Sáng 27/11, Quốc hội đã thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi). Luật này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 và có nhiều điểm mới phù hợp hơn với thực tế hiện nay. Theo đánh giá của Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), Luật có chất lượng tốt nhất trong hơn 30 năm qua, kể từ Pháp lệnh Nhà ở 1991, Luật Nhà ở 2005 và Luật Nhà ở 2014.
Về cơ bản, Luật nhà ở (sửa đổi) được kế thừa đa số nội dung của Luật Nhà ở 2014, song vẫn có nhiều điểm mới nổi bật.
Về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư
Luật đã bổ sung quy định thu hồi đất đối với các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; trừ trường hợp dự án phù hợp với quy hoạch, do các chủ sở hữu nhà chung cư thống nhất ủy quyền quyền sử dụng đất cho chủ đầu tư thực hiện dự án.
Bổ sung quy định về việc di dời chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư; cưỡng chế di dời và phá dỡ nhà chung cư; cải tiến trình tự, thủ tục đầu tư đối với dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
Với các chung cư cũ (xây trước năm 1994), tiếp tục áp dụng hệ số K bồi thường căn hộ như hiện hành.
Với các chung cư mới (xây sau năm 1994), các chủ sở hữu nhà chung cư đóng góp kinh phí xây dựng lại và được nộp kinh phí này theo tiến độ thực hiện dự án hoặc sau khi bàn giao căn hộ. Nếu không đóng góp kinh phí xây dựng lại thì được bồi thường quyền sử dụng đất, giá trị nhà ở còn lại (nếu có).
Về thu hồi đất xây NOXH, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân
Thu hồi đất để thực hiện dự án NOXH, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, trừ trường hợp nhà đầu tư đang có quyền sử dụng đất hoặc có quyền sử dụng đất thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất.
Về thu hồi đất xây nhà ở công vụ và nhà ở tái định cư
Thu hồi đất thực hiện dự án nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư, trừ trường hợp nhà đầu tư đang có quyền sử dụng đất.
Về nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp
Luật Nhà ở (sửa đổi) không đặt ra trường hợp thu hồi đất để thực hiện các dự án xây dựng nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp. Đồng thời, miễn tiền sử dụng đất đối với chủ đầu tư dự án; bổ sung quy định về việc dự án xây dựng nhà lưu trú công nhân trong KCN phải được Ban quản lý KCN chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư theo quy định.
Tổng Liên đoàn Lao động được xây NOXH
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam được làm cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng NOXH. Nguồn vốn thực hiện dự án là nguồn tài chính công đoàn. Xác định chủ đầu tư dự án theo quy định áp dụng với dự án đầu tư công.
Bãi bỏ "điều kiện cư trú" trong quy định hưởng chính sách hỗ trợ NOXH
Trong Luật Nhà ở (sửa đổi), "điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH” chỉ quy định trường hợp mua, thuê mua NOXH thì phải đáp ứng đồng thời các điều kiện về nhà ở và điều kiện về thu nhập.
“Chuẩn hóa" quy trình, thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở
Luật quy định chi tiết các giai đoạn của dự án đầu tư xây dựng nhà ở. Bao gồm giai đoạn chuẩn bị dự án, giai đoạn thực hiện dự án, giai đoạn kết thúc xây dựng dự án, đưa công trình của dự án vào khai thác, sử dụng theo quy định của pháp luật về nhà ở, pháp luật về đầu tư, pháp luật về đầu tư công, phân luật về xây dựng và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Linh hoạt phương thức thực hiện trách nhiệm xã hội của chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại
Chủ đầu tư có thể dành quỹ đất trong dự án nhà ở thương mại đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật (đối với các dự án lớn, quy hoạch các khu vực nhà ở biệt lập); hoặc quỹ đất ở vị trí khác; hoặc đóng góp bằng tiền mức tương đương giá trị quỹ đất.
Không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư, chỉ quy định thời hạn sử dụng
Thời hạn sử dụng nhà chung cư được xác định theo hồ sơ thiết kế và thời gian sử dụng thực tế theo kết luận kiểm định của cơ quan có thẩm quyền. Khi nhà chung cư hết thời hạn sử dụng, có nguy cơ sập đổ phải phá dỡ, thì giá trị nhà ở không còn nhưng giá trị quyền sử dụng đất ở ổn định lâu dài vẫn còn và người dân vẫn được bồi thường.
Cho phép cấp sổ hồng đối với căn hộ chung cư mini
Hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu xây nhà ở (từ 2 tầng trở lên; mỗi tầng có từ 2 căn hộ trở lên; quy mô từ 20 căn trở lên) để bán, cho thuê, cho thuê mua thì phải đủ điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở.
Nếu đáp ứng các quy định thì được lựa chọn hình thức cấp Giấy chứng nhận chung cho cả nhà ở hoặc cấp Giấy chứng nhận riêng đối với từng căn hộ. Trong Giấy chứng nhận cấp cho từng căn hộ xác định rõ quyền sử dụng đất là thuộc quyền sử dụng chung của các chủ sở hữu.