Nghị định số 100/2019 qui định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt thay thế Nghị định số 46/2016 có hiệu lực từ ngày 1/1/2020 đã tạo được hiệu ứng tốt, lan tỏa đến đông đảo người dân, doanh nghiệp vận tải.
Nghị định đã bổ sung với một số điểm mới cơ bản so với Nghị định 46 trước đó.
Người đi xe đạp, xe thô sơ có nồng độ cồn cũng bị xử phạt
Nghị định 100 đã điều chỉnh mức phạt theo hướng tăng nặng đối với một số hành vi, nhóm hành vi đặc biệt là các hành vi vi phạm qui định về nồng độ cồn theo Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia; những hành vi liên quan đến nguyên nhân gây tai nạn giao thông tăng nặng mức xử phạt đối với các nhóm hành vi vi phạm có nguy cơ cao gây mất an toàn giao thông (như vi phạm qui định về nồng độ cồn, chất ma túy, đi không đúng phần đường, làn đường, chạy quá tốc độ, đi ngược chiều, lùi xe trên đường cao tốc…).
Tăng mức phạt tối đa đối với các hành vi vi phạm qui định về nồng độ cồn. Cụ thể, đối với hành vi vi phạm qui định về nồng độ cồn, mức xử phạt cao nhất đối với người điều khiển xe ô tô từ 30-40 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 22-24 tháng.
Đối với người điều khiển xe mô tô từ 6-8 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 22-24 tháng.
Người điều khiển xe đạp, xe thô sơ phạm lỗi tương tự phạt tiền từ 400-600 ngàn đồng.
Sửa đổi qui định về xử phạt vi phạm được phát hiện thông qua sử dụng phương tiện, thiết bị kĩ thuật nghiệp vụ
Nghị định số 100/2019/NĐ-CP qui định chủ phương tiện có trách nhiệm hợp tác với lực lượng chức năng khi phương tiện có liên quan đến hành vi vi phạm, nếu không hợp tác, không chứng minh hoặc giải trình được mình không phải là người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm thì bị xử phạt theo qui định đối với hành vi vi phạm được phát hiện.
Trường hợp chủ phương tiện là tổ chức, nếu không hợp tác với cơ quan chức năng, không giải trình để xác định được người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm thì bị xử phạt tiền bằng 2 lần mức xử phạt qui định đối với hành vi vi phạm được phát hiện nhưng không quá mức phạt tiền tối đa, trừ trường hợp phương tiện bị chiếm đoạt, sử dụng trái phép.
Đồng thời, bổ sung qui định về việc sử dụng thông tin, hình ảnh thu được từ thiết bị ghi âm, ghi hình của cá nhân, tổ chức cung cấp để làm căn cứ xác minh, phát hiện hành vi vi phạm (tại khoản 11 Điều 80 Nghị định).
Cơ quan đăng kiểm đưa vào cảnh báo phương tiện có vi phạm trên chương trình quản lí kiểm định
Khoản 12 Điều 80 Nghị định 100/2019/NĐ-CP qui định trường hợp quá thời hạn hẹn đến giải quyết vụ việc vi phạm được ghi trong biên bản vi phạm hành chính hoặc văn bản thông báo của người có thẩm quyền xử phạt mà chủ phương tiện vi phạm chưa đến trụ sở của người có thẩm quyền xử phạt để giải quyết thì người có thẩm quyền xử phạt gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm để đưa vào cảnh báo phương tiện liên quan đến vi phạm hành chính trên Chương trình quản lí kiểm định.
Khi phương tiện đến kiểm định, cơ quan đăng kiểm thông báo cho người đưa phương tiện đến kiểm định biết về việc vi phạm, cơ quan kiểm định thực hiện việc kiểm định theo qui định và cấp giấy chứng nhận kiểm định có thời hạn hiệu lực là 15 ngày (khoản 12 Điều 80 Nghị định).
Bổ sung qui định cụ thể về việc không cấp đổi, cấp mới giấy phép, chứng chỉ hành nghề
Cá nhân, tổ chức trong thời gian bị tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề, bao gồm cả trường hợp giấy phép, chứng chỉ hành nghề hết thời hạn sử dụng nhưng chưa hết thời hạn áp dụng hình thức xử phạt tước quyền sử dụng.
Khoản 5 Điều 81 Nghị định 100/2019/NĐ-CP qui định cụ thể trường hợp người có hành vi vi phạm bị áp dụng hình thức xử phạt tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề nhưng thời hạn sử dụng còn lại của giấy phép, chứng chỉ hành nghề đó ít hơn thời hạn bị tước thì người có thẩm quyền vẫn ra quyết định xử phạt có áp dụng hình thức tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo qui định đối với hành vi vi phạm. Trong thời gian bị tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề, cá nhân, tổ chức không được làm thủ tục cấp đổi, cấp mới giấy phép, chứng chỉ hành nghề.
Theo ban soạn thảo, Nghị định 100/2019 để phù hợp với Luật Phòng, chống tác hại rượu, bia 2019. Trong đó nghiêm cấm hoàn toàn lái xe khi đã uống rượu, bia. Trong khi Luật Giao thông đường bộ 2008 và Nghị định 46/2016 chưa có qui định cấm và xử phạt đối với người điều khiển xe máy có nồng độ cồn chưa vượt quá 50 mg/100 ml máu hoặc 0,25 mg/1l khí thở và chưa có qui định cấm người đi xe đạp có nồng độ cồn.
Do đó, Nghị định 100 dù mới chỉ được Thủ tướng ký ban hành ngày 30/12/2019 nhưng lập tức có hiệu lực từ ngày 1/1/2020 chính là để kịp thời lấp “khoảng trống” nêu trên tại Luật Giao thông đường bộ và Nghị định 46/2016.