vào tháng 5/2018.